Læknablaðið - 01.07.1925, Blaðsíða 26

io6
LÆICNABLAÐIÐ
þegar veriö vaniö af. En þó aö þessu sé nú svona varið, fanst mér samt
réttara aö skifta tímalengdinni niöur, því aö ])aö gefur betri hugmynd
um hið rétta, en hitt, aö aö eins væri greint frá því hve mörg börn heföu
veriö lögð á brjóst. — í VIII. dálki eru börn þau er allaitement mixte
fengu, og eru þau líka flokkuð eftir aldri. — í IX. dálki eru öll brjóst-
börnin, og er þeirn þar skift í flokka eftir lífsstöðu foreldra. — IX. dálki
eru svo pelabörnin, og er þeim líka skift eftir atvinnu foreklra. Af börn-
unum hafa þá veriö lögö á brjóst 76.35%, en pela hafa fengiö frá fæö-
ingu 23.65%. (Hundraðstalan er reilcnuð frá 774, vegna þess að 26 böru
íalla burt þar eð næring þeirra var ekki nefnd; voru þau ýrnist and-
vana fædd, dóu skömnnt eftir fæöingu eða þá aö gleymst hafði aö skýra
frá fæðunni. Við útreikninginn hefi eg slept minni brotunum). Flest barn-
anna eru úr sjó- og verkamannastétt (I. fl.) 43% og úr bændastétt 43.6%
(II. fl.) ; úr iðnaðar- og verslunarmannastétt (III. fl.) eru 8%, en úr kaup-
manna- og embættismannastétt (IV. fl.) eru að eins 3.2%. Á því, hve
tnargar mæöur leggja börn sín á brjóst, er mjög lítill munur milli stétt-
anna innbyrðis (I. fl. 75.6%, II. fl. 77.8%, III. fl. 72.58%, IV. fl. 72%).
Tveir síöasttaldir flokkar eru að sönnu of fámennir til þess að hægt sé
að treysta tölunum alveg. — Fróðir menn í ýmsum löndum ætla, að með
dugnaði og lægni gætu 60—80—go% (nokkuð misjafnt eftir lífsstööu, kyn-
flokki og dvalarlandi) mæöra fætt börn sín nægilega á brjóstamjólk einni
í 4—5 fyrstu vikurnar, og aö 60—70% gætu fætt þau að öllu leyti en
15—25% að nokkru leyti fyrsta misseriö; aö eins í fáum tilfellum sé
lactation svo lítil, að henni sé, praktiskt, lokið á 3. og 4. mánuði. Leiöin-
legt er aö samrannsóknaskýrslurnar skuli ekki hafa verið, að minsta kosti,
svo úr garöi gerðar, að hægt heföi verið að fá nokkurn veginn vissu um
hvernig þessu væri háttað hér á landi. Þær sýna, aö 62.79% mæðra hafa
fætt börnin á brjóstamjólk fyrstu vikurnar, en að að eins 46% hafi fætt
þau að öllu leyti og 6.8% að nokkru Ieyti á 3.—6. mán. aldri, og er það
líklega of lágt talið. — 1 XI. dálki eru taldar ástæðurnar til þess, að börn-
in voru ekki lögð á brjóst. Sýnir það sig, aö hypogalakti er talin í 8.5%
tilfellum og er líkast nokkuð rétt, það sem það nær. Viljaleysi móður er
talið orsök i 2.7% ti'.fellum (Siglufjörður er hæstur í þeim flokki með
25%, næstur Eyrarbakki með 23%), og er það of lágt reiknað, því til
þessa flokks ætti að nrega telja holubrjóstin, þau tilíelli flest, er barnið
ekki vildi taka brjóstið, nokkuö af brjóstameinunum og líklega vænan
skerf af veikindum móður. 1 XII. dálki eru ástæðurnar fyrir því, að
barnið var tekið af brjósti, áður en það varð misseris gamalt. Vantar svo
mikið í þann flokk, að lítið er á honum byggjandi. Hypogalakti 10.46%
er sennilega of lág tala. I 1.5% tilfellum eru börnin tekin af Hrjósti, vegna
þess, að þau ekki þola brjóstamjólkina. Þetta er há tala, og er slæmt
að læknar skuli verða til að stuðla að slíku. í XIII.—X\rIII. dálki eru
skráð börn þau, er sýktust, dóu og þau er heilsugóð voru, er skýrslan
var samin, en þar með hefi eg talið börn þau, er enginn kvilli er nefnd-
ur hjá, og svo þau, er ætla má eftir skýrslunum að að eins hafi verið
veik stuttan tíma (kvef, létt dyspepsia o. fl.). Á þennan hluta skýrslnanna
er annars lítið sem ekkert treystandi. Tölurnar sennilega allflestar rangar.
Eg hefi því líka slept þvi, að nefna sjúkdómana, vegna þess, hve óáreiðan-
legur kafli þessi er; rannsókn lækna hefir ekki látið þar frekar til sín