Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1966, Síða 56

80
TlMARIT VFl 1966
!
Mynd 4. Flotdælan, sem sýgur gúrinn upp og þrýstir
efninu gegnum flotleiðslur I jöfnunargeymi á landi.
Soggálginn er uppi og sjást hnífarnir því greinilega.
Rennistoðunum að aftan er hleypt niður á víxl þegar
fært er.
Mynd 5. Dælingarstöðin við Helgavog.
d. tekin upp með grabba. Til skamms tíma hafa
tvær lausnir verið í athugun á þessu sviði. Önn-
ur er sú að láta vatnið síga úr leðjunni á náttúr-
legan hátt í þrónni og hin að nota vélræna síu.
Nú hefir verið horfið að síðari lausninni og gert
ráð fyrir að úr síunni komi leðjan með 70—75%
vatnsinnihaldi. Áður en þessi síun með sogsíum
fer fram, verður leðjan kekkjuð með íblöndun
svolítils magns af brennisteinssýrlingi, sem
fenginn er með því að brenna brennisteini og svo
hituð upp í 70°C. Til að byrja með verður þó
notuð brennisteinssýra í þessu skyni. Þá verður
leðjan þurrkuð í hverfiþurrkurum við jarðgufu
á staðnum.
Nú verð ég ennþá að víkja að frumrannsókn-
um á leðjunni. Kísilgúrinn í Mývatni er ösku-
mikill og það var snemma vitað, að hann væri
ónothæfur, án þess að nema þessa ösku að miklu
leyti burt. Hins vegar reyndist afar erfitt að ná
síðustu leifunum úr og það reyndist einn okkar
mesti tæknilegi sigur í þessu máli að finna að-
ferðir, sem dugðu, enda var þetta í þróun í f jölda
ára. Að lokum var ákveðið að nema öskuna burtu
í tveimur áföngmn. Sá fyrri fer fram í votu
vinnslunni, þar sem notaðar eru skiljur af hydro-
cyclóngerð. Sá seinni fer fram í byrjun þurru
vinnslunnar, þar sem gúrnum er þyrlað upp og
notaðar eru skiljur bæði af cyclóngerð og skil-
vindugerð. Árangur af rannsóknum, sem lutu að
síunareiginleikum Mývatnsgúrsins, var mjög já-
kvæður, og eiginleikar lítt frábrugðnir því, sem
er t. d. í Lompoc-námunum í Kaliforníu. Seinni
hluti verksmiðjunnar er byggður hliðstætt því
sem gert hefir verið hjá 2 af þremur stærstu
kísilgúrframleiðendum í Bandaríkjunum, enda
hafa Kaiser Engineers, sem teikna endanlega
mestan hluta Mývatnsverksmiðjunnar, átt hlut
að byggingu þeirra beggja.
1 flestum tilfellum er blandað 6% af sóda sam-
an við gúrinn á þessu stigi vinnslunnar, efnið er
síðan hitað upp í um 1100° C. í hverfiofni. Það-
an kemur það sem hvítur sambreyskingur, er
brotnar niður aftur við að ganga í gegnum
myllublásara og sundurgreiningartæki. Efnið er
þá aftur fínkornað duft, sem er stærðargreint
Mynd 6. Leðjunni dælt í þróna við verksmiðjuna.