Heimilisritið - 01.10.1955, Side 25

„Þarna er veröld mín, von
mín og guð.“
Hún fékk hið venjulega hlut-
skipti leikkonunnar. Líki henn-
ar var ekið að heiman um mið-
næturskeið, eins og hverjum öðr-
um böggli, kistulausu og fylgd-
arlausu, í leiguvagni. Hún var
jörðuð á þeim stað við Signu,
sem hundar eru jarðaðir.
Marskálkurinn flýtti sér burtu
til að forðast hneyksli. Hann lét
sér nægja að heimta aftur
nokkra hesta, sem hann hafði
rausnazt við að gefa vinkonu
sinni fyrir vagninn hennar. . . .
Voltaire hafði verið henni ná-
lægur síðustu stundirnar og
hann orti eftir hana kvæði, þar
sem hann sagði, að í Grikklandi
myndu menn hafa reist slíkri
konu altari, en í Frakklandi fóru
menn svona með hana . . . og
svo hélt Voltaire reyndar áfram
að færa hertogafrúnni af Bouil-
lon snotur smákvæði.
Þótt fína fólkið hópaðist sam-
an í litlu sölunum og hefði mik-
inn hug á leikhúsmálum, var
konungshöllin samt sá staður-
inn, sem mest aðdráttarafl hafði.
Úti í Versölum fóru áhrifamestu
konur þeira tíma með völdin.
Ekki gerði drottningin það þó.
Hún var dóttir Stanislásar Pól-
landskonungs og hafði verið tek-
ið með kostum og kynjum, þeg-
ar hún hélt innreið sína í Frakk-
land. Hún var aðlaðandi, þótt
hún mætti teljast ófríð. Hún
skrifaði föður sínum bréf, þar
sem hún sagði frá öllu því, sem
Frakkar gerðu fyrir hana, og
kemur þar fram óspillt dóm-
greind:
„Ég er að ferðast um draumaland
og er sannarlega undir áhrifavaldi
dísanna. Ég tek undursamlegum um-
breytingum á hverri stundu. Stund-
um er ég prýdd öllum dygðum engl-
anna, stundum verður fólk sáluhólp-
ið, þegar það sér mig. í gær var ég
eitt af furðuverkum heimsins, í dag
er ég stjama hinna góðu áhrifa. Allir
leggja sig fram til að breyta mér í
gyðju. Ég klíp sjálfa mig í handlegg-
inn til að þessar draumsýnir hverfi,
og þá finn ég óðara þá, sem þú elsk-
ar, faðir minn góður, þá, sem ann
þér hugástum — hana Maruchnu
þína.“
Það var rigning alla leiðina.
Lúðvík fimmtándi hafði beðið
nokkra stund 1 nánd við Moret,
þar sem enn heita „Drottning-
arkrossgötur“. Ferðalagið gekk
stirt, spenna varð meira en þrjá-
tíu hesta fyrir vagn Maríu Les-
zynsku til að draga hann upp úr
slarkinu á veginum. Fylgdarlið
konungs var allt auri ausið frá
hvirfli til ilja, og ábreiða og
múrflís höfðu í skyndingu verið
sett á jörðina. Drottningin steig
út úr vagninum og ætlaði að
fleygja sér á kné, en Lúðvík bað
OKTÓBER, 1955
23