Ljósmæðrablaðið - 15.12.2007, Blaðsíða 39
LiÖSIÆDBABIAfllD 8S ÁBA
0jðin langeygð eftir því. Svo kom dagurinn seint í febrúar
55, kvöldvakt, búið að gefa mér miða á árshátíð á Hótel
Borg . Vaktljósmóðirin Ásta sagði, að hún skyldi leyfa mér að
fjia kl. 23, þá kæmist ég inn. En allt varð vitlaust að gera og
allstaðar konur að fæða og líka eitthvert basl, yfírljósmóðir
kö,|uð til eins og alltaf ef mikið var að gerast (enda fannst
mer hún aldrei eiga frí). Svo kom inn fjölbyrja og nú tilkynnti
Sigurbjörg að ég skyldi taka á móti ef konan fæddi fyrir
miðnætti. Ég varð bæði glöð og svekkt, að allt skyldi bera
UPP ú sama dag. Maður var svo auralítill að árshátíðarmiði
vnr eins og himnasending en svo kom móttakan. Jæja, bara
nð vona það besta. Eina plássið var ambúlans inni á baði og
þar vorum við svo, ég og konan. Ég sat þama og spurði öðru
uvoru um líðan og hvort hún héldi ekki, að barnið færi að
konia. Fékk alltaf einhver svör. Ásta átti að vera með mér við
fæðinguna en var mjög upptekin við annað. Allt í einu segir
onan: „Barnið er að koma“. Ég kfki undir sængina og það sá
i koll. Ég hringi bjöllunni og það stóð á endum, ég tók á móti
aininu, rauðhærðri stúlku um leið og Ásta kom í dymar.
Hnn sagði þá: „Þú getur bara lokið þessu og svo máttu láta
Pig hverfa kl. 23, ég skal sjá um, að allt verði í lagi.“ Svo
Petta varð allt saman frábært, fyrsta „barnið mitt“ og svo ball
u eftir. En ég hef oft hugsað til þessarar blessaðrar konu, að
afa þennan viðvaning hjá sér, þó allt færi vel. En rúmum 20
U'nni síðar hitti ég þær mæðgur aftur og tók þá á móti hjá
Jósubarninu mínu. Ég þekkti mömmuna þegar ég sá hana
aftui’ en hún ekki mig, en hún hafði gaman af og mundi ekki
eftii öðru en allt hefði gengið vel. Ég varð mjög fegin.
Skemmtileg atvik urðu oft í tímum. Eitt sinn var ein
skólasystir mfn „tekin upp“ í tvíburafæðingu. Fyrri tvíburi
fæddist mjög fljótlega en svo kom þögn. Pétur sagði ekk-
ert og nemandinn ekki heldur. Tímanum lauk - það var
laugardagur, svo kom mánudagstími. Sú sama var tekin
upp og nú spurt: „Jæja, er seinni tvíburinn fæddur?“. Það
voru a.m.k. 11 nemar sem brostu innra með sér en hlóu vel
seinna. Okkur fannst þetta svo fyndið.
Eitt sinn var rætt um kúabólusetningu, en það var eitt af
verkum ljósmæðra. Pétur spurði hvort við værum ekki bólu-
settar. Nei, sagði ég (hafði reyndar verið bólusett 5 eða 6 ára
en bóluefnið var ónýtt). „Nú Kristín, eru þér ekki fermdar".
Jú, ég er það. En þannig var á þessum tíma, að prestur átti að
ganga úr skugga um að börn væru bólusett áður en þau væru
fermd, en það hafði gleymst með mig
Svo var allt í einu komið að prófum og útskrift. í munn-
legu prófunum sátum við 6 inni í einu ásamt 2 kennurum
og 2 prófdómendum. Minn hópur fór niður í bæ að morgni
prófdags og inn í hljóðfæraverslun eina og báðum um að
spilað yrði fyrir okkur af plötu „Hraustir menn“, sungið af
Guðmundi Jónssoni, töldum það geta haft góð áhrif á okkur
í prófinu. Tvær spurningar voru á hverjum miða og drógum
við um verkefni. Allt fór að óskum og allar útskrifuðust við
27. september 1955. Kaffiveisla var fyrir okkur í skólastof-
unni og við fengu okkar prófskírteini, sem gaf okkur leyfi til
að starfa sem ljósmæður á íslandi.
Kristín Ingibjörg Tómasdóttir
útskrifuð frá LMSÍ1955
Árið 1976
í?? var beðin að skrifa eitthvað út frá reynslu minni sem
yosmóðir.
Ætti ég að skrifa um konuna, sem vann á neyðarlínunni
Eeddi á gólfinu á móttöku eitt eða um frumbyrjuna sem
endaði í keisara? Pabbann, sem var alveg einstaklega stress-
Ur> fékk óvart tvennar skurðstofubuxur og engan jakka,
uann fór í þær báðarl?
Eða lýsa smitgátarfæðingunni á móttöku eitt (en ég var
a nýbyrjuð á FG og var ekki búin að vinna mig upp í fæð-
lngargang).
Asísk kona með hepatitis C, frumbyrja í hörkusótt, ég á
0|ium að finna smitgátarbakkann og reyna að koma öllu til-
eyrandi fyrir í þessu glæsiherbergi. Viti menn, allt í einu byrjar
,'°nan a<5 rembast og sér í koll. Ég held ég hafi sett heimsmet í
ra a þegar ég klæddi mig í hanskana (tvö pör) og grunsemdir
0 ^tuðuðu um að hún væri kannski ekki frumbyija!
ða konuna á stofu 3 sem var búin að „rembast" í
u kustund án árangurs, því hún var ekkert að rembast.
s-®.’ úrræðalaus eftir að hafa látið konuna snúa upp og niður,
l )itanða og það allt, kalla á sérfræðing, sem fannst eins
'uéi, að barnið ætti að geta komið átakalaust.
þe a gerist það að konan hnerrar og þá fer að sjá í koll og
s gæ hún hnerrar aftur all hressilega flýgur út bam, sem
ræðingurinn, gapandi af undrun rétt náði að „grípa“ á
gmu og forðaði því þannig frá að Ienda á veggnum gegnt
rúminu. Við vorum sammála um að hér væri komin ný
aðferð sem mætti nýta sér á lokastigi fæðingar!
Eða konuna sem var gangsett með syntódreypi og var
alltaf að bíða eftir að eitthvað gerðist og þegar það gerðist
fékk hún dásamlegt baknudd frá eiginmanninum, og fyrr enn
varði fæddi hún myndarlegan dreng, þegar hún hélt að hún
væri rétt að byrja!
En ég ætla bara að segja eina sögu. Hún er er ekki af
neinum afrekum mfnum sem ljósmóðir og er náttúrunni
einni til hróss.
Ósköp látlaus og venjuleg, en um leið draumur allra ljós-
mæðra og knúningsaflið í starfinu á Fæðingargangi.
Ég mæti á morgunvakt. Allt er á fleygiferð, stofumar full-
ar, ýmist af konum sem eru búnar að fæða og komast ekki
í Hreiðrið, eða fæðandi konum. Auk þess er von á þremur
konum í gangsetningu og á pinnanum eru nokkrar pantanir.
Mér er úthlutuð kona sem er á leiðinni. Hún er að fæða
sitt annað barn.
Þau koma hjónin; hún lítil, grönn og glaðleg, vel yfir
þntugt; hann rólegur og traustvekjandi. Hún var í góðri sótt,
sagði mér að hún hefði verið með hríðar undanfarnar þrjár
nætur og hélt alltaf að hún væri að koma til okkar. En í nótt
gerðist það loksins, legvatnið fór, drullugrænt.
Hún hafði ætlað sér að fæða í Hreiðrinu og hafa allt nátt-
úrulegt.
Ljósmæðrablaðið desember 2007 3 9