Fréttatíminn - 12.10.2012, Blaðsíða 24

MEÐLIMIR MEÐ PREMIUM ICELANDAIR
AMERICAN EXPRESS® FRÁ
KREDITKORTI GREIÐA EKKERT
ÁRGJALD Í ICELANDAIR GOLFERS
Golfsettið ferðast frítt!
Þú nýtur þessara hlunninda:
• Þú greiðir ekkert gjald fyrir golfsettið
þegar þú ferðast með Icelandair.
• Þú færð ýmis tilboð á golfvöllum hér
heima og erlendis og hjá samstarfs-
aðilum Icelandair Golfers.
Innifalið í 5.900 kr. árgjaldi er m.a.:
• 2.500 Vildarpunktar
• 2.000 kr. gjafabréf í Saga Shop
• 100 æfingaboltar í Básum
• Merkispjald á golfpokann
Icelandair Golfers er klúbbur sem auðveldar þér
að spila golf út um allan heim.
+ Skráðu þig í Icelandair Golfers
á www.icelandairgolfers.is
Eftirlit er lífsnauðsynlegt
Ég hef á tilfinningunni að stór hluti kvenna skoði
sjaldan eða aldrei brjóst sín. Þetta miða ég við
fjölda kvenna á öllum aldri sem hafa komið til mín
og spurt hvernig ég hafi fundið þetta hjá mér og
hvernig eigi að skoða sig.
Allar árvekniherferðir vekja athygli á þessu en
ég er ansi hrædd um að alltof margar gleymi sér
svo árum skipti að þreifa brjóstin. Þannig var það
allavega með mig. Kannski var það feimni, hef
ekki hugsað það í þaula en eitthvað fær mann til að
vera ekki að koma of mikið við sig. Þegar ég hins
vegar fékk mjólkurstíflur og mjólkaði mig í lengri
tíma þá þurfti ég að skoða mig reglulega og kynnt-
ist þannig eðlilegu og óeðlilegu ástandi brjósta
minna. Ég fann að brjóstvefurinn var stöðugt að
breytast yfir mánuðinn, það voru alls konar þykk-
ildi og þrymlar sem komu og fóru. Þannig er það
með allar konur, brjóstin geta tekið breytingum
sem eru alveg eðlilegar. Það er nauðsynlegt að
kynnast þessum breytingum, vita muninn á
venjulegum vef og óvenjulegum vef. Það sem vakti
mig til umhugsunar um fyrirferðina sem reyndist
vera illkynja æxli, var að svæðið og hnúturinn var
algerlega eymslalaus og öðruvísi en venjuleg fyrir-
ferð. Það er skoðun mín að eina leiðin til að finna
breytingar sé að skoða sig reglulega. Þannig var
það með mig, ég vissi bara strax að eitthvað var
ekki í lagi.
Að fara í sund
Ótalmargt verður flókið við svona innlegg í lífið -
sundferðir drengjanna minna voru fáar fyrstu árin.
Það að standa í sturtunni með svo skerta kven-
ímynd var bara miklu stærri þáttur en ég gerði mér
grein fyrir. Og er reyndar enn ef ég á að vera alveg
hreinskilin. Loksins þegar kjarkinum var náð og
sundferðir gátu byrjað þá stóð ekki á augngotunum
og stressaðar mömmur reyndu stundum að passa
að börnin gláptu ekki of mikið. Það kom mér á óvart
hvað konur leyfðu sér að standa og stara - stóðu
jafnvel saman og pískruðu. Ég reyndi að brynja
mig fyrir þessu en fann að ef ég var ekki nógu vel
stemmd þá mátti oft litlu muna að ég hryndi saman.
Hins vegar þegar ég var sterk fannst mér þetta lítið
mál og best var að opna umræðu, setjast niður og
vita hvort viðkomandi vildi spyrja að einhverju. En
það þurfti heilmikinn kjark til að gera það. Ekki
allir sem vilja þannig nálgun. Unglingar, þeir eru
sínu verstir með fordóma. Hafið það í huga, fræðum
krakkana okkar, segjum þeim frá. Ekki leyfa þeim
að hafa alla sína vitneskju og samanburð úr tón-
listarmyndböndum.
Núna níu árum og mörg hundruð sundferðum
seinna velti ég því fyrir mér hvar hinar brjóstlausu
konurnar halda sig. Þær eru allavega fáar sem koma
í sund því ég hef ekki mætt einni einustu og hef
miklar áhyggjur af því. „Getur verið að fordómar
hamli því að þær leyfi sér að fara í sund?“
 Dóróthea JónsDóttir
Bók til að hjálpa öðrum
Dóróthea Jónsdóttir greindist með brjóstakrabbamein 29 ára. Þá var hún með fimm
mánaða son sinn á brjósti og átti annan tveggja ára. Hún hefur skrifað bókina Bleikur
barmur um lífsreynslu sína í því skyni að hjálpa öðrum sjúklingum sem eru að hefja sína
sjúkdómsgöngu. Hér að neðan eru stuttir kaflar úr bókinni.
Dóróthea
Jónsdóttir
greindist með
brjósta-
krabbamein
29 ára. Hún
hefur skrifað
bókina Bleik-
ur barmur
um lífs-
reynslu sína
í því skyni að
hjálpa öðrum.
Staðreyndir um
krabbamein kvenna
 Ár hvert greinast um 660
íslenskar konur með krabba-
mein,samkvæmt upplýsingum
frá Krabbameinsskrá Krabba-
meinsfélagsins.
 Um 200 konur greinast með
brjóstakrabbamein. Ár hvert
deyja 35-40 konur úr brjósta-
krabbameini.
 Um 80 konur greinast með
lungnakrabbamein og 65 deyja
úr sjúkdómnum.
 Nú eru á lífi um 6.300 konur
sem fengið hafa krabbamein,
þar af um 2.450 sem hafa fengið
brjóstakrabbamein.
 Konur á aldrinum frá 20 til 69
ára eru boðaðar í leghálskrabba-
meinsleit. Fram að fertugsaldri
er boðað á tveggja ára fresti en
eftir það yfirleitt á fjögurra ára
fresti.
 Lífshorfurnar hafa batnað mikið.
Um 38% kvenna sem greindust
með krabbamein fyrir fjörutíu
árum lifðu í fimm ár eða lengur
en nú geta um 68% vænst þess
að lifa svo lengi. Sambærilegar
tölur fyrir brjóstakrabbamein eru
90%.
 Því fyrr sem sjúkdómurinn
greinist, því betri eru horfurnar á
lækningu.
 Um 60 konur greinast með
krabbamein í ristli eða
endaþarmi og 25 deyja úr
sjúkdómnum.
 Konur á aldrinum frá 40 til 69
ára eru boðaðar í brjóstamynda-
töku annað hvert ár. Eldri konur
eru einnig hvattar til að fara í
skoðun.
 Enda þótt ekki sé vitað um
orsakir krabbameina í heild er
viðurkennt að hægt er að draga
úr líkum á sjúkdómnum með
heilbrigðum lífsháttum svo sem
reykleysi, hreyfingu og neyslu
hollrar fæðu.
Má huga betur að aðstand-
endum
Ásdís á tvö börn, tvítuga dóttur og
26 ára son. Þau voru tíu og sextán
ára þegar hún greindist fyrst. „Ég
sé eftir á að það hafi mátt sinna
þeim betur þó svo að við legðum
okkur fram við að hlúa að þeim á
þessum tíma. Við töluðum mikið
við þau um krabbameinið og með-
ferðina og þeim stóð til boða að
fara til sálfræðings. Þetta var þeim
náttúrlega mikið áfall og aukin
áhersla hefur verið lögð á að sinna
aðstandendum núna síðari ár. For-
eldrum mínum fannst þetta vera
dauðadómur og urðu ofsalega
hrædd en maðurinn minn var eins
og klettur. Við héldum þó öll ró
okkar og fórum í gegnum þetta
saman,“ segir hún.
Aðspurð segist hún vilja gefa
þeim konum sem nýlega hafi
greinst með krabbamein það ráð
að vera bjartsýnar og hlúa vel að
sjálfum sér. „Það eru mjög miklar
batalíkur hjá konum með brjósta-
krabbamein,“ bendir hún á. Hún
hvetur konur til að fara sér hægt.
Sjálf hafi hún farið allt of snemma
að vinna eftir að lyfjameðferðinni
lauk, það hafi hún fundið eftir á.
„Konur verða að gefa sér tíma til
að byggja sig upp en hver og ein
verður að sjálfsögðu að finna sinn
takt,“ segir Ásdís.
Fyrst og fremst hvetur hún þó
allar konur til þess að nýta sér
þjónustu leitarstöðvarinnar. „Farið
reglulega í skoðun. Það er óendan-
lega mikilvægt,“ segir Ásdís.
Laufey Haraldsdóttir var tíu ára þegar
móðir hennar, Ásdís Ingólfsdóttir,
greindist með brjóstakrabbamein í
fyrra skiptið.
24 viðtal Helgin 12.-14. október 2012