Freyr

Árgangur

Freyr - 01.05.1999, Blaðsíða 47

Freyr - 01.05.1999, Blaðsíða 47
Afkvœmarannsóknir á hrútum 1997 og 1998 Allt íxá því að afkvæmarann- sóknir á hrútum fyrir bættu vaxtarlagi og meiri kjöt- gæðum hófust á Fjárræktarbúinu á Hesti árið 1957, hafa útvortismæl- ingar á föllunum, þ.e. lengd lang- leggs (T-mál), klofdýpt (F-mál), vídd (V-mál) og dýpt (Th-mál) brjóstkassa, ásamt lengd, þyngd og minnsta ummáli vinstri framfótar- leggjar, verið notuð til þess að meta vaxtarlag afkvæmanna, en þver- skurðarmælingar á vöðva- og fitu- þykkt, mældar á sundurskornum skrokkum milli 12. og 13. rifs, þ.e. vídd og þykkt (A-og B-mál) bakvöðvans, og fítuþykktarmál of- an á bakvöðva (C-mál) og á síðu 11 cm frá miðri hryggsúlu (síðufita J- mál), verið mælikvarði á vöðva- og fituþroska þeirra. Þessar mælingar, og þó einkum þverskurðarmælingamar, em tima- frekar og dýrar, auk þess sem sund- urskurður skrokksins skerðir verð- mæti hans. Því var ráðist í að þróa aðferð til að meta vefjasamsetningu skrokksins út ffá mælingum, sem kröfðust ekki sundurskurðar skrokksins, en tengdust sem best heildarfitu- og vöðvamagni hans. Til þessa verks vom notuð gögn úr eftir Stefán Sch. Thorsteinson Rannsókna- stofnun landbún- aðarins krafiiingum af 168 lambaföllum, sem öll höfðu ofangreind mál, að viðbættum ómsjármælingingum, og jafnframt þekkt heildarvöðva- og fitumagn úr krufhingum. Línu- legt fjölbreytuaðhvarf (linear mult- iple regression) var notað við mat á aðhvarfsstuðlum og þeir stuðlar, sem marktækir reyndust, valdir í líkingu til mats á vefjasamsetningu (vöðva og fitu) fallsins. Niðurstöður aðhvarfsgreiningar- innar gáfu eftirfarandi líkingu til mats á heildar vöðvamagni skrokksins í kg: Metinn vöðvi, kg = -0,949 + (0,564*fallþungi) + (-0,133*síðu- fita) + (0,197 * lærastig) + (0,082 * ómvöðvi). Likingin skýrir 93,9% af breyti- leika vöðvamagns skrokksins og samkvæmt aðhvarfsgreiningunni er spágildi hennar (hæfni líkingarinn- ar til að spá fyrir um vöðvamagnið innan þess breytileika sem likingin skýrir) mjög hátt, eða 93,5%. Stuðl- amir sýna þær breytingar í vöðva- magni, sem verða við breytingu í einum þætti (t.d. fallþunga) meðan hinum þáttunum (síðufitu, lærastig- um og ómvöðva) er haldið stöðug- um. Fyrir mat á fitumagni í kg fékkst eftirfarandi líking: Metin fita, kg = -0,255 + (0,268 * faliþungi) + (0,154 * síðufita) + (-0,077* ómvöðvi) + (0,108 * óm- fita). Líkingin skýrir 86% af breyti- leika í fitumagni skrokksins, sem er nokkuð minna en í vöðvalíking- unni, enda vart við öðm að búast, þar sem fitumagn skrokksins er æv- inlega breytilegra en vöðvamagnið. Spágildi likingarinnar er einnig hátt, eða 85,7%. Þessar líkingar, eins og þær birt- ast hér, voru fyrst notaðar í af- kvæmarannsóknunum á Hesti og á sæðingarhrútum á Sæðingarstöð Suðurland 1997. Afkvæmarannsóknir á Hesti 1997 í afkvæmarannsókninni voru prófaðir 12 hrútar af heimastofni og 1 hrútur frá Sæðingarstöð Norður- lands (SN). Reyndar átti að prófa 2 hrúta frá SN, Hnykk 91-958 og Frama 94-996, en þar sem aðeins 2 ær af 25 festu fang við Hnykk (18 gengu upp, 5 misstu svampa) var hann felldur úr rannsókninni. Hins vegar héldu 14 af 24 ám (9 gengu upp og 1 missti svamp), sem sædd- ar vom við Frama og var hann því tekinn með í rannsóknina. Ekki er á takteinum nokkur viðhlítandi skýr- ing á þessum mikla mun í fanghlut- falli milli þessara hrúta, en nærtæk- Tafla 1 . Ættarskrá hrúta í afkvæmarannsókn 1997. Hrútur Faðir Föðurfaðir Móðir Móðurfaðir Nafn Nr. Nafn Nr. Nafn Nr. Nr. Nafn Nr. Steðji 24 Svaði 3 Hörvi 973 5283 Drísill 891 Stólpi 25 Svaði 3 Hörvi 973 5723 Kúfur 888 Staur 26 Svaði 3 Hörvi 973 6123 Bútur 986 Murti 27 Snorri 969 Galsi 907 5420 Galsi 907 Órækja 28 Snorri 969 Galsi 907 5420 Galsi 907 Sturli 29 Snorri 969 Galsi 907 6077 Hörvi 973 Drussi 30 Hörvi 973 Krappur 885 6029 Iði 976 Durtur 31 Hörvi 973 Krappur 885 6091 Iði 976 Posi 32 Kyllir 991 Gosi 967 5788 Oddi 85922 Pjási 33 Kyllir 991 Gosi 967 5988 Sörvi 972 Drangur 34 Klettur 89930 5971 Gosi 967 Standur 35 Klettur 89930 6089 Iði 976 FREYR 5-6/99 - 47
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Freyr

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Freyr
https://timarit.is/publication/863

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.