Fréttatíminn - 08.10.2010, Blaðsíða 24
24 viðtal viðtal 25 Helgin 8.-10. október 2010 Helgin 8.-10. október 2010
Ágústa Erna Hilmarsdóttir er einung-
is þrjátíu og átta ára en býr yfir meiri
þroska en flest okkar. Fimmtán ára
vann hún Ford-fyrirsætukeppnina á
Íslandi og starfaði í kjölfarið sem fyrir-
sæta í nokkur ár, bæði hérlendis og í
Evrópu. Andlit hennar prýddi síður ís-
lenskra og erlendra glanstímarita og
brosið hennar blasti við vegfarendum
á risaauglýsingaskiltum á götum stór-
borganna. Hún fór að heiman sextán
ára til að vinna sem tískufyrirsæta og
starfaði aðallega í Evrópu.
„Fyrirsætuferillinn byrjaði þannig
að ég var stödd í verslun með mömmu
þegar til mín kom kona og spurði hvort
ég vildi taka þátt í Ford-keppninni. Ég
svaraði strax neitandi. Þá talaði hún við
mömmu. Þetta endaði með því að ég
tók þátt í keppninni hérna heima, vann
hana og fór út í aðalkeppnina í LA. Þar
fékk ég samning við þýska umboðs-
skrifstofu og fór að vinna sem fyrir-
sæta. Inni á milli vinnutarna kom ég
heim og kláraði eina og eina önn í MH.
Þetta var ævintýri. Ég var nógu bráð-
þroska og hörð af mér til að standast
þrýsting af ýmsu tagi en almennt séð
myndi ég ekki mæla með því að fólk
sendi börnin sín út svona ung,“ rifjar
Ágústa upp.
Þótt fyrirsætuheimurinn hafi verið
harður átti ekkert eftir að búa Ágústu
undir þá þrekraun sem beið hennar
skömmu eftir að ferlinum lauk. Eldri
systir Ágústu, Hildur Björk, veiktist af
krabbameini í tvígang og eftir það helg-
aði Ágústa sig stuðningi við krabba-
meinssjúka og aðstandendur þeirra.
Fyrst sem aðstandandi og lífgjafi syst-
ur sinnar, síðar sem hjúkrunarfræðing-
ur á krabbameinsdeild og stuðnings-
aðili í sjálfboðastarfi, þar sem hún var
m.a. með opinn stuðningssíma allan
sólarhringinn til margra ára.
„Systir mín greindist fyrst með hvít-
blæði árið 1994. Það var fjölskyldunni
mikið áfall,“ segir Ágústa þar sem við
sitjum í stofusófanum á heimili hennar
í Garðabæ. Hún er nýkomin úr geisla-
meðferð morgunsins og óvenjuþreytt
að eigin sögn. Ekki er það þó á henni
að sjá. Það eina sem bendir til þess að
hún eigi við veikindi að stríða er hár-
laust höfuðið. Hún er brosmild og geisl-
ar af sjálfstrausti og hlýju.
„Ég tók strax þann pól í hæðina að
gera allt sem ég gæti til að hjálpa syst-
ur minni í veikindum hennar. Vera til
staðar fyrir hana í orðsins fyllstu merk-
ingu, fara með henni í læknismeðferðir,
dvelja hjá henni á sjúkrahúsum og svo
framvegis. Þetta tók gríðarlega mikið
á okkur öll. Við erum samheldin fjöl-
skylda en samheldnin dugar ekki ein
og sér þegar svona áföll ríða yfir. Þá
er utanaðkomandi stuðningur einnig
nauðsynlegur. Oft er sagt að það sem
drepi mann ekki styrki mann. Það er
algjört kjaftæði,“ segir Ágústa Erna og
hlær. „Stundum verða áföllin einfald-
lega of mörg.“ Hún var snemma ákveð-
in í að velja sér hjúkrun að ævistarfi og
grínast með að hafa alltaf verið þessi
líknandi týpa; konan með lampann.
Lífgjafi systur sinnar
Einungis tuttugu mánuðir eru á milli
systranna Ágústu og Hildar. Næst-
yngstur í systkinahópnum er bróðir-
inn Birgir en yngst er hálfsystir þeirra,
Vera. Foreldrar Ágústu Ernu eru Sig-
ríður Kristinsdóttir og Hilmar Ragn-
arsson.
Eftir erfiða veikindabaráttu náði
Hildur Björk heilsu en veiktist aftur
árið 1997. „Það var mikið áfall fyrir
okkur þegar hún greindist aftur. En
þá vissum við hvað var í vændum og
gátum búið okkur undir það sem koma
skyldi.“
Í ljós kom að Hildi var ekki hugað
líf nema hún fengi beinmerg að gjöf.
Ágústa var eini mögulegi merggjafinn
og hún segir aldrei annað hafa kom-
ið til greina en að hjálpa systur sinni.
„Þetta var auðvitað erfitt. En það var
mjög mikill léttir að líkami Hildar
skyldi ekki hafna mergnum.“
Í kjölfarið stofnuðu systurnar, ásamt
fleirum, félagið Kraft, stuðningsfélag
fyrir ungt fólk sem greinst hefur með
krabbamein og aðstandendur þess.
Ekki lét Ágústa þar við sitja heldur
var hún virkur stuðningsaðili á veg-
um Krafts og bar á sér farsíma sem
aðstandendur og veikir gátu hringt
í. Hún heimsótti fjölskyldur og veitti
þeim stuðning, bæði í veikindaferlinu
sjálfu og einnig eftir dauðsföll. Allt
þetta vann hún í sjálfboðavinnu. Um
svipað leyti starfaði hún sem hjúkrun-
arfræðingur á krabbameinssviði Land-
spítalans.
Árið 1999 varð Ágústa fyrir aftan-
ákeyrslu sem breytti lífi hennar. „Slys-
ið kippti mér alveg út úr lífinu. Það
hafði þær afleiðingar að ég fékk gigt,
þjáðist af verkjum auk þess sem þetta
hafði áhrif á mig sálfélagslega. Ég
hætti að vinna við hjúkrun og fór að
læra stjórnun og rekstur fyrirtækja.
Síðar stofnaði ég mitt eigið fyrirtæki
sem heitir Hrif og gengur út á að færa
alhliða heilsueflingu inn í fyrirtæki. Ég
er stolt af því að hafa haft mig út í að
stofna þetta fyrirtæki og fyrir að hafa
þar með lagt mitt á vogarskálarnar til
að efla líkamlega og andlega heilsu
fólks úti í samfélaginu. Viðskiptavinir
okkar eru afar ánægðir, enda höfum
við lagt mikið upp úr því að veita heild-
ræna, trausta og persónulega þjón-
ustu.“
Árið 2008 greindist Ágústa sjálf með
brjóstakrabbamein. „Þegar ég greind-
ist fyrst fannst mér krabbameinið bara
léttvægt miðað við slysið. Ég vissi að
ég yrði að kljást við afleiðingar slyssins
alla ævi en taldi víst að ég myndi sigra
brjóstakrabbameinið. Enda sögðu
læknarnir að ég væri orðin heilbrigð
þegar búið var að taka af mér brjóstið.
Ég tók þetta mjög mikið á hörkunni. En
ég er svo óheppin að ég þoldi krabba-
meinslyfjameðferðina óvenju illa.“
Átti að fá betra eftirlit
Í október 2008 fékk Ágústa þær fréttir
að hún hefði sigrast á meininu. „Ég var
rétt að stíga upp úr veikindum þegar
allt hrundi í hagkerfinu. Ég var svo
glöð á meðan allir voru svo sorgmædd-
ir. Þetta hafa verið skrýtin ár,“ segir
hún alvarleg.
Gleðin stóð þó ekki lengi. „Þrátt fyr-
ir að eiga að vera orðin heilbrigð var
ég alltaf slöpp og orkulaus. En mér var
sagt að ég væri læknuð og þar við sat.
Ég hefði átt að fá betra eftirlit.“
Grunsemdir Ágústu reyndust á rök-
um reistar. Í apríl 2010 greindist hún
aftur með krabbamein. „Það var óraun-
verulegt. Miklu verra en í fyrra skiptið.
Fram að þessu hafði ég aldrei kennt í
brjósti um sjálfa mig. Mér fannst svo
skrýtið að upplifa það, í fyrsta sinn, að
finna til með sjálfri mér. Sorgin var svo
gríðarlega mikil á tímabili að ég hélt að
ég myndi deyja. Þetta var eins og verið
væri að rífa úr mér hjartað. En líkami
okkar og sál eru stórmerkileg. Maður
kemst alltaf skrefinu lengra. Kemst
upp. Nokkrum dögum síðar fann ég að
ég var komin á næsta stig og var farin
að höndla ástandið betur. Því ná ekki
allir. Sumir festast á þessu fyrsta stigi.
Þá er ég að tala um sorgarferlið. Í sorg-
arferli fer maður í gegnum ýmis stig;
afneitun, sársauka og svo framvegis.“
Reiði er líka hluti af sorgarferlinu.
Hefurðu fundið fyrir reiði?
„Ég man ekki eftir því að ég hafi ver-
ið reið. En ég hef sagt vinum og fjöl-
skyldu að mér finnist þetta ekki sann-
gjarnt.“
Ekki í afneitun
Ágústa Erna segir mikilvægt að missa
ekki sjónar á sjálfum sér í aðstæðum
sem þessum. „Ég er ekki sjúkdóm-
urinn. Ég er ennþá Ágústa; vinkona,
ljósmyndir: maría Kjartans/www.eyemazingpHotograpHy.com og úr einKasafni
Ágústa Erna Hilmarsdóttir hefur starfað sem fyrir-
sæta, flugfreyja, hjúkrunarfræðingur og framkvæmda-
stjóri í eigin fyrirtæki. Stærsta verkefni lífsins hefur þó
verið óeigingjarnt starf hennar í þágu krabbameins-
sjúkra og aðstandenda þeirra. Fyrir tveimur árum
greindist hún sjálf með brjóstakrabbamein í fyrsta
sinn – og aftur nú í ár. Heiðdís Lilja Magnúsdóttir ræddi
við Ágústu um kaldhæðni örlaganna, sársaukann og
fegurðina í lífinu.
Ég er
ennþá
Ágústa