Árbók VFÍ - 01.06.1992, Page 192

190 Árbók VFÍ 1991/92
sorpbrennslan gæfi. Þeir ráðgjafar sem helst unnu að þessum athugunum voru Sune Grönquist
frá VBB og Guðmundur Björnsson og Runólfur Maack frá Verkfræðistofu Guðmundar og
Kristjáns. Niðurstaða úr vigtun sorpsins var að húsasorp frá sorphirðu sveitarfélaganna var
43.100 t/ári og sorp frá einkaaðilum, iðnaði og verslun o.fl. var 65.000 t/ári eða samtals
108.100 t/ári, sem Svíunum þótti með ólíkindum.
Akveðið var að reikna með 100.000 t. af brennanlegu efni. Gerðar voru kannanir á því,
hverjir gætu orðið hugsanlegir orkukaupendur, en flest þau fyrirtæki, sem haft var samband
við, nota Iitla orku miðað við það orkumagn, sem brennslustöð myndi gefa af sér. Rætt var um
að gera samanburðarútreikninga fyrir tvo staði, Gufunes-Geldinganes og Leirvogstungumela-
Alfsnes. Urðunarstaður skyldi vera í Saltvík í Kjalarneshreppi eða Selöldu nálægt Krýsuvfk.
Akveðið var síðan að í fyrstu yrði gerður samanburður á Geldinganesi og Leirvogstungu við
staðarval undir brennslustöð.
í athugunum verkfræðinganna kom fram valkostur á millistigi orkunýtingarinnar. Hann er
sá að framleiða úr sorpinu samanþjappaða sorpköggla undir miklum þrýstingi. Við þjöppunina
hitnar efnið upp fyrir 100 °C og gerilsneyðist. Sorpkögglarnir eru síðan brenndir ófullkomnum
bruna í þar til gerðum ofni og þar með framleitt gas, sem síðan er notað sem orkugjafi. Aætlað
magn yrði minnst 33.000 tonn af kögglum á ári, sem samsvaraði 16.000 m3 af olíu í varmagjöf.
Annar kostur við þessa aðferð er sá að vandamál vegna mengunar, þ.e. díoxíðmyndun, er mun
minni við framleiðslu og brennslu á gasi úr kögglum heldur en við venjulega sorpbrennslu.
Gasið væri hægt að nýta sem orkugjafa, t.d. í fiskimjölsverksmiðjum, í stað olíu. í því sam-
bandi var rætt við forráðamenn Síldar- og fiskimjölsverksmiðjunnar að Kletti um hugsanleg
orkukaup frá væntanlegri sorpeyðingarstöð. Var þá ráðgert að selja þeim gas, sem framleitt
yrði á staðnum úr pressuðum sorpkögglum, eins og áður hefur verið lýst. Ofninn til að fram-
leiða gasið var þá verið að þróa úti í Svíþjóð og var beðið eftir lokahönnun og greinargerð um
notagildi hans.
Til að sinna orkuþörf Klettsverksmiðjunnar þyrfti um 10.000 tonn af sorpi, sem gæfi af sér
um 4.000 tonn af eldsneytiskögglum. Miðað við verð á olíu um mitt ár 1985 ogað sorpeyðingin
ræki gasofn við hlið verksmiðjunnar væri orkuverð inn á brennara í gufukatli verksmiðjunnar
um 75% af orkuverði olíunnar.
Þegar svo var komið málum var ákveðið að verkefnisstjórnin ásamt ráðgjöfum færi í kynn-
isferð til Svíþjóðar, Sviss og Danmerkur til að líta vélbúnaðinn, sem verið var að þróa og
kanna hefðbundnar aðferðir við brennslu og urðun á sorpi, vegna þeirra tillagna sem gera átti.
Þessi ferð var farin í byrjun októbermánaðar 1985. Einnig kynntu nokkrir nefndarmenn sér
sorpbrennslustöðvar í Frakklandi fyrr á sama ári.
Upphaflega var gert ráð fyrir að verkefnisstjórnin myndi ljúka sínu starfi og skila lokatillög-
um fyrir 1. mars 1986. Ekki var hægt að fylgja þeirri áætlun, því rétt þótti að bíða eftir niður-
stöðum þróunarverkefnisins, varðandi gasofninn í Svíþjóð.
í febrúarmánuði 1987 barst greinargerð frá „Statens Energiverk“ í Stokkhólmi, dags. 30.
jan. ’87 um prófanir á gasofni þeim sem Svíar hafa hannað og prófað til orkuvinnslu úr sorpi.
Skýrslan nefnist „Förgasning med avfall som bransle“. Þar kemur fram að aðferðin lofar góðu.
Enn verður þó að þróa tækið og prófa yfir lengra tímabil til að geta gert hagkvæmnisútreikn-
inga. Einnig kom inn í myndina þróun olíuverðs, en eins og verð olíu var um þessar mundir
(1987) var þetta ekki fýsilegur kostur.