Tímarit Verkfræðingafélags Íslands


Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1966, Blaðsíða 21

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1966, Blaðsíða 21
TIMARIT VPl 1966 45 fyrsta hraunið rann voru sandsléttur í sömu hæð beggja vegna Búrfells. Þessar sandsléttur voru óseyrar Þjórsár og ánna í Þjórsárdal í lok ísaldar. Sandsléttan sést nú vestan Búrfells við Possá og einnig niðri á Rangárvöllum í hinum miklu sandsléttum þar. Hraunin sjö, sem runnu um skarðið milli Búrfells og Sauðafellsöldu, hafa því myndað fallið sem nýta á við Búrfell. Hið elzta þeirra er um 8000 ára gamalt en hið yngsta tun 4000. Austan hraunanna er ungt móberg myndað á síðustu ísöld. Vestan hraunanna eru jarðmynd- anir miklu eldri, myndaðar á ísöldum og hlý- viðrisskeiðum milli ísalda. Þar má sjá merki um dali og gljúfur, sem fyllzt hafa af hraunum, skriðum og sandi. Pjölbreytni bergtegunda og jarðfræðilegra fyrirbrigða er mjög mikil við Búrfell og í Sámsstaðamúla. Stíflumannvirki verða að mestu á Þjórsárhraunum. Inntök og jarðgöng verða í fornum blágrýtislögum, sem fyllt hafa tvo misgamla dali. Þrýstivatnsgöngin liggja í gegnum forn blágrýtis- og sandsteins- lög niður í forna móbergsmyndun, sem verður undirstaða stöðvarhúss. Vikur frá Heklu, einkum frá gosinu árið 1104, er alls staðar á virkjunarsvæðinu og víða margra metra þykkur. Sem kunnugt er lagði það gos Þjórsárdalinn í eyði, en áður var þar blómleg byggð. Bærinn Sámsstaðir stóð þá rétt sunnan við þann stað, sem stöðvarhús virkjun- arinnar er nú að rísa. Mörg örnefni á þessum slóðum s. s. Trjáviðarlækur, Árskógar o. fl minna á, að áður hefur vaxið skógur þar sem nú sést varla stingandi strá. 1 uppgreftri fyrir stöðvar- húsinu fundust gildir stofnar 4000 ára gamalla birkitrjáa. Undirbúningur virkjunarframkvœmda Mönnum var snemma ljóst, að staðhættir við Búrfell sköpuðu möguleika til að gera þar mjög ódýra virkjun með því að veita ánni norðan Búr- fells yfir í Possá, og nýta þannig fallið. Norski verkfræðingurinn Sætersmoen gerði áætlun um slíka virkjun árið 1918 og síðar hafa verið gerð-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74

x

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Verkfræðingafélags Íslands
https://timarit.is/publication/860

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.