Læknablaðið - 15.04.1983, Blaðsíða 8
100
LÆK.NABLADIÐ
anna á digitalis skipt eftir aldri og borið
saman við Skellefteá lén í Svípjóð 1978 (4).
Ástæður meðferðar. Fjórtán sjúklinganna leit-
uðu til læknis vegna mæði áður en
meðferð hófst, fimm kvörtuðu einnig yfir bjúg
á fótum og tveir einungis yfir bjúg á fótum.
Einn kvartaði um magnieysi, var að öðru leyti
einkennalaus. Einn sjúklingur fékk digitalis
eftir að ósæðarlokuþrengsli (aorta stenosa)
greindist við skoðun fyrir æðahnútaaðgerð,
fékk síðar einkenni hjartabilunar. Einn sjúk-
lingur fékk digitalis á sjúkrahúsi vegna að-
gerðar á orta aneurisma.
Table II. Percentages of inhabitants by age groups
on digitalis therapy in the Egilsstadir health district,
Iceland, and in the Skellefteá health district, Swe-
den.
% of inhabitants on digitalis
Age in years Egilsstadir 1980 Skellefteá 1978
40-49................... — 0.3
50-59................. 2.0 2.2
60-69................. 1.6 7.6
70-79................. 9.7 18.6
80-89................ 14.6 23.7
90-99................... — 31.8
Table III. Main diagnosis of patients at the start of
digitalis therapy.
Diagnosis Number
Mb. cordis incompensatus ................... 7
Mb. cordis incompensatus c
fibrillatio.............................. 2
Mb. cordis arterioscleroticus .............. 2
Mb. cordis arterioscleroticus c
decomp. cordis........................... 2
Mb. cordis arterioscleroticus c
fibrillatio atriorum .................... 1
Mb. cordis coronarius seq. decomp.
cordis .................................. 1
Mb. cordis rheumaticus c decomp.
cordis .................................. 1
Fibrillatio atriorum c decomp.
cordis .................................. 2
Op. stenosis valv. aortae c
decomp. cordis........................... 1
Op. aneurisma aortae........................ 1
Atrial flutter............................. 1
Hypertensio................................. 1
Mb. cordis pulm., Emphysema,
Bronchitis chron......................... 1
Asthma bronchiale .......................... 1
Af þessum 24 sjúklingum voru 17 settir á
meðferð af heilsugæslulækni og sjö af sérfræð-
ingum. Fyrir meðferð höfðu 13 verið röntgen-
myndaðir, þar af sex af þeim 17, sem heilsu-
gæslulæknar hófu meðferð á. Reyndust átta
hafa lungnastasa, fjórir höfðu hjartastækkun,
þar af einn án lungnastasa. Þrír voru með
eðlilega mynd af hjarta og lungum.
Hjartalínurit var tekið hjá 22 sjúklingum við
upphaf meðferðar og voru 15 í sinus takti en
sjö voru með hjartsláttaróreglu. Peir tveir sem
ekki var tekið af hjartalínurit við upphaf
meðferðar voru ekki heldur röntgenmyndaðir.
Meðferðargreining. Leitað var að í sjúkra-
skrám hverjar voru sjúkdómsgreiningar lækn-
anna við upphaf digitalismeðferðar. Algeng-
asta greiningin er hjartabilun, sjö sjúklingar
höfðu eingöngu þá greiningu, níu höfðu grein-
inguna hjartabilun ásamt öðrum sjúkdómum
eða einkennum. Samtals hafði 21 sjúklingur
sjúkdómsgreiningu, sem tengja má digitalis-
meðferð en þrír höfðu enga greiningu sem
telst til notkunarástæðna digitalis. Sjá töflu III.
Lengd og eftirlit meðferðar. Flestir sjúkling-
anna höfðu fengið digitalismeðferð í skamm-
an tíma. Meðallengd meðferðar var 5.4 ár,
ytri mörk <1-19 ár. Sjö sjúklingar höfðu
fengið meðferð í 0-1 ár, fimm í 1-2 ár, þrír í 2-5
ár og níu í meir en fimm ár.
Öllum sjúklingunum var fylgt eftir af heilsu-
gæslulæknunum, bæði þeim 20 sem koma á
heilsugæslustöðina svo og hinum fjórum, sem
liggja inni á sjúkrahúsinu.
Lyfjaval. Samkvæmt sjúkraskrám var digoxin
eina hjartaglykósíðið, sem ávísað hafði verið.
Frá lyfjaversluninni á Egilsstöðum hafði ekki
annað hjartaglykósíð en digoxin verið afgreitt
1980 (5). Fengu 16 sjúklingar 0.25 mg daglega
og átta fengu 0.125 mg daglega. Nokkrir
sjúklinganna notuðu lyfið sex daga í viku og
einn fimm daga í viku.
Atján sjúklinganna fengu samtímis þvag-
ræsilyf: Furosemid 13, Amilorid 10(Furosemid
+ Amilorid 9), Bendroflumethiazid 3, Chlor-
thiazid 1 og Hydrochlorthiazid/Amilorid 1.
Sex sjúklinganna eru því á digoxini án þvagræsi-
lyfja og þar af þrír í sinus takti.
Mat læknanna á meðferð. í sjúkraskrá er getið
um betri líðan hjá öllum eftir að meðferð
hófst. Enginn fær einkenni um eiturverkanir.