Fréttatíminn - 11.03.2011, Qupperneq 28
Þ að má segja að það hafi ríkt marg-föld gleði þegar Hayley Kaja Canrom kom í heiminn á fæðing-
ardeild Landspítalans laugardaginn 29.
mars árið 2008. Sólin skein, himinninn
var bjartur og allt hélst í hendur til að
gera þennan dag að sæludegi í lífi for-
eldranna, Matthildar Stefánsdóttur og
Herberts Canrom.
Hayley Kaja hefur verið mikill gleði-
gjafi í fjölskyldu sinni frá þeim degi sem
hún kom í heiminn. Nú er hún orðin stór
stelpa, alveg að verða þriggja ára, og farin
að venjast því að fólk nánast stökkvi á
hana á Laugaveginum eða í stórmörk-
uðum og hálf gargi: „Almáttugur, hvað
hún er falleg!“
Talar út í eitt!
Og það er ekki orðum aukið. Falleg
blanda foreldra frá Íslandi og Úganda sem
kynntust eins og margir á skemmtistað í
Reykjavík nokkrum árum áður og höfðu
gengið í heilagt hjónaband árið 2007:
„Herbert var búinn að dvelja hér í
nokkurn tíma við nám í Háskólanum,“
segir Matthildur, sem starfar sem leið-
beinandi við leikskólann Álfatún í Kópa-
vogi. Þar er Hayley Kaja líka, bara ekki á
sömu deild og mamma hennar starfar á.
„Hayley er mjög vinsæl stelpa og á
marga góða vini, en bestu vinirnir eru
Onni Máni og Særós María. Ef ég á að
lýsa henni þá þarf ég nú ansi mörg orð!“
segir Matthildur hlæjandi. „Hún er glöð,
skapgóð, ákveðin, fyndin, stríðin – og
mjög sjálfstæð, sem sýndi sig til dæmis í
því að hún byrjaði að klæða sig sjálf eins
og hálfs árs og það var ekkert mál hjá
henni að hætta með bleiu og snuð. Hún
byrjaði líka að borða sjálf mjög ung; vildi
ekkert vera að láta mata sig! Hún er líka
alveg einstaklega minnug, man til dæmis
auðveldlega hvað gerðist fyrir tveimur,
þremur mánuðum. Hún talar út í eitt – og
sækir það víst í móðurætt mína,“ segir
Matthildur stríðnislega og sendir hér
með móðurfjölskyldunni tóninn í gríni.
„Við Herbert tölum saman á ensku og
Hayley Kaja skilur alveg ensku, en talar
íslenskuna auðvitað miklu meira, þar
sem hún er á leikskóla allan daginn og
Herbert vinnur frá morgni til kvölds eins
og fleiri. Amma hennar – mamma mín –
segir að Hayley sé svona lítil „kelling“!“
Dansar um leið og hún heyrir tónlist
Þær mæðgur eru miklar útivistarmann-
eskjur og varla líður svo dagur að þær fari
ekki saman í langar gönguferðir:
„Hayley Kaja vill helst alltaf vera á
hreyfingu,“ segir Matthildur. „Hún má
ekki heyra tónlist, þá er hún byrjuð að
dansa, og svo er hún alveg þrælliðug. Við
erum ákveðin í að koma henni í fimleika
sem fyrst. Við förum mikið í sund, förum
auðvitað að skoða í búðir eins og allar
alvöru mæðgur, förum á snjóþotu þegar
það er nægur snjór, heimsækjum vini og
ættingja og erum mjög nánar mæðgur.
Hún er algjört ljós í lífi mínu.“
Fæddi andvana barn fyrir sjö árum
Hér talar Matthildur af reynslu því fyrir
sjö árum fæddi hún andvana dóttur þegar
hún var komin nítján vikur á leið.
„Nathalia Rut fæddist 20. febrúar árið
2004 og það var óskaplega erfitt að fæða
andvana barn. Það sem bjargaði mér
algjörlega eftir þá lífsreynslu var að góð
vinkona mín, Thelma, eignaðist dóttur
tveimur árum síðar, Hrafntinnu Ölbu, og
leyfði mér að vera mikið með hana. Ég
hafði hlakkað mikið til að verða mamma,
enda hef ég alltaf verið mjög hrifin af
börnum og gerði í því að fá að passa
frændsystkin mín og önnur börn þegar
ég var yngri. Þegar ég varð ófrísk að Nat-
haliu Rut fór ég strax að undirbúa komu
hennar, kaupa föt og annað sem ungbörn
þurfa að eiga, en fór samt fremur gæti-
lega þar sem sú hjátrú er ríkjandi að ekki
eigi að undirbúa komu barns of mikið.
Eftir að hafa upplifað að missa hana, var
ég fegin að hafa ekki verið búin að gera
meira.“
Ónærgætni
Það var við skoðun í sónar á nítjándu viku
meðgöngu sem Matthildi var sagt að
barnið sem hún gengi með væri látið.
„Ég hafði ekki orðið vör við neitt óeðli-
legt og hafði meira að segja farið í fóstur-
mælingu skömmu áður þar sem allt var í
lagi. Þegar ég kom í sónarinn var hjá mér
kona sem sagði strax að eitthvað væri
ekki í lagi. Ég spurði hvað hún meinti,
en þá bað hún mig að bíða á meðan hún
sækti lækni. Það fóru þúsund hugsanir í
gegnum huga minn, en ekki sú að barnið
væri dáið. Þegar læknirinn kom sögðu
þau mér að barnið væri dáið og hvorugt
þeirra sýndi nokkra tillitssemi. Það var
eins og þetta væri ekkert mál.Mér var
ekki einu sinni klappað á öxlina. Með
mér þarna var Karó vinkona mín og við
vorum bara tvær nítján ára stelpur sem
enga reynslu höfðum af sorg og sorgar-
viðbrögðum. Ég grét algjörlega út í eitt
og ég er alls ekki viss um að fólk átti sig á
þeim sáru tilfinningum sem fylgja fóstur-
missi. Margir sögðu við mig: „Já, en þú
átt nú örugglega eftir að eignast barn
seinna.“ Síðar fékk ég langt og gott sam-
tal við félagsráðgjafa og gat rætt hvað ég
var ósátt við hvernig að þessu var staðið.
Hún sagði mér að hún skyldi sjá til þess
að tekið yrði á þessum málum og ég veit
að það var gert. Það skipti öllu máli á
þessu tímabili hvað ég á góða og trausta
fjölskyldu. Mamma, pabbi, bræður mínir
og barnsfaðir minn voru öll sem klettar
við hliðina á mér og leyfðu mér að gráta.
Það var enginn í töffaraleik né sagði að
allt yrði í lagi. Þau tóku fullan þátt í sorg
minni og grétu með mér.“
Jarðsett hjá langafa sínum
Matthildur var látin fæða litlu stúlkuna
látnu og segist aldrei sjá eftir því:
„Ég var farin að bindast barninu svo
sterkum böndum að ég hefði ekki viljað
vera svæfð eða deyfð og barnið fjarlægt.
Hinn 20. febrúar 2004 fæddi ég því litla,
gullfallega andvana stúlku, með fallegt
nef og alveg eins og ég hafði séð hana
fyrir mér í draumum mínum. Ég fékk að
sjá hana strax eftir fæðinguna og svo var
hún tekin af stofunni og klædd í falleg
föt og komið með hana aftur. Hún var þá
komin með húfu á höfuðið, alltof stóra
húfu á þetta litla fallega höfuð og húfan
var alltaf að renna til. Pabbi hennar brást
við með því að vera sífellt að laga húfuna
þá klukkustund sem við höfðum hana hjá
okkur. Séra Jóna Hrönn Bolladóttir, sem
þá var miðborgarprestur, annaðist minn-
ingarathöfnina á einstakan hátt, en hana
þekkti ég í gegnum starf hennar hjá sam-
tökunum „Gleym mér ei“. Hún hélt svo
bænastund fyrir allan hópinn í Fríkirkj-
unni og það var mér mikils virði. Nathalia
Rut var síðan jarðsett hjá afa mínum,
Árna Kristjánssyni, í Gufuneskirkjugarði
og þangað fer ég reglulega og set kerti
eða blóm á leiði þeirra.“
Átti alltaf þann draum að
eignast barn
Barnsmissirinn varð ekki til þess að
Matthildur missti trúna á að hún gæti
eignast barn aftur.
„Nei, ég þráði alltaf að eignast barn.
Eftir barnsmissinn elskaði ég að sjá lítil
börn og ófrískar konur því ég hélt alltaf í
þann draum að ég yrði aftur ófrísk. Þegar
sá draumur rættist svo var ég auðvitað
alveg í skýjunum. Mér leið vel alla með-
gönguna en það eina sem ég breytti var
að ég þorði ekki að kaupa neitt og hafa
tilbúið fyrir barnið ef eitthvað kæmi fyrir.
Þegar ég var komin nítján vikur á leið,
greip óttinn mig: „Hvað ef þetta gerist
aftur?“ En, guði sé lof, þá gerðist ekkert
og fröken Hayley Kaja mætti í heiminn
29. mars 2008, þremur vikum á undan
áætlun, enda alltaf verið bráðlát!“ segir
hún og brosir við fallegu dóttur sinni.
„Þetta gekk allt ótrúlega hratt og vel fyrir
sig, ég fékk harðar hríðir upp úr mið-
nætti og daman mætti í heiminn rétt fyrir
klukkan tíu næsta morgun. Ég trúði því
alltaf að ég myndi upplifa hamingjuna við
að eignast barn og langar mest að eignast
þrjú – það væri nú pínulítið gaman að fá
einn eða tvo stráka!“ segir hún kímin.
Föðurfjölskylda Hayley Kaju hefur
ekki hitt hana enn, enda búsett í Úganda:
„Stefnan er sett á að fara með hana
þangað þegar hún verður örlítið eldri,
svo hún muni nú eftir landinu hans pabba
síns og fjölskyldu sinni þar,“ segir hún.
„Herbert hefur verið duglegur við að
senda fjölskyldunni myndir af henni og
segja þeim frá lífi hennar.“
Sólargeislinn sem kom með gleðina
„En litli engillinn minn með stóru
húfuna gleymist auðvitað aldrei, og ég
held minningu hennar á lofti bæði með
því að fara að leiðinu hennar og minn-
ast hennar á vefsíðunni litlirenglar.is.
Ég ráðlegg þeim sem standa í þessum
sporum að tala um upplifunina. Svona
reynslu fylgir allt sorgarferlið og þar er
reiðin ekki undanskilin. Það er ekki hægt
að ná sáttum nema vinna í málunum,
fara til góðs sálfræðings, tala við prest og
við vini og fjölskyldu. Það getur enginn
borið sorg aleinn og það tekur marga
mánuði að jafna sig á að missa fóstur eða
fæða andvana barn. Ég trúi því að það
hafi verið tilgangur með því að Nathalia
Rut fékk ekki að lifa. Ég held að Guð færi
okkur börn þegar við erum alveg tilbúin
að verða foreldrar og ég var alveg tilbúin
þegar litli sólargeislinn minn hún Hayley
Kaja kom til okkar. Hún er mikill gleði-
gjafi í fjölskyldunni og seinna á ég eftir að
segja henni og hinum börnunum, sem ég
vona að ég eignist, frá litlu systur þeirra,
englinum á himnum sem vakir yfir okkur
öllum.“
Anna Kristine
ritstjorn@frettatiminn.is
Sorg og sólargeisli
Matthildur og Her-
bert á brúðkaups-
degi sínum 27. júlí
2007.
Matthildur Stefáns-
dóttir var nítján ára þegar
henni var sagt að barnið
sem hún gengi með væri
dáið. Hún var látin fæða
andvana stúlkuna og skírði
hana Nathaliu Rut. Hún
minnist hennar með því
að fara að leiði hennar og
kveikja á kerti og heldur
minningu hennar vakandi
með því að skrifa um hana
á vefsíðunni litlirenglar.is
Matthildur trúði því alltaf
að hún myndi fæða heil-
brigt barn og varð að ósk
sinni þegar sólargeislinn
Hayley Kaja fæddist árið
2008. Matthildur sagði
Önnu Kristine frá sorginni
við að fæða andvana barn
og gleðinni yfir að sjá
draum sinn rætast.
Lj
ós
m
yn
d/
H
ar
i
28 fréttir Helgin 11.-13. mars 2011