Læknablaðið - 15.04.1983, Blaðsíða 30
116
LÆKNABLADID
um í öllum tilvikum. Einum var ekki stefnt til
eftirlits eins og áöur segir.
Kannað var hversu langur tími leið frá pví
að sjúklingur varð fyrir áverkanum, eftir því,
sem bezt var vitað, og þar til hann leitaði
læknis. í þessu tilliti var sjúklingunum skiþt í 4
hóþa:
1. Innan eins sólarhrings.................... 89
2. 1-7 dögum eftir slysið ................... 16
3. 7-30 dögum eftir slysið................... 4
4. > 30 dögum eftir slysið................... 3
Með því, að gert var ráð fyrir, að staðsetning
brots á beininu hefði áhrif á afleiðingar
áverkans, voru brotin flokkuð í 4 flokka, sjá
mynd 1.
Svo sem við mátti búast voru flest brotanna
um miðju beinsins:
Brottegund I = 23 brot
Brottegund II = 67 brot
Brottegund III = 9 brot
Brottegund IV = 13brot
Orsakir slyssins voru kannaðar og reyndist
helmingur vera fall á sléttu. 15 sjúklingar
höfðu brotnað við íþróttaiðkanir, svo að
Mynd 3. Aldurs- og kyndreifing 19 barna 11-15 ára
með bátbeinsbrot.
Mynd 2. Aldurs- og kyndreifing 110 einstaklinga
með bátbeinsbrot.
nokkuð sé nefnt. í 14 tilvikum var tekið fram,
að sjúklingar hefði verið undir áhrifum áfengis
við slysið, en það kann að hafa verið oftar.
Aldurs- og kynskipting var könnuð. 21 %
sjúklinganna voru konur, 79 % karlmenn, sjá
a.ö.I. mynd 2.
Nítján sjúklinganna voru á aldrinum 11-15
ára eða 17.3 %, sjá mynd 3.
Meðferð: Allir framangreindir sjúklingar
voru meðhöndlaðir með giþsumbúðum, að
tveimur undanskildum. Hjá öðrum greindist
brotið ekki fyrr en sjúklingur leitaði aftur til
Slysadeildarinnar með falskan lið, en hinn
leitaði ekki þangað fyrr en 6-8 mánuðir voru
liðnir frá slysinu. Tveir voru meðhöndlaðir
með giþssþelku eingöngu (brottegund II og
brottegund IV) og greru brotin. Allir aðrir
voru meðhöndlaðir með giþshanzka frá hnú-
um og uþþ undir olnboga, þar sem þumall var
steyþtur inn fram að millikjúkulið. Hjá fimm
sjúklinganna var giþshanzkinn þó hafður hár í
byrjun, þ.e.a.s. uþþ fyrir olnboga.
Engin regla var á því, hve oft var skiþt um
giþs, en yfirleitt var skiþt á giþsi eftir 1-2 vikur,
þ.e.a.s. eftir að þroti var horfinn og höndin
hafði auk þess rýrnað nokkuð, svo sem hún
venjulega gerir í giþsumbúðum. Giþsumbúð-
irnar voru notaðar mjög mislengi og verður
ekki séð á hvaða forsendum tímalengdin var
ákvörðuð. Mest virðist þó hafa verið stuðzt