Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 34

218
LÆKNABLAÐIÐ
farveg en við bjuggumst við. Við sjáum að fólk
eldist og hvert stefnir í þeim málum, en hitt verða
óvæntar breytingar.
Lbl.: Sumar forspár segja orðið nóg af læknum. í
nágrannalöndunum er að þrengjast um
möguleika til framhaldsmenntunar. Hvaða áhrif
mun það hafa?
Haukur: Læknafélögin á Norðurlöndum hafa
unnið saman að forspá um framboð og eftirspurn
á læknum, sem nær til ársins 2030. Forspá um
framboð lækna kann að vera rétt, að minnsta
kosti hvað varðar fyrri hluta þessa tímabils, en
erfiðara er að segja til um eftirspurn fyrir svo
langan tíma. Spáin segir að hér á landi verði
mikið atvinnuleysi hjá læknum á árunum 1995 og
allt framundir 2010, en slíku ástandi höfum við
ekki kynnst áður. Hvað sem öðru líður er ljóst, að
á næstu árum og áratugum verður meira framboð
á læknum en verið hefur. En í sambandi við
spágerð er margt annað sem kemur upp á
teninginn. Hvaða verkefni vilja læknar sjálfir
taka að sér? Til þessa hafa læknar verið
menntaðir til að greina og lœkna sjúkdóma.
Raunin er sú að lang flestir læknar óska eftir að
starfa við þá þætti og hafa ekki viljað snúa sér að
öðru.
FUNDUR
ALÞJÓÐAHEILBRIGÐISSTOFNUNARINNAR
Nýlega sat ég fund á vegum
Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar, en þangað
Ásmundur Brekkan og Ólafur Örn Arnarson.
hafði verið boðið fulltrúum allra læknafélaga í
Evrópu. Mættir voru fulltrúar 25 af 32
læknafélögum í Evrópu. Umræður snerust meðal
annars um þátttöku lækna í heilbrigðisáformum
varðandi árið 2000. Til fundarins var boðað,
vegna þess að grunur lék á að læknar væru ekki á
eitt sáttir um markmið, sem fram hafa verið sett
varðandi aldamótaárið og ekki lá ljóst fyrir hvort
læknar vildu vinna sérstaklega að framgangi
þessara markmiða. Á endanum var það svo að
fulltrúar nánast allra læknafélaga í Evrópu sem
þarna voru staddir gáfu hugmyndum
Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar von um
liðsinni, sumir að vísu með nokkuð hangandi
hendi, og fulltrúar Belgíu settu sig alfarið gegn
því að læknafélögin eða einstakir læknar kæmu
þarna við sögu.
Ég tel ekki nokkurn vafa á, að íslenskir læknar
muni almennt styðja viðleitni og markmið
Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar. Markmiðin
gefa tilefni til að hugsa út fyrir hefðbundinn
verkefnahring lækna, að greina og lækna, og
reiknað er með að læknar taki að sér ýmis
verkefni, sem ekki hafa verið hátt skrifuð hjá
þeim til þessa. Á fundinum var mikið rætt um
»health promotion«, heilsuhvatningu, og að hve
miklu leyti læknar hafa tekið þátt í að hvetja til
heilbrigði fram að þessu. Ég hygg að ýmsar stéttir
aðrar en læknar, bæði innan og utan
heilbrigðisþjónustunnar, séu reiðubúnari að taka
að sér heilsuhvatningu. Kannski er það álitamál
hvort það er verkefni lækna að hvetja til
heilbrigði, þótt ég telji þá öðrum hæfari til þess.
Á þessum fundi var bent á, að í raun réttri hvetja
allir læknar til heilbrigði með störfum sínum.
Þetta er dæmi þess hvernig læknar geta aukið
verksvið sitt í framtíðinni og ég tel að þeir eigi að
gera það og séu vel undir það búnir. Þess vegna er
ég ekki svo hræddur um alvarlegt atvinnuleysi
meðal lækna, ef þeir breyta viðhorfum sínum til
viðfangsefna sem eru meira og minna augljós.
Þetta er í samræmi við það sem Bjarni nefndi
varðandi lýðfræðilegar breytingar. Sannleikurinn
er sá, að til þessa hafa læknar ekki verið mjög
spenntir fyrir því að sinna langvinnum,
ólæknandi vandamálum fólks. Þeir hafa til
dæmis ekki verið spenntir fyrir því að sinna
öldruðum.
Við verðum að horfast í augu við, að staða lækna
hefur breyst. Forræðistrú hefur minnkað hjá
almenningi, líka gagnvart læknum. Læknar verða
að læra að líta á sjúklinga sem jafningja, þeir
verða að læra að umgangast langvinn vandamál