Freyr - 01.09.2001, Blaðsíða 63

Barmur þar sem mat fyrir gerð er
mjög slakt og hlutfallið aðeins 92.
Þau félögum öll, sem getið er hér
að framan, fyrir jákvæða útkomu
eru þekkt fyrir mikla og öfluga fjár-
rækt á mörgum búum. Þetta hlutfall
virðist geta gefið miklar vísbend-
ingar um stöðu ræktunar en samt
eins og vænta má enn skýrar þegar
verið er að gera samanburð á búum
sem slátra í sama sláturhúsi.
Tafla 2 sýnir þau bú þar sem kjöt-
mat er fyrir hendi um 100 dilka eða
fleiri þar sem mat fyrir gerð var
hæst haustið 2000. Mörkin hefur
nú orðið að færa mun ofar fyrir
töfluna en áður vegna þess hve
matið er miklu hærra að meðaltali
haustið 2000 en áður og búum með
hátt mat fjölgar þá að sama skapi.
Eins og þeir lesendur sem þekkja
töflur fyrri ára sjá strax eru litlar
breytingar á efstu sætunum frá fyrri
árum. Eins og bæði 1998 og 1999
er búið hjá Elvari Einarssyni á
Syðra-Skörðugili í efsta sætinu
með 10,49 í mati fyrir gerð og 8,09
fyrir fitu. Mat fyrir gerð er örlitlu
lægra en haustið 1999 en fitumatið
nokkru hagstæðara. Bú Guðrúnar
og Þórarins í Keldudal er eins og
síðasta ári í öðru sæti með mjög
líka niðurstöðu og árið áður, með-
altal fyrir gerð 10,24 og fyrir fitu
7,71. Þá er búið í Mávahlið nú í
þriðja sætinu og Jóhanna Pálma-
dóttir á Akri í fjórða sæti og síðan
kemur fjöldi þekktra fjárræktarbúa
í þéttri röð en eins og lesa má af
töflunni er umtalsverð breidd bæði
í vænleika dilka og fitumati á þess-
um búum.
Þegar skoðað er hlutfallið á milli
matsins fyrir gerð og fitu á þessum
búum er það á nánast öllum búun-
um í töflunni yfir 100 og á megin-
hluta þeirra umtalsvert yfir lands-
meðaltali. Toppnum í þessum efn-
um nær Eyþór Pétursson í Baldurs-
heimi með hlutfallið 152. Einnig
eru niðurstöður á báðum búunum á
Heydalsá frábærar í þessu sam-
hengi og raunar á fjölmörgum fleiri
búum. Það sem athygli vekur um
leið er að það eru sömu búin sem
þama eru á toppi frá ári til árs. Á
þessum búum má ætla að ræktun í
landinu hafi náð hvað lengst að því
marki að framleiða kjöt sem mætir
kröfum markaðarins.
I töflu 3 eru sýndar meðaltalstöl-
ur fyrir lömb undan einstökum
sæðingastöðvarhrútum, sem fram
koma í uppgjöri félaganna haustið
2000. Margoft hefur verið á það
bent að varast beri að draga of
miklar ályktanir af þeim niðurstöð-
um vegna þess að undan þessum
hrútum kemur allt annað úrtak til
slátrunar en undan flestum öðrum
hrútum vegna þess að ásetningur er
margfaldur undan þessum hrútum í
samanburði við aðra. Samt kemur
fram umtalsverður munur í matinu.
Jafnbesta matið fyrir gerð er á
lömbunum undan Aski 97-835
8,84 sem er með fádæmum góð
niðurstaða en því miður eru lömb
undan honum til vansa feit vegna
þess að fitumatið er að jafnaði
8,60. Þá eru Klængur 97-839, Moli
93- 986, Mjölnir 94-833, Prúður
94- 834 og Sekkur 97-936 allir með
Einkunnir
stöðvarhrútanna...
Frh. afbls. 53
urlagni dætra. Frjósemi er hins veg-
ar tæplega sem skyldi hjá dætrum
Hnoðra 95-801, Amors 94-814 og
Bjarts 93-800 en mjólkurlagni,
einkum Amorsdætranna, ágæt.
Frjósemi ánrta
Frá vorinu 2001 liggja nú fyrir
meiri upplýsingar um frjósemi
ánna en nokkru sinni áður því að
upplýsingar fyrir verulega á annað
þúsund ær frá árinu eru komnar til
uppgjörs. Margt athyglisvert er að
sjá í þeim niðurstöðum. Á sjöunda
hundrað dætra Mola 93-986 gefa
því miður enn engin fyrirheit um að
hann muni bæta nokkuð stöðu sína
sem ærfaðir. Dætur Pela 94-810
sýna ekki enn þá frjósemi sem
þyrfti. Niðurstaða fyrir Amor 94-
914 styrkir enn þann grun að dætur
hans séu fremur ófrjósamar. Dætur
gríðarlega góðar niðurstöður úr
mati um gerð, eða yfir 8,5 að
meðaltali.
Þegar horft er á hlutfall milli
mats fyrir gerð og fitu hjá þessum
hrútum má greina talsverðan mun.
Þar skera forystuhrútamir tveir sig
mjög úr. Hlutfallið milli gerðar og
fitu hjá þeim er langt undir öllum
mörkum, enda kindur sem ekki em
notaðar mikið til kjötframleiðslu.
Þama em það Bjálfi 95-802 og
Stubbur 95-815 sem toppa listann.
Þessir hrútar em löngu margreynd-
ir með að gefa mikil kjötgæði og
sanna sig enn með það. Lækur 97-
843 sýnir á þessum kvarða einnig
mjög glæsilega útkomu. Þá eru nið-
urstöður um lömb undan Mola 93-
986, Amor 94-814, Atrix 94-824,
Ljóra 95-928, Sekk 97-836 og Dal
97-838 ákaflega jákvæðar.
I grein á öðrum stað í blaðinu er
fjallað nánar um kynbótamat hrúta
vegna kjötgæða og þar á að vera að
finna þær niðurstöður sem mest
eiga að geta sagt okkur um gæði
einstakra gripa í ræktunarstarfmu.
Kúnna 94-997 og Svaða 94-998 eru
að sýna óbreytta mynd frá fyrra ári.
Frjósemi hjá dætrum Bjálfa 95-802
virðist aftur á móti nokkuð dala frá
fyrra ári. Mölur 95-812 og Stubbur
95-815 halda báðir uppi jákvæðri
ímynd dætra sinna og Ljóri 95-828
sýnir afburðagóða niðurstöðu.
Freyshólahrútarnir ungu virðast
hins vegar ekki miklir ærfeður.
Hymdu hrútamir, sem aðeins eiga
veturgamlar dætur í uppgjöri, em
flestir að sýna mjög jákvæða mynd
um frjósemi dætra, einkum þó
Mjölnir 94-833 og Sónn 95-942. Sá
eini úr þeim hópi, sem sýnir nei-
kvæðar niðurstöður þar um, er
Massi 95-841, en þær niðurstöður
sem þama koma fram fyrir á annað
hundrað veturgamlar ær lofa engu
góðu.
Yngstu kollóttu hrútarnir virðast
allir lofa mjög góðu í þessum efn-
um og afburðagóð frjósemi hjá
dætmm Hnykils 95-820, Eirs 96-
840 og Dals 97-838.
FR6VR 10/2001 - 63