Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 32

216
LÆKNABLAÐIÐ
Vilhjálmur Rafnsson, Bjarni Þjóðleifsson, Haukur Þórðarson, Ólafur Örn Arnarson og Ásmundur Brekkan.
og kröfur almennings til heilbrigðisþjónustunnar
samtímis þessu.
Ymsar aðrar breytingar munu einnig hafa áhrif á
heilbrigðiskerfið og hlutverk lækna. Þar má
nefna að fólk er almennt betur menntað og hefur
meiri þekkingu á líffræðilegri starfsemi líkamans
og sjúkdómum. Það gerir meiri kröfur um
þátttöku í greiningu og meðferð og hefur meira
frumkvæði í að leita sér læknisþjónustu. Öllu
þessu fylgja kröfur um aukna og betri þjónustu.
Verði efnahagsframfarir i samræmi við spá
skýrslunnar, leiðir það til betri efnahags og
aukins frítíma. Meiri frítími getur verið lykilatriði
í því að fólk beri meiri ábyrgð á heilsunni og sinni
henni betur. Þegar hefur komið í ljós mikill áhugi
fyrir ýmis konar heilsurækt, bæði líkamsrækt,
hollum mat og fleiru. Erfitt er að spá
nákvæmlega um áhrif þessa á heilbrigðiskerfið.
Flest bendir til að kröfur aukist en einnig er
mögulegt að fólk fari meira að sinna sínum
vandamálum sjálft og leiti ekki til
heilbrigðiskerfisins af eins litlu tilefni og áður.
Hirði fólk meira um heilsuna verður það vonandi
hraustara og þarf minni heilbrigðisþjónustu.
Lbl.: Verður heilbrigðiskerfið fært um að sinna
þessum nýju verkefnum, þótt ekki verði horft
lengra en til aldamóta?
Ólafur Örn: Fram að þessu hefur
heilbrigðiskerfið virst fært um flesta hluti. Við
höfum á að skipa mjög vel menntuðu fólki,
læknum, hjúkrunarfræðingum, sjúkraþjálfurum,
meinatæknum og fleira sérþjálfuðu starfsfólki,
þannig að heilbrigðskerfið er vel í stakk búið að
mæta auknum kröfum.
Kostnaðurinn við þessa þjónustu veldur mestum
áhyggjum. Hann hefur vaxið undanfarin ár og er
nú hátt í 8-9% af þjóðartekjum. Stjórnmálamenn
segja takmörk fyrir því hve fólk vill leggja mikið
til heilbrigðismála. Þannig stöndum við annars
vegar frammi fyrir því að menn vilja halda
kostnaðinum niðri en gera jafnframt meiri kröfur
í samræmi við þær þjóðfélagsbreytingar sem
Bjarni nefndi. Þjónusta við aldraða eykst
gífurlega og það hlýtur að leiða til aukins álags.
Þarna sýnist mér við vera í dálítilli klemmu.
Læknar verða að huga meira að rekstri en þeir
hafa gert og kynna sér kerfið betur. Varla hefur
mátt spyrja hvað hlutirnir kosta, en það gengur
ekki lengur. Við verðum að sinna
kostnaðarþættinum meira og betur.
Rætt hefur verið að sjúklingar taki meiri þátt í
kostnaði með beinum greiðslum, en það hefur
jafnan verið kveðið niður. Skattheimta virðist
þanin til hins ítrasta, þannig að töluvert vandamál
er á ferðinni.