Læknablaðið - 01.07.1925, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
103
reynd intravenöst á 13 ára gamalli stúlku 24. ágúst; var lyfiö þar aö
vísu ekki „indiceraö“ eftir þeim reglum um „indication“, sem eg haföi
sett mér, því að sjúkl. hafði engar bulbærlamanir, en hjartað var mjög
veikt og sló óreglulega, og hugsaði eg, að ef til vill kynni CaC^ að gera
]jví eitthvert gagn, enda var sjúkl. svo langt héðan, að óvíst var að til
min næðist seinna, þótt á þyrfti að halda. Verkun sá eg enga eða breyt-
ingu, aðra en þá, að slæmar tunguþrautir, sem sjúkl. hafði haft, hurfu
rétt á eftir; næstu daga hafði heldur dregið af sjúkl. og lamanir vaxið,
íékk þó aldrei bulbærlamanir, að því er ráðið varð af lýsingu foreldranna
eftir á, — eg sá hana ekki aftur, — en varð bráðkvödd 26. ágúst.
Þetta er auðvitað langt of lítil reynsla, til þess að nokkuð verði með
vissu á henni bygt, en engu að síður vona eg, að hún sé nægileg til að
hvetja fleiri til að gera svipaðar tilraunir, og gæti þá svo farið, að með
tímanum fengist svo mikil reynsla, aö nokkurs virði væri. Ekkert er í
hættu, prognosis pessima hvort sem er i þeim tilfellum, sem eg tel þetta
reynandi í. Og einmitt vegna þess, hve horfur eru afar-illar, ef ekkert
er gert, verður jafnvel lítil reynsla nokkurs virði, ef hún sýnir að sjúk-
lingur lifi, sem ekki heíði verið talið lífvænt fyrirfram. Vist er um það,
að þessar fáu tilraunir með CaClo-inj. eru það eina af því, sem eg hefi
reynt eða veit til að aðrir hafi reynt gegn andfæralömun í mænusótt,
sem mér hefir sýnst nokkrar líkur til að geröu gagn. Ástand fyrsta, og
einkanlega annars sjúklingsins, sem eg reyndi lyfið við, var svo nauða-
líkt því ástandi, sem sjúkh, sem dóu, voru i nokkrum klukkustundum
íyrir andlátið, að eg á bágt með að trúa, að þeir hefðu lifað, — a. m. k.
G ára gamla stúlkan, — ef engin önnur meðferð hefði verið reynd en
vanalegt var. Erfitt verðnr oft að nota þessa meðferð við sjúklinga, sem
eru langt frá lækni, því að það má heita hending, ef hún verður þá not-
uð einmitt á réttum tíma; sé hún nefnilega notuð áður en sjúkl. er orðinn
langt leiddur, verður ekkert um það sagt, hvort það er henni að þakka,
þótt honum l^atni, og þótt honum versnaði seinna, fengi andfæralömun
og dæi, þá sannaði það ekki, að lyfið hefði verið gagnslaust, ef það hefði
verið notað á réttum tíma, því að auövitað getur líkaminn ekki lengi haft
íorða af CaCl2 eftir eina injectio.* Á hinn bóginn getur sjúkl. verið dá-
inn áður en næst til læknis, ef læknisvitjunin dvelst þangað til sjúkl. er
orðinn aðfram kominn. — Annar erfiðleiki við notkun lyfsins er óvissa
um, hve stór dosis þarf að vera og má vera. Eg notaði 20 ccm. af 7,5%
uppl. handa fullorðnu konunni (þ. e. 1,5 g. CaCL), og hálfan þann skamt
handa 6 ára stúlkunni; er sá skamtur tiltölulega stærri, enda sýndist
verkunin þar fljótari og greinilegri. „Shock“ það, sem sá sjúkl. fékk,
hefir sennilega stafað af skyndilegri blóðsókn til kviðarinnýfla, og þar
af leiðandi l)lóöskorti í heilanum. Ef CaCl2 er dælt ört inn í æð, finst
sjúkl. hiti streyma um munn og kok, lífiö neðan til og genitalia, og staf-
* Það mælir líka á móti l>ví að nota þessa meðferð við létt haldna sjúkjl., sérstak-
lega börn, að það má heita frágangssök, a. m. k. fyrir þá sem litla æfingu hafa,
að koma holnál inn í æð, ef sjúkl. hreyfir sig nokkurn hlut, en sjaldnast mundu
tök á, að fá ólömuðum börnum haldið svo kyrrum sem þyrfti; sé aftur á móti
bulbær-lömun byrjuð, eru sjúkl. vanalega svo máttlitljr og sljóir, að þeir hreyfa
sig ekki neitt.