Freyr - 01.09.2001, Blaðsíða 14

Mynd 1. Hlutfallsleg þátttaka í skýrsluhaldinu eftir héruðum áriö 2000.
samtals 179.346 (169.233) og þær
veturgömlu 38.253 (39.035) og
skýrslufærðar ær því samtals
217.599 (208.268). Þannig er enn
talsverð fjölgun á skýrslufærðum
ám á milli ára sem er framhald
þróunar sem hefur verið um
nokkurt árabil. Það er ljóst að slík
þróun hlýtur að vera til þess að
auka faglegan styrk búgreinarinn-
ar. í fjárbúskap, eins og allri ann-
arri atvinnustarfsemi, eru upplýs-
ingar verðmæti, sem að vísu nýtast
því aðeins að þær séu notaðar í bú-
rekstarlegum ákvörðunum og nýt-
ing á upplýsingum sauðfjár-
skýrsluhaldsins er öðru fremur í
ræktunarstarfinu. Ræktunarstarfið
á að vera langtímafjárfesting bú-
greinarinnar ef rétt er á málum
haldið.
Stærstu félögirt
Eins og um langt árabil er lang-
stærsta félagið, mælt í fjölda
skýrslufærðra áa, Sf. Öxfirðinga
þar sem 6.264 ær voru skýrslufærð-
ar árið 2000. í 16 öðrum félögum
voru fleiri en 3.000 ær skýrslufærð-
ar en það eru eftirtalin félög: Sf.
Sveinsstaðahrepps 4.936 ær, Sf.
Stafholtstungna 4.794 ær, Sf. Þistill
4.687 ær, Sf. Kolbeinsstaðahrepps
4.631 ær, Sf. Vestur-ísfirðinga
4.178 ær, Sf. Reykhólasveitar
4.052 ær, Sf. Logi í Suðurdölum
3.930 ær, Sf. Jökull á Jökuldal
3.835 ær, Sf. Stefnir í Hrútafirði
3.802 ær, Sf. Vopnfirðinga 3.764
ær, Sf. Von, Laxárdal 3.654 ær, Sf.
Hálshrepps 3.507 ær, Sf. Drífandi
í Skaftárhreppi 3.435 ær, Sf. Svína-
vatnshrepps 3.390 ær, Sf. Neisti,
Dalasýslu 3.245 ær og Sf. Hruna-
manna 3.177 ær. Það vekur athygli
að í mörgum af þessum stærstu fé-
lögum fer skýrslufærðu fé fjölgandi
ár frá ári.
Vanhöld hjá ánum frá hausti til
sauðburðar eru mjög lík og árið áð-
ur en hjá fullorðnu ánum eru það
1.842 (1.750) ær, sem hljóta þau
örlög, en veturgömlu æmar, sem
hljóta það skapadægur, eru 201
(221). Þessar ær eru að sjálfsögðu
hvergi með í útreikningum þegar
verið er að reikna framleiðslu eftir
hverja kind.
Eins og áður þá er þátttaka í
skýrsluhaldinu metin með því að
bera saman fjölda á fullorðnum
skýrslufærðum ám og fjölda ásettra
áa haustið 1999 á sömu svæðum.
Þannig metið reiknast þátttaka í
skýrsluhaldinu fyrir landið í heild
46,2% og hefur þannig aukist um
nær tvær prósentueiningar frá árinu
áður. Á 1. mynd er gefið yfirlit um
ástand þessara mála í einstökum
sýslum. Eins og vænta má tekur sú
mynd ekki umtalsverðum breyting-
um á milli ára. Það vekur samt at-
hygli að í Norður-Þingeyjarsýslu,
þar sem hlutfallsleg þátttaka var
langmest fyrir, verður enn umtals-
verð aukning á milli ára og bárust
nú skýrslur fyrir um 82% af öllum
ásettum ám í sýslunni. Eins og áður
er ástandið að öðru leyti best í
nokkrum af hinum gamalgrónu
fjárræktarhéruðum; Snæfellsnesi,
Ströndum, Suður-Þingeyjarsýslu
og Austur-Skaftafellssýslu. Þar
sem staðan er bágust í þessum efn-
um í fjárræktarhéruðum, þ.e. í
Borgarfjarðarsýslu og Rangárvalla-
sýslu, er lítil batamerki enn að
greina.
Því miður heldur enn áfram sú
öfugþróun sem verið hefur um ára-
bil að minna og minna er um að
æmar séu vegnar á reglulegan hátt.
Nú eru slíkar upplýsingar aðeins
fyrir hendi fyrir um 13% ánna.
Þetta fer að verða það lágt hlutfall
að óvíst er að það mæli lengur
nægjanlega vel þróun í þessum efn-
um á milli ára. Lítill munur er á
vænleika ánna frá árinu áður en
haustið 1999 vom þessar ær 64,9
(65,2) kg og þær þyngjast að með-
altali um 10,6 (10,0) kg, sem sýnir
að fóðmn ánna er orðin með fá-
dæmum mikil þar sem í sumum til-
fellum bætist við þessa tölu ullar-
þungi ánna.
Frjósemi ánna árið 2000
Meðaltalstölur fyrir landið allt
um frjósemi ánna vorið 2000
sýna nákvæmlega sömu niður-
stöður og árið áður. Fædd lömb
eru að jafnaði 1,81 eftir hverja á
Frjósemi ánna 2000
> C CQ (Q (/>.*= I I
s « D S 5 í » m J | 2 5 5 1 ^
UFædd iTil nytja
Mynd 2. Fjöldi fæddra lamba og til nytja að hausti 2000 í einstökum héruðum.
14- FR6VR 10/2001