Freyr - 01.12.1946, Blaðsíða 31

FREYR
361
ur öllum öðrum atvinnugreinum, er mjög
háður staðbundnum skilyrðum, jarðvegin-
um og loftslaginu. Atvinnuvegir eins og
iðnaður, siglingar og verzlun, eru með
langtum meira alþjóðasnið. Um gjörvallan
hnöttinn eru athafnir þessara atvinnu-
vega því nær eins, og tareytingar sem þeir
eru undirorpnir skipta aðeins eftir tíðar-
anda og tækni og að nokkru í samræmi
við stjórnmálaathafnir og þjóðfélagshreyf-
ingar, en eru því nær óháðir staðbundnum
náttúruskilyrðum. Þessu er allt öðruvísi
varið að því er snertir landbúnaðinn.
Innan þess atvinnuvegar er loftslagið og
jarðvegurinn undirstöðuatriði, sem mikið
veltur á.
í hitabeltislöndum er búskapurinn rek-
inn með allt öðru sniði en í kaldari belt-
um og í heimskautalöndum. í Skandinavíu,
sem liggur við norðurmörk landbúnaðar-
ins, eru skilyrðin aftur svo breytileg frá
landi til lands, að búskapurinn hlýtur
ófrávíkjanlega að mótazt eftir þeim og
verður því nokkuð breytilegur.
Hversu miklar framfarir sem kunna að
verða í tækni, og notkun hennar í þágu
þessar atvinnuvegar, þá mun búskapur á
íslandi og í norðurhluta Skandinavíu
aldrei verða rekinn á sama hátt og í
sunnanverðri Svíþjóð og í Danmörku. Já,
jafnvel innan eins lítils landsvæðis og
Danmerkur, eru skilyrðin frá náttúrunnar
hendi mjög breytileg frá stað til staðar.
Ef vér lítum annars vegar á þau skil-
yrði sem náttúran býður og hins vegar á
framfarir þær, sem orðið hafa frá einum
tíma til annars, þá verðum vér þess skjótt
vísir, að framfarirnar eru ekki alltaf mest-
ar þar sem náttúran er ríkust að gæðum.
Það er hægt að draga takmarkalínur, er
sýna hvar náttúruskilyrði eru góð og hvar
þau eru miður góð eða léleg, en á öllum
þessum landsvæðum er mannshöndin að
verki og athafnir hennar og afköst leiða
það í ljós, að stundum verður útkoman á
búrekstrinum eins góð á hinum rýrustu
svæðum eins og þeim beztu. Þannig er
hægt að benda á ákveðin svæði, sem eru
fjarri því að bjóða góð náttúruskilyrði en
tækni og notkun hennar skipar þar önd-
vegi, og afkoma búnaðarins er eins góð
og þar sem náttúruskilyrði eru bezt.
Það er árangúrinn af upplýsingastarf-
seminni um áratugi, og það eru stað-
reyndirnar, er fengist hafa við fjölþætt
vísindastörf innan landbúnaðarins, sem
hafa gefið oss þau vopn í hendur, er vér
kunnum að nota til þess að knýja jarðveg-
inn og loftslagið til þess að skapa okkur
meiri og meiri framleiðslu á hverri flatar-
einingu lands, og auka þannig og efla gjaf-
mildi náttiirunnar.
Nú á dögum sjáum vér það, hvar sem
litið er, að á þessu eða hinu búi er það
háð dugnaði og fyrirhyggju bóndans eða
bústjórans, eða þá verkstjórans, hversu
mikil eftirtekjan verður. Á sömu jörð, í
sama veðráttufari, breytist afrakstur
landsins jafnframt og ábúendur skipta á
jörðinni. Hinar mannlegu athafnir og
þekkingin sem þær grundvallazt á nú um
stundir, verða með hverju ári mikilvægari
þáttur í búnaðinum og ákveða að miklu
leyti tegundir og magn framleiðslunnar.
Landbúnaður norrænna þjóða er á þessu
sviði engin undantekning.