Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1955, Page 110

slíkt kunni að levnast, og fylla þannig nokkuð af
þeim skörSum sem voru í safn hans. Þegar hér var
komiS sögu, var fátt eitt heillegra skinnbóka orSiS
eftir á íslandi, en leifar sumra gamalla handrita
voru löngu komnar á tvistring og sumt lent hjá fólki
sem notaSi þær til alls annars en lesturs. Elja Árna
og áhugi aS bjarga þessum leifum var óbilandi.
Ekkert bréf, ekkert slitur, engin skinnpjatla var of
ómerkileg til aS forSa henni frá tortimingu. Og á
ferSuiii sínum um landiS grófst Árni fyrir um hverja
skinnbót sem líkur voru til aS letur væri á. Merki
þessarar dæmalausu nákvæmni má sjá víSs vegar i
Árnasafni. Eitt dæmi af mörgum er annaS aSalhand-
rit Sturlungu, ReykjarfjarSarbók. Af henni eru nú
varSveittar leifar 30 blaSa, en þau hefur Árni tint
saman úr a. m. k. 12 stöSum. VitaS er aS skinnbókin
var heil fram yfir 1670, en sundraSist þá, og sum
blöSin voru notuS til óliklegustu þarfa, svo sem í
fatasniS, sem af má draga nokkurn lærdóm um
klæSnaS þeirrar aldar svo og virSingu fyrir skráSu
letri á bókfell. — BlaSsnepill úr gömlu handriti af
Egils sögu hefur veriS notaSur í skóbót; tvö blöS úr
einu af elztu handritum íslenzkum, Physiologus, voru
tekin „utan af sáldi er sigtaS var í mjöl í Dýra-
firSi“, aS því er Árni segir sjálfur, enda bera þau
þess merki, þvi aS þau eru öll meS smágötum. Svona
mætti lengi telja. Sá mikli grúi einstakra skinnblaSa
og skinnbókaslitra sem Árna tókst aS tína saman og
enn má líta í Árnasafni verSur leng'i óbrotgjarn
minnisvarSi um tvennt: annars vegar um hinn ótrú-
lega fjölda íslenzkra skinnbóka sem til hefur veriS,
þótt nú séu týndar aS mestu eSa öllu, hins vegar
um þrotlausa elju Árna Magnússonar og skilning á
gildi þessara leifa, en sá skilningur var svo ein-
stæSur á hans öld og svo langt á undan samtíS sinni
aS menn hafa ekki kunnaS aS meta þennan þátt
starfs hans til fulls fyrr en á 19. öld.
(108)