Litli Bergþór - 01.12.1988, Qupperneq 19

Upphaf skógrœktar.
Strax á fyrsta fundi Ungmenna-
félagsins eftir stofnfund er farið að ræða
um skógrækt á vegum félagsins.
Frummælandi er Þorfinnur Þórarinsson,
þá á Drumboddsstöðum en síðar bóndi á
Spóastöðum. Færir hann m.a. þau rök
fyrir þessu að félagið þurfi “að
framkvæma eitthvað verklegt, er allir
gætu séð”. Þetta verður til þess að fenginn
er dálítill blettur í hlíðinni sunnan við
bæina á Vatnsleysu, þar sem
skógræktarreitur félagsins er enn. Byrjað
er að girða hann 25. október 1909 með
fimmþættri gaddavírsgirðingu. í efna-
hagsskýrslu frá árinu 1915 og næstu ár á
eftir er reiturinn talinn 6400 fermetrar og
er girðingin metin á kr. 180,- . Tekið er
fram að félagið eigi ekki landið en hafi
þaðánendurgjalds. Áárunum 1909-1910
fær félagið kr. 22,53 í styrk til
skógræktargirðingar. Gengið er frá
samningi við landeigendur og ábúendur á
Vatnsleysu síðla árs 1917, og er hann
lesinn á aðalfundi 7. desember það ár.
Ekkert er getið um efni hans né hverjir
undirrituðu hann.
Fyrst er getið um útplöntun í
skógarreitinn árið 1913. Þá er plantað þar
300 birkiplöntum, 200 reyniplöntum og
einhverju af furu og víði. Þetta ár var
skógurinn grisjaður undir stjóm Einars E.
Sæmundsen, skógfræðings. Plöntumar
em flestar fluttar í trjáreiti heima hjá
félagsmönnum vorið eftir.
Árið 1915 er plantað 35 plöntum af
reyni, birki og gulvíði. Þá er þess getið að
það sem áður var plantað hafi þrifist vel
nema furan. Plönturnar voru úr
Gróðrastöðinni í Reykjavik.
Ekki er getið um frekari útplöntun
þessi fyrstu ár, en oft er unnið að
endurbótum á girðingunni og grisjun.
17. júní 1920 er farið í skógarreitinn
eftir messu á samkomu á Vatnsleysu. Það
er fyrst unnið við að laga til, en síðan
heldur Þorsteinn á Vatnsleysu ræðu, þar
sem hann greinir frá þjóðhátíðardegi
Norðmanna 17. maí og leggur til “að 17.
júní verði framvegis hátíðis- og frídagur
um land allt.”
A.K.
Skógrœkt við Vatnsleysu.
Helgi Kr. Einarsson
„Vormenn íslands yðar bíða,
eyðiflákar, heiðalönd.
Komið grænum skógi að skrýða,
skriður berar, sendna strönd.”
Þetta sungu ungmennafélagar þessarar
sveitar (og sjálfsagt annarra) í upphafi eða
lok funda sinna. Og unglingar í
barnaskóla, áttu að læra utan að
aldamótaljóð Hannesar Hafstein, hvar í er
hendingin:”menningin vex í lundi nýrra
skóga.”.
Sáð er fræjum hugmynda í framfar-
asinnað æskufólk. Framkvæmdir verða
svo eftir efnum og aðstæðum, hverju
sinni. Skógrækt var eitt af
aðalstefnumálum ungmennafélaganna
frá upphafi. Hér í sveit var þessum málum
lítið sinnt á félagsgrundvelli frá því laust
eftir 1920 og fram undir 1950. En víða á
bæjum í sveitinni voru settar niður
trjáplönturviðhúsáþessumárum. Umog
eftir 1940, fer Skógrækt ríkisins að vera
með umsvif í Haukadal. Umf. Bisk. vissi
alltaf af “blettinum í hlíðinni” á
Vatnsleysu. Á sumum fundum var rætt
um að lagfæra girðinguna þar og grisja.
Á aðalfundi 29. .maí 1950, er einn
dagskrárliður, skógræktarmál.
Framsaga: Helgi Kr. Einarsson. Skýrði
Litli Bergþór
19