Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 49
LÆKNABLAÐIÐ
231
sjúklingum fylgt eftir af einum og sama
lækninum utan sjúkrahúss sem innan. Opna
mætti sjúkrahúsin þannig, að hæfir læknar
fengju að leggja inn og stunda sína eigin
sjúklinga.
Stjórnin vill ennfremur benda á að íslendingar
hafa sérstöðu, sem nýta mætti til að skapa
atvinnutækifæri fyrir íslenska lækna og á sama
tíma auka innlegg okkar til vísindarannsókna.
Þjóðin er tiltölulega óblönduð, staðbundin og
miklar upplýsingar liggja fyrir um ættfræði.
Faraldsfræðilegar og langtímarannsóknir,
svipaðar rannsóknum Hjartaverndar getum við
því gert jafnvel, ef ekki betur en aðrar þjóðir.
Stjórnin leggur til, að yfirvöld mennta- og
heilbrigðismála ásamt með læknadeild Háskóla
íslands kanni möguleika á slíkum rannsóknum á
fleiri sviðum og einkum og sér í lagi hvernig slíkar
rannsóknir mætti fjármagna erlendis frá með
styrkjum og rekstrarfé, svo sem frá alþjóða
heilbrigðisstofnunum.
Að lokum vill stjórn Félags íslenskra lækna í
Norður-Ameríku benda á að mikil umræða var
um offjölgunarvandann á nýafstöðnum
aðalfundi félagsins. Mikilvægt er að hefja
raunhæfar aðgerðir nú þegar, áður en í algert
óefni er komið.«
ALMENNAR UMRÆÐUR
Sveinrt Magnússon: Niðurstöður SNAPS-hópsins
eru beinagrind fyrir hvert og eitt Norðurlandanna
til að byggja á. Vissulega vonast menn til að spáin
reynist röng og eftirspurn eftir læknum breytist til
betri vegar. Stefna opinberra yfirvalda í
heilbrigðismálum getur breyst, einnig getur
einkageirinn breyst, til dæmis getur eftirspurn
eftir lúxuslækningum vaxið.
Það er ekki sjálfgefið hvernig ákvarða skal þörf
fyrir lækna og hverjir geri það. Eiga sérfræðingar
að móta stefnuna, stjórnmálamenn eða á það að
vera samningsatriði hvað verður ofan á.
Guðjón Magnússon: Menn þurfa að varast að
ræða málin í þáskildagatíð, heldur reyna að meta
fyrirliggjandi upplýsingar og áætla út frá þeim.
Samkvæmt upplýsingum landlæknisembættisins
eru 1.120 kandídatar á lífi, sem útskrifast hafa frá
Háskóla íslands, 153 konur og 967 karlar. í
október 1986 voru um 560 læknar með
sérfræðileyfi á íslandi. Nálægt 30% íslenskra
lækna og læknakandídata eru búsettir erlendis og
hefur verið svo allt frá 1961. Fjöldi íslenskra
Guðjón Magnússon.
sérfræðinga erlendis er nokkuð misjafn eftir
greinum en hlutfallslega eru flestir erlendis úr
kvenlækningum, svæfingum og deyfingum og
bæklunarskurðlækningum.
Aldursskipting lækna heima og erlendis er í
samræmi við það að 85 og 90% íslenskra lækna
fá sérfræðimenntun erlendis, að hluta eða öllu
leyti.
Á vegum landlæknisembættisins er verið að
undirbúa árlega skráningu á sérnámi lækna,
vinnuframlagi hvers og eins og skiptingu þess.
Með slíkum upplýsingum væri unnt að meta hve
mörg stöðugildi væru í raun unnin af Iæknum.
Það er ekki vitað nú, en algengt er að læknar
vinni eitt og hálft starf fyrir utan yfirvinnu. Með
vaktavinnu á sjúkrahúsum má áætla að losnuðu
um 80 stöður.
Fjölgun lækna ræðst mest af hagvexti. Á árunum
1970-1980 fjölgaði landsmönnum um 11,7% en
læknakandídötum um 57%. Miðað við 3% árlega
fjölgun lækna er þörf á 19 læknum árlega fram til
ársins 2010.
Guðjón taldi ýmsa möguleika vannýtta, athuga
mætti að fá hingað sjúklinga erlendis frá, stunda
rannsóknir í einstökum greinum o.fl.
Nauðsynlegt er fyrir Læknafélag íslands að móta
um þetta hugmyndir og það sem allra fyrst.
Örn Bjarnason: Fyrir aldarfjórðungi var sendur
spurningalisti til íslenskra lækna erlendis og spurt
hvort þeir hygðu á heimkomu. Allir utan tveir
svöruðu því játandi. Raunin varð þveröfug.