Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
193
kyn er að finna í töflu I. Þar sést að sjö sjúklingar
(58%) höfðu fengið barkstera áður en einkenni
um KS komu fram.
í töflu II er greint frá aldri þeirra sjúklinga, sem
fengið höfðu barksterameðferð, skammtastærð,
þeim langvarandi sjúkdómum, sem leitt höfðu til
steragjafar, og tímalengd þeirrar meðferðar.
Berklar endurmögnuðust hjá einum þessara
sjúklinga um það bil einum mánuði áður en KS
var greint, og var þá gefin meðferð með ísoníazíð
og rífampísín. Síðarnefnda lyfið er þekkt að því
að geta valdið ónæmisbælingu. Ein kona hafði
fengið geisla- og lyfjameðferð vegna krabbameins
auk barkstera um langan tíma.
Við leit að upplýsingum um önnur illkynja æxli
kom í Ijós, að ein kona hafði fengið krabbamein í
brjóst fjórum árum áður, einn karlmaður hafði
verið með krabbamein í blöðruhálskirtli (occult
adenocarcinoma) þremur árum áður og einn
karlmaður var með flöguþekjukrabbamein
(squamous cell carcinoma) í húð í andliti samtímis
KS. Einn sjúklingur reyndist hafa góðkynja æxli
Tafla I. Fjöldi, aldursbii, meðalaldur og kyn tóif
íslenzkra sjúklinga með Kaposisarkmein, skipt í
klassískt KS og KS í tengslum við barksteragjöf.
Fjöldi Aldursbil Meðalaldur Karlar Konur
Klassískt KS.. KS eftir . 5 74-82 ára 78,1 ár 4 í
barksteragjöf. . 7 53-81 árs 71,6 ár 3 4
Samtals 12 53-82 ára 74,3 ár 7 5
(adenoma villosum) í neðri hluta ristils átta
mánuðum eftir að KS greindist.
Meðferð við KS fólst í staðbundinni geislun,
brottnámi með skurðaðgerð eða lyfjameðferð.
Árangur meðferðar var metinn með klínískri
skoðun á húðbreytingunum. Átta sjúklingar
fengu geislameðferð við KS og svörun við henni
var góð. í öllum tilfellum stöðvaðist útbreiðsla
húðbreytinganna, þær hjöðnuðu og lýstust upp. í
tveimur tilfellum hurfu þær nær alveg. í einu
tilviki kom KS þó fram á fótleggjum eftir
geislameðferð við KS á ristum, sem bar góðan
árangur nærri fimm árum áður. Tveir sjúklingar
fengu lyfjameðferð (vínblastín), en svörun við
henni var nær engin og var þá beitt
geislameðferð. Húðbreytingar minnkuðu hjá
tveimur sjúklingum þegar dregið var úr
barksterameðferð vegna annars sjúkdóms, en
annar þoldi ekki skammtaminnkun vegna fyrri
sjúkdóms, og hinn fékk aukningu á æxlisvexti
nokkrum mánuðum síðar. f báðum tilvikum var
þá gefin geislameðferð.
Skurðaðgerð var eingöngu beitt hjá einum
sjúklingi með staðbundinn æxlisvöxt á hnúðs-stigi
á nefi. Æxlisvöxtur kom þrívegis aftur fram á
sama stað á næstu átta árum, en hefur nú ekki
sést í tólf mánuði. Einn sjúklingur, sem einnig var
með KS á fæti, var með afmarkaðan æxlisvöxt á
hnúðs-stigi í augnloki. Hann var fjarlægður með
skurðaðgerð og hefur ekki komið aftur tólf
mánuðum síðar. Einn sjúklingur, sem í fyrstu var
með afmarkað KS á hnúðs-stigi á fæti, fékk mjög
Tafla 11. Sjúklingar sem fengu barksterameðferð áður en KS greindist.
Aldur Tegund lyfs og dagskammtur Ástæöa barkstera- gjafar Tímalengd barksteragjafar
80 K .. 5-30 mg berkjubólga lungnaþemba 2 mán.*
53 M.. 5-30 mg lungnaþemba 5 mán.
81 K .. 5-20 mg polymyalgia rheumatica 13 mán.
73 K ., 5-30 mg lungnaþemba 42 mán.
76 M. . 5 mg arterítis temporalis u.þ.b. 72 mán.
59 M. 5 mg berkjuastma 114 mán.
79 K .. 5-30 mg berkjuastma 156 mán.
Allir fengu samfellda meðferð, venjulega lægsta skammtinn, en hærriskammtinn i kúrum. Að auki fengu lungnasjúklingarnir steralyf
(beklómetasón) i úðaformi langtimum saman.
*) Þessi hafði nú tekið stera i tvo mánuði samfellt, en þar á undan í kúrum i fjögur ár.