Læknablaðið - 01.07.1925, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ
97
Auk þess fóru þeir meS húsbændum sínum í kaupsta'S í sláturtíö, svo
aS þar gafst líka færi.
Þarna virtust því flest skilyr'öi vera fyrir hendi, fyrir hundana til þess
aS smitast og aö smita íólkiS, en þa'S vantaSi kindur, er gengju í heima-
högum aS sumarlagi (þegar lífsskilyrSi eru best fyrir tæniueggin), er
smöluSu eggjunum og flyttu þau á fólkiS.
F. Devé (Les kystes hydatiques en Normandie) furSar sig á því, aS
sullaveikin er tiltölulega algeng á hægri bakka Signu, en svo afar sjald-
gæf á vinstri bakkanum, og segir: „ÞaS má vera, aS þetta einkennilega
ástand sje í sambandi viS þaS, aS sauSfjárræktin, enn sem komiS er, er
meiri á Caux-hásléttunni en á Caen-láglendinu, en líklega eiga einhverjar
enn óþektar etiologiskar ástæSur sinn þátt í þessu, og má vera aS nýjar
rannsóknir geti skýrt þaS.“
Orsakirnar eru hér þær sömu og í Þykkvabænum. Þ a r s e m m i n n a
e r u m k i n d u r t i 1 a S b e r a e g g i n á f ó 1 k i S, þ a r e r mínna
s u 11 a v e i k i, og kemur vel heim viS þá gömlu reynslu, aS alt af
fer saman í héruSum, hlutfallslega, solliS fé og fólk.
Sullir vaxa fremur hægt, á 3—4 mán. geta þeir orSiS á stærS viS tit-
lings-egg. VaxtarhraSinn er mismunandi, en alt af hlýtur þaS aS taka
þá nokkur ár, aS ná þeim vexti, aS þeir valdi verulegum óþægindum.
Nú er venjan hér á landi aS láta stúlkur byrja aS mjólka ær fyrir og
um fermingaraldur, og ætti því, ef rétt er þaS, sem aS framan er sagt
um smitunarmátann, aS bera mest á sullaveiki í kvenfólki frá tvítugs-
aldri og fram um fertugt, og þ á einnig aS vera mestur munur sýktra
karla og kvenna. Þetta er líka svo, eins og dr. Jónassen hefir bent á, og
sjá má á eftirfarandi töflu, er eg hefi gert um tölu, aldur og kynferSi
sjúklinga þeirra, er vitjaS hafa læknanna:
Aldur J. Finsen J. Jónassen G. Magnússon Muttli Einarss. Alls
Karlar Konur Karlar Konur Karlar Konur Karlar Konur Karlar Konur
1—10 10 10 6 1 1 1 0 1 17 13
10—20 12 37 5 4 3 10 3 1 23 52
20—40 21 82 11 22 21 59 13 38 66 200
40—60 21 34 8 9 26 37 21 43 76 123
yfir 60 9 9 0 0 3 8 7 7 19 24
Taflan ber þaS meS sér aS svo mikiS ber á sullaveiki frá tvítugu til
fertugs, a'S ekki er sambærilegt viS nokkurt annaS aldursskeiS, og aS
munur karla og kvenna er þá einnig mestur.
Eg er nú ekki í nokkrum vafa um, aS smituninni er þannig variS, enda
skýrist þá alt í senn, hvernig á því stendur, aS konur sýkjast fremur en
karlar, og hvernig stendur á því, aS þær sýkjast helst (eSa réttara sagt,
aS veikin kemur í ljós) á aldrinum frá tvítugu. til fertugs, og aS smá-
barnasmitun er tiltölulega sjaldgæf.
Um si'Sastliöin aldamót varS sú breyting á búnaSarháttum, aS sumir
hættu aS færa frá. Breiddist sá siSur út og mátti heita oröinn almennur
um 1910. Þessi tilbreytni ætti í framtíSinni aS hafa áhrif á sullsmitun
fólks, IjæSi draga úr hættunni og þeim hættumun sem veriS hefir milli