Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Árgangur

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1903, Blaðsíða 44

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1903, Blaðsíða 44
hafi mest að þakka, að sullaveikin er nú stórum sjald- gæíari en fyrir mannsaldri síðan, og það er maklegt að .geta þess, að prófessor Krabbe kom með rannsóknum sin- um Fjord inn á þá braut, sem hann varð síðar heimsfræg- ur fyrir. Fyrstu rannsóknirnar voru um kjfitsuðu, bæði til heilnæmis og sparnaðar. Upp úr þeim tilraunum kom moðsuðan, sem víða er töluvert notuð, og Sveinn búfræð- ingur Sveinsson var einu sinni að kenna bér. I annan stað f'ann hann upp mjög ódýra notkun gufunnar við osta- gjörð o. fl. Verulegustu rannsóknir hans fyrir smjörgerð- ina hófust þá fyrst, er Tesdorpf, stóreignamaður á Falstri 'ög einhver verklegasti búnaðarfrömuður Dana, fékk hann :sér til aðstoðar við íshúsgjörð og til að finna haganleg- ustu not íssins í mjólkurmeðferðinni. Rannsóknirnar, sem að þrí lutu, tóku Fjord langan tíma, og fann hann þá fast lögmál fyrir því, hvað ísinn eyddist við geymslu og svo ó- dýran umbúnað allan, að stórfé sparaðist og smjörbúun- um varð vel kleift að eiga ís til aukinnar smjörframleiðslu. Skömmu fyrir 1880 fara skilvindurnar að koma til verulegra verklegra nota við smjórgerðina, og fékk Fjord þá nóg að gjöra, að kenna mönnum að nota þær oggjöra ýmsar umbætur til þæginda og sparnaðar. Alt þetta gjórð- ist með verklegum tilraunum víðsvegar um landið. Eftir •að Fjord var búinn að sýna það og sanna að eins mætti skilja mjólkina, þó að hún væri flutt og kólnaði á leið- inni, þutu upp samlagsbúin til smjörgerðar, en áður kom sölusmjörið góða bara frá stórbúunum eða „herragörðun- um“. Brátt reyndist það ónógur mælikvarði til að tryggja félagsskapinn að mæla mjólkina, sem til búsins var færð, í pottum eða pundum, hún var svo misfeit, og það hjá sama manninum feitari einn mánuðinn en annan, og það af ýmsum orsökum sem þurfti að komast fyrir. Listin hjá Fjord var yfir höfuð sú að finna litlu orsakirnar, sam- verkandi og gagnverkandi hverjar annari, og hann hafði dæmalaust glögt auga fyrir reynsluathugunum alþýðufólks, sem hann svo skildi og skýrði í Ijósi vísindanna. Eftir miklar rannsóltnir og tilraunir tókst Fjord að búa út hand-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.