Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1903, Page 67

Brot úr sögu póstmála.
Bowland Hill og Heinrik v. Stephan.
Fáir munu þeir vera hér á landi nú, sem komnir eru
ti) vits og ára, er hafi eigi meiri eða minni not af'póstum.
Einfalt bréf er líka flutt. um alt ísland fyrir 10 aura og
fyrir 20 aura er nú hœgt að senda bréf nálega um allan
heim.
Þessu var öðruvísi varið fyrir rúmum mannsaldri
síðan, þá voru póstar lítið notaðir af almenningi, af því
að burðargjaldið var svo afarhátt.
Fyrir 1840 kostaði undir einfalt bréf til utanríkislanda
hér í álfu frá 1 kr. upp i 4 kr., eftir því hve langt það
átti að fara.
A þeim tíma var alstaðar borgað fyrir bréfm eftir
vegalengd þeini, sem þau voru flutt bæði innanlands og
utan.
Hér á landi voru 2 skildingar eða 4 aurar teknir fyr-
ir hvei’ja sýslu, sem bréfin voru flutt um, og máttu þau
þá eigi vega yfir 3 kvint. Fyrir 6 kvinta bréf var tekið
helmingi meira, og þegar fleiri bréf voru í sama umslagi
varð að borga sérstaklega fyrir hvert þeii-ra. Alt fyrir
það má með sanni segja, að bréfburðargjald hafi verið
mjög lílgt hér á landi, eftir því sem það var í öðrum
löndurn.
I Danmörku kostaði undir einfalt bréf frá 4 aurum
upp i (57 aura, þótt landið væri bæði hægt yfirferðar og
vegalengdir stuttar. Á Englandi kostaði undir bréf frá 1
penny upp í 2 sh. 6. d. eða 2 kr. 25 au., enda giltu þar
um 40 mismunandi bréfataxtar, sem, eins og eðlilegt er,
hafði í för með sér rnikla ertiðleika og vafninga.
Árið 1837 kom liowland Hill fram með þá tilíögu
að setja bréfburðargjaldið á öllu Englandi niður í 1 penny
eða 71/. eyri. Þetta var geysimikið stökk frá 2—3 krón-
um niður í ll/t eyri, og vakti uppástunga þessi þegar
eftirtekt um allan heim. Nálægt þrern árum síðar, 1839,
var þetta gjört að lögum á Englandi. Hill hafði búist
(57) [c