Læknablaðið - 01.08.1977, Blaðsíða 30

142
LÆKNABLAÐIÐ
sjúklingar innlagðir vegna drykkjusýki af
960 innlögnum alls, eða 41,6%. Hlutfallið
milli sjúklinga, sem innlagðir voru vegna
drykkjusýki og annarra geðsjúkdóma hef-
ur þannig breyst verulega.
Au'kninigin á delirium tremens hér á síð-
ustu árum 'helst í hendur við verulega
aukna áfengisneyslu almennt. Slík er og
reynsla annarra sem kannað hafa tíðni
delirium tremens og annarra alvarlegra
geðsjúkdóma, sem fylgja í kjölfar drykkju-
sýki,6 12 16 þó eru slík tengsl ekki greinileg
alls staðar.1
Hiins vegar er liugsanlegt, að auknir
möguleikar á síðustu árum til þess að veita
áfengissjúklingum meðferð utan spítala
eigi þátt í því, að frekar hefur dregið úr
delirium tremens og fjölda nýrra innlagðra
áfengissjúklinga síðustu 5 ár. Einnig er
hugsanlegt að læiknar átti sig fyrr á byrj-
unareinkennum og veiti þegar viðeigandi
meðferð, svo að ekki komi til innlagningar.
í hópi þeirra sjúklinga, sem hafa fengið
delirium tremens incipiens eða delirium
tremens eru margir, sem hafa komið oftar
en einu sinni á spítalanni og þá með yfir-
vofandi óráð. Þeir sjúklingar eru spítalan-
um vel kunnir og með tilliti til sjúkrasögu
hefur þá strax við komu verið hafin kröft-
ug meðferð, sem fyrirbyggir í mörgum til-
fellum alvarlegri sjúkdómsmynd.
Samanburður á tíðni við önnur lönd er
ýmsum vandkvæðum bundinn, eins og
jafnan þegar bera skal saman tíðni ýmissa
sjúkdóma, sem kannaðir hafa verið við
mismunandi aðstæður. Munur getur verið
á gagnasöfnun, eins og t.d. ihvort sjúkling-
arnir eru lagðir á spítala, almennani spítala
eða geðspítala, og munur getur verið á
hvaða einkenni eru lögð til giundvallar við
sjúkdómsgreininguna. Hér hefur verið
reynt að nota sömu atriði til þess að rök-
styðja sjúkdómsgreininguna, eins og t.d.
hefur verið gert í athugunum í Danmörku12
og Svíþjóð.14 Hins vegar er munur á gagna-
söfnuni hér og í báðum þessum rannsókn-
um sá, að 'hér hefur verið safnað upplýs-
ingum frá öllum sjúkrahúsum, en í gagna-
söfnun við dönsku og sænsku rannsókn-
irnar, svo og ýmsar fleiri1716 er eingöngu
miðað við innlagnir á geðsjúkrahús.
í Noregi hafa allir sjúklingar, sem komið
hafa á geðsjúkrahús eða geðdeildir verið
skráðir í sérstakri skráningarstöð frá
1916.16 Samkvæmt niðurstöðum rannsókna
þaðan hefur tíðni delirium tremens farið
vaxandi, svo að nú eru sjúkdómslíkur
karla til að verða lagðir inn á geðdeild
vegna psyc'hosis alcoholica, 0.43% fyrir þá
sem lifa til áttræðisaldurs. Hér á íslandi
hefur verið fundið, að sjúkdómslíkurnar
fyrir psyohosis alcoholica eru 0.36% til
sextugsaldurs.1 í Noregi voru á árunum
1961 til 1970 innlagðir 1000 sjúklingar í
fyrsta sinn vegna delirium tremens,6 eða
100 til jafnaðar á ári. íbúafjöldi Noregs
1965 var 3.738.000.13 Þannig hafa verið 2.7
sjúklingar á móti 100.000 íbúum á ári á
þessu árabili. Þessa tölu er eðlilegt að bera
saman við sjúklingafjöldann, sem var lagð-
ur inn á Kleppsspítalann á árunum 1981 til
1970, sem voru 68, en íbúafjöldi á íslandi
1965 var 193.758. Samkvæmt þessu fengu
3.5 af hverjum 100.000 íbúum hér á landi
delirium tremens árlega. Þetta má einnig
bera saman við það, sem var í Danmörku
1961,12 en þá voru innlögð 2 tilfelli af
delirium tremens á geðdeildir fyrir hverja
100.000 íbúa. Við þennan samanburð er
ekkert tillit tekið til mismunandi aldurs-
dreifingar íbúanna í löndunum, en væri
það gert mundi þar sennilega frekar halla
á okkur.
Samkvæmt rannsókn Herners7 í Svíþjóð
má reikna, að á árunum 1960 til 1964 'hafi
árlega 22 af 100.000 körlum 15 ára og eldri
komið á geðdeildir og geðspítala vegna
delirium tremens. Á þessum árum var ný-
gengið hér á landi 8.1 miðað við 100.000
karla, 20 ára og eldri. Herner7 skýrir frá
því, að fjöldi innlagna hafi ferfaldast frá
1954—1964. Samkvæmt rannsókn Achté
og samverkamanna hans1 má áætla að ný-
gengi delirium tremens í Finnlandi 1951
—1953 hafi verið nálægt 10 af 100.000,
en verulega hærra í Helsinki. Finnland er
eina landið á Norðurlöndum, þar sem
delirium tremens tilfellum fer fækkandi
þrátt fyrir vaxandi áfengisneyslu. Samt
virðast vera þar fleiri slíik sjúkdómstilfelli
en í Danmörku, Noregi og á íslandi.
Með tilliti til tengslanna milli vaxandi
áfengisneyslu og aukinnar tíðni delirium
tremens vekur athygli, að nýgengið skuli
vera svipað í síðastnefndu löndunum. Þrátt
fyrir þá aukningu, sem orðið hefur, er