Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.2007, Blaðsíða 9
DV Fréttir föstudagur 16. febrúar 2007 9
Mestur skortur er á vélvirkjum og
öðrum sérfræðingum. Þetta hefur í
för með sér að meira mæðir á þeim
sem eftir eru, þannig að þeir hugsa
sér líka til hreyfings. Þúsund manns
hættu á síðasta ári, þar af 80 herfor-
ingjar, sem hafa að baki að minnsta
kosti 10 ára starfsaldur og þjálfun.
Herinn hyggur á ráðningarherferð á
vormánuðum til þess að snúa þessari
óheillaþróun við.
Vilja hvorki stríð né sveitalíf
Ein aðalskýringin er sú að ung-
menni nú til dags hafa svo mörg tæki-
færi á atvinnumarkaðnum. Fólk þarf
ekki lengur að binda tryggð við einn
vinnuveitanda, eins og metorða-
stigi hersins byggir á, heldur fer það
óhindrað frá einum vinnuveitanda ef
annar býður betur. Margir forðast eða
flýja herinn af ótta við að verða sendir
í stríðsátök í Afganistan eða í Írak, þar
sem 6 danskir hermenn hafa látið líf-
ið. Annar landfræðilegur þáttur sem
hefur áhrif er byggðastefna hersins,
sem rekur þjálfunarbúðir á Jótlandi,
fjarri höfuðborgarsvæðinu. Slíkt er
ekki freistandi fyrir fólk sem þegar
hefur komið sér fyrir með maka og
jafnvel börnum.
Víðar en í Danmörku
Danski herinn græðir þó á því að
karlmenn þurfa að gegna herskyldu.
Slíku er ekki að fagna til dæmis í Bret-
landi, þar sem hershöfðingjar hafa
varað við því að herinn muni hrein-
lega brotna niður ef áfram verði keyrt
á erfiðum verkefnum eins og Írak,
meðan bæði vantar mannskap og
búnað. Hermenn eru sendir út án
þess að hafa hlotið næga þjálfun og á
annan tug 17 ára unglinga voru send-
ir til Íraks á árunum 2003 til 2005. 14
þúsund manns yfirgáfu herinn á síð-
asta ári en aðeins 12 þúsund ráðnir í
staðinn. Í ár er stefnan að ráða 8.500
manns en nú þegar lítur út fyrir að
það markmið náist ekki.
Hermenn vilja út aftur
Þrátt fyrir þetta sýnir nýleg dönsk
könnun að hlutfall þeirra hermanna
sem hafa verið sendir út á átakasvæði
og vilja gjarnan fara út aftur eykst.
Þeir segjast fá mikla reynslu sem nýt-
ist þeim seinna í lífinu. Samskiptin
við fólkið heima hafa verið bætt og
það skiptir miklu að geta verið í góðu
sambandi við foreldra, maka og börn.
Danski herinn útilokar ekki heldur að
launakjör hermanna verði bætt, að
minnsta kosti fyrir útsenda hermenn.
Eins og er lítur þó ekki út fyrir að
bjartsýnisspá forsætisráðherrans um
2000 útsenda hermenn rætist fyrir
næsta ár.
herdis@dv.is
erlendarFréttir
ritstjorn@dv.is
Vinstrimenn í borgarstjórn Kaupmannahafnar í vanda:
Mútumál skekur ráðhúsið
Ásakanir ganga þessa dagana á
milli borgarfulltrúa og þingmanns
Venstre annars vegar og verktakafyr-
irtækisins NCC hins vegar í dönsk-
um fjölmiðlum. Verktakafyrirtækið
leitaði á náðir Ritt Bjerregaard, borg-
arstjóra í Kaupmannahöfn, í síðustu
viku þar sem það taldi að fulltrúi
Venstre í umhverfis- og byggingar-
ráði borgarinnar hefði reynt að krefja
það um mútur til að greiða fyrir af-
greiðslu byggingarleyfis. Bjerrega-
ard bað lögregluna í framhaldinu
að rannsaka málið. Borgarfulltrúar
Venstre neituðu allri sök en á mið-
vikudag var fyrrverandi borgarstjóra-
efni flokksins og þingmaður, Søren
Pind, bendlaður við málið en með
misjöfnum hætti. Þannig hélt Ekstr-
ablaðið því fram að NCC hefði reynt
að beita hann þrýstingi vegna máls-
ins á meðan Nyhedsavisen sagði
málinu þveröfugt farið. Í framhaldi
af því skrifaði Pind pistil á heimasíðu
sína þar sem hann tekur að hluta til
undir frétt Ekstrablaðsins. Talið er að
verktakafyrirtækið muni tapa sem
samsvarar tæpum einum milljarði
íslenskra króna á verkefninu ef ekk-
ert verður af því.
Borgarstjóri í bobba
ritt bjerregaard, borgarstjóri
Kaupmannahafnar vísaði
ásökunum um meinta spillingu
fulltrúa Venstre til lögreglu.
Þrátt fyrir þetta sýn-
ir nýleg dönsk könnun
að hlutfall þeirra her-
manna sem hafa verið
sendir út á átakasvæði
og vilja gjarnan fara út
aftur eykst.
Árið 2003 setti Anders Fogh Rasmussen forsætisráðherra danska
hernum fyrir að geta sent 2.000 hermenn í alþjóðleg verkefni árið
2008. Heryfirvöld óttuðust strax árið 2004 að markmiðið væri
óraunhæft og nú er ekkert sem bendir til að það náist. Nýliðar í
danska hernum ná ekki einu sinni að fylla í skörð þeirra sem
hverfa úr þjónustunni.
Danski herinn á í mesta basli með að ná í nýja hermenn og halda í þá sem fyrir eru. Írak
og Afganistan fæla frá og þjálfunarbúðir á Jótlandi eru ekki freistandi heldur.
Danir hunsa herinn
Forðast stríð
Óttinn við Írak og afganistan er ein af
ástæðunum fyrir brotthvarfi úr
hernum. Þrátt fyrir þetta eykst hlutfall
þeirra hermanna sem verið hafa á
átakasvæði og segjast vilja fara út aftur.
Úgandamenn til
Sómalíu
Fyrstu friðar-
gæsluliðar Afr-
íkusambandsins
gætu komið til
Sómalíu þeg-
ar um helgina.
Úgöndsk her-
yfirvöld segjast geta sent 1.500
friðargæsluliða þegar í stað, en
þeir gætu einungis gætt friðarins
í höfuðborginni Mogadishu. Mik-
ið ofbeldi hefur geisað þar síðan
íslamskir uppreisnarmenn voru
reknir frá borginni. Afríkusam-
bandinu gekk bölvanlega að safna
þeim 8.000 friðargæsluliðum sem
stefnan var að senda til Sómalíu.
Mikill alþjóðlegur þrýstingur er
hins vegar á Afríkuríki að bregðast
skjótt við til þess að ættflokka-
höfðingjar nái ekki yfirhöndinni
á ný.
réttað í Madríd
Réttarhöld hófust í gær yfir 27
manns sem grunaðir eru um að
hafa drepið 191 í sprengjuárás
á lestir í Madríd á Spáni í mars
2004. Sjö þeirra eru ákærðir fyrir
191 morð og 1755 morðtilraunir
á þeim sem særðust í sprenging-
unum. Hinir 22 eru ákærðir fyrir
að meðhöndla sprengiefni og
aðstoða hryðjuverkahóp. Þetta
eru stærstu réttarhöld yfir ís-
lömskum hryðjuverkamönnum
sem haldin hafa verið í Evrópu.
Búist er við að þau taki nokkra
mánuði.
Darfur-krísan
dreifist
Breska hjálparstofnunin
Oxfam varar við því að neyðar-
ástand blasi við í Afríkuland-
inu Tsjad ef kynþáttaátök fái að
halda þar áfram. Tsjad á landa-
mæri að átakahéraðinu Darfur í
Súdan. Hundruð þúsunda Súd-
ana hafa flúið til nágrannalands-
ins en átökin í Darfur eru einnig
að breiða úr sér yfir landamær-
in. Sameinuðu þjóðirnar eru að
íhuga að senda friðargæsluliða
til austurhluta Tsjads.
Misreiknuðu Írak
Stríðsáætlun Bandaríkja-
hers sem gerð var í ágúst 2002,
áður en ráðist var inn í Írak,
gerði ráð fyrir því að árið 2007
væru aðeins 5.000 bandarískir
hermenn eftir í landinu. Her-
foringjarnir reiknuðu með því
að fjórum árum eftir að Sadd-
am væri steypt af stóli hefði
írösk ríkisstjórn náð sterkum
ítökum í landinu og íraski
herinn gætti sjálfur friðarins.
Þetta kemur fram í glæru-
sýningu sem hershöfðinginn
Tommy R. Franks og hans
menn tóku saman. Sjálfstæð
rannsóknastofnun, skjalasafn
um þjóðaröryggi, fékk glær-
urnar afhentar með vísan til
upplýsingalaga. Þær má sjá á
heimasíðunni nsarchives.org.
hjálpa íröskum
flóttamönnum
Bandaríkin stefna á að taka
við um 7.000 flóttamönnum frá
Írak fyrir septemberlok, sem
er talsvert stökk frá síðasta ári
þegar 202 íraskir flóttamenn
fengu hæli í landinu. Þingmenn
gagnrýndu harðlega í vikunni
að Bandaríkjastjórn tæki við svo
fáum flóttamönnum. Aðstoð-
arutanríkisráðherra Bandaríkj-
anna Paula Dobriansky segir
Bandaríkin hins vegar best
hjálpa Írökum með því að stöðva
ofbeldið í Írak, þannig geti
flóttamenn snúið til síns heima.