Læknablaðið - 01.12.1956, Side 32
142
LÆKNABLAÐIÐ
hann einnig að einhverju, ef
til vill öllu leyti, slafað af aukn-
um snúningi liðbolsins.
Til þess að reyna að einangra
skriðhreyfinguna frá snúnings-
hreyfingunni, hef ég markað
miðju liðbolsins (mynd 3) með
því að draga hornalínur hans,
og hliðra þ,eim punkti síðan
niður á grunnlínu spjaldbeins.
Með þessari mæliaðferð get ég
ekki fundið neina aukningu
skriðsins við hreyfingarnar,
eða svo litla, minni en 1 mm,
að vel getur verið um mæli-
skekkju að ræða. Sé þessi mæli-
aðferð rétt, þá stafar stöðu-
munurinn af snúningi, og öxull
þeirrar hrevfingar liggur nærri
miðju liðbolsins.
Að þessu athuguðu sést, að
það er allerfitt að meta skrið-
ið, og vafasamt að segja um
það með vissu, hvort aukning
hefur átt sér stað, þegar born-
ar eru saman röntgenmyndir
frá mismunandi tímum. Til
þ,ess að sá samanburður sé rétt-
ur, verða myndirnar að vera
teknar nákvæmlega á sama
hátt í bæði skiptin, og auk þess
að taka fullt tillit til þófai’ýrn-
unar, og annarra þeirra breyt-
inga, sem eðlilega verður að
telja til aldursbreytinga, eða
rýrnun á liðbol og stöðubreyt-
ing spjaldbeins, sem með fyrr-
greindum mæliaðferðum getur
komið fram sem skrið.
Ég nefndi fyrr, að tveir þess-
ara sjúklinga minna hefðu haft
þrýstings einkenni á taugaræt-
ur, og vegna þess, að þeirra
saga er allsérstæð, ætla ég að
segja hana. Annað var piltur
16 ára. Hann hafði um 3ja ára
bil haft bakverk, og notazt við
leðurbol. Síðustu 3—4 mánuð-
ina áður en hann kom á spít-
alann, hafði hann haft verk í
öðrum ganglim, sem smám
saman ágerðist svo, að liann
gat ekki dreg'zt um. Gerð var
myelografia, og sáust greinileg
þrýstingsmerki frá liðboga
skriðliðsins. Ég vil skjóta því
hér að, að myelografia er mik-
ið notuð í Svíþjóð til greining-
ar hryggþófahauls, og talin
nauðsynleg til að vita með
vissu hæð haulsins, þ. e. milli
hvaða liða á að opna. Þarlend-
ir álíta myelografiu bæði
hættulitla og gagnlega rann-
sóknaraðferð, þveröfugt við
það sem flestir læknar hér
lieima álíta.
Vegna þessara þrýstingsein-
kenna var sjúklingurinn skor-
inn, og það kom í ljós, að
brjóskhnúður á liðboganum
skagaði inn í mænuganginn.
Liðboginn var tekinn burtu, en
engin festing gerð. Þessi að-
ferð, að taka burtu liðbogann
án festingar er, að því er ég
bezt veit, ný, og var fyrst lýst
af Bandaríkjamanni fyrir rúm-
lega ári síðan. Hann hafði gert
þetta á 20—30 sjúklingum með
góðum árangri.