Læknablaðið - 01.07.1925, Blaðsíða 20

102
LÆKNABLAÐIÐ
tiva“ verkun á andfæralamanir, og væri gaghslaust eöa gagnslítið viö
lömunum annarsstaöar. í ööru lagi var ómögulegt að fá svo mikið sem
hugboö um, hvort sjúkl. batnaöi ,,propter“ eða eingöngu ,,post“, ef lyfið
liefði verið notað við létt haldna sjúklinga. í þriðja lagi hefði því farið
fjarri, að unnist hefði tími til að nota lyfið intravenöst í stórum stíl og
íerðast til þess langar leiðir. Það voru ekki einu sinni tök á, að nota það
við alla þá tiltölulega fáu sjúklinga, sem þáð var „indicerað“ við, að
ætlun minni, vegna þess, að ekki náðist til mín í tæka tíð. Fyrsta sinn
notaði eg það i. júlí, við 21 árs gamla konu í Ólafsfjarðarkauptúni. Hafði
eg fyrst verið sóttur til hennar 27. júní; var hún þá með byrjandi lam-
anir, en hvergi greinilegar. Næstu daga hríðversnaði henni, lamaðist fyrst
til fulls í fótum, síðan færðist máttleysið upp eftir líkamanum, og 1.
júlí, er eg var sóttur til hennar á ný, voru allir útlimir máttlausir, svo
að hún gat hvorki hrært legg né lið, og máttleysi í vörum, tungu og
koki var orðið talsvert mikið, svo að hún átti bágt með aö tala og kyngja;
hafði fyrst borið á því fyrir ca. 12 klst., og farið siversnandi. Hún fékk
20 ccm. af 7,5% CaCL-uppl. í vena mediana. Fljótlega á eftir átti hún
betra með að kyngja, a. ö. 1. sást engin breyting fyrst, en versnaði ekki
eftir þetta, og andfæralömun fékk hún enga, sem annars mátti gera
ráð fyrir, að vofði yfir, eftir því sem farið hafði um aðra sjúklinga,
er fengið höfðu kok- og tungu-lömun. Eftir rúman sólarhring fór mál-
íærið að batna, og á 4. degi var þaö orðið eðlilegt og kinging óhindruö.
Á útlimalömununum varð engra breytinga vart. — Næst reyndi eg CaCL
við 6 ára gamla stúlku, á bæ skamt héðan (rúml. km.), svo að þar
átti eg óvanalega hægt með að líta eftir sjúklingnum. Hún hafði veikst
23. júní, með sótthita, sleni og svefnsemi, höfuðverk, bakverk og ógleði,
orðið hitalaus daginn eftir, en veikst á ný 30. s. m., með sömu sóttar-ein-
kennum. 2. júlí fór að heyrast á mæli og hætta við að svelgjast á. 3. um
hádegi: Kok- og tungu-máttleysi vaxandi, facialisparesi og lagophthal-
mus duplex, apatisk. S. d. uin kl. 10 að kvöldi: Soporös, máttleysi enn
aukist, kok og munnur fult af seigu slími, sem hún hefir ekki mátt til
að koma út úr sér, andardráttur grunnur og tíður. Fær 10 ccm. af 7,5%
CaCla-upph, i vena mediana, fékk hálfgert ,,Shock“, fölnaði og hætti
alveg að anda, svo að gerð var snöggvast respiratio artificialis, og komst
öndunin við það í samt lag von bráðar. Eftir ca. 2 klst. var öndunin
orðin mun dýpri og strjálli, sjúkl. fór að geta losnað við slím úr munni
og koki, og morguninn eftir var slím hætt að safnast þar, og hún gat
kingt með varúð. 5. s. m. kingdi hún hiklaust og heyröist lítið á mæli.
Batnaði til fulls á fám vikum. Þriðja sinn reyndi eg CaCL intravenöst
21. júlí, við 3 ára ganilan dreng. Hann var ekki jafn-þungt haldinn og
hinir sjúklingarnir, var ]ió somnolent og tungulömun að byrja, en hafði
ekki kok- né andfæra-lömun. Aðgerðin mistókst að nokkru leyti: hol-
nálin losnaði ögn á dælunni með á inndælingunni stóð, án þess eg
yrði þess var, og fór þvi ekki nema nokkuð af lyfinu í æðina, en nokkuð
fór niður. Reynt var við hann dagana á eftir, — og seinna við nokkra
íleiri, eins og síðar verður drepið á — CaCL-uppl. per rectum; var verk-
un af þessurn tilraunum ekki svo fljót né greinileg, að neitt verði um
hana fullyrt, en ekki versnaði drengnum eftir að þessar tilraunir voru
gerðar, og bati fór að merkjast eftir nokkra daga. Loks var CaCl2-uppl.