Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 63

LÆKNABLAÐIÐ
245
sjálfstæðum stofnunum. Reglugerð um veitingu
sérfræðileyfa og lækningaleyfis hefði verið
endurskoðuð, sem hefði leitt til þess, að unnt var
að setja á stofn sérfræðimenntum í
heimilislækningum hér á landi. Hún minnti á nýja
reglugerð um endurgreiðslu tannlæknakostnaðar.
Einnig að í samskiptum sínum við lækna hafi
ráðherra bent á, hvernig læknar legðu áherslu á
að fara ávallt að lögum.
Ráðherra fjallaði nokkuð um kjör
heilbrigðisstétta, sem væri orðið eitt helsta
vandamálið í heilbrigðiskerfinu. Skortur væri á
fólki til hjúkrunarstarfa og i stoðgreinar. Þar
væri aðalorsökin samanburður á kjörum. Hún
taldi, að læknar ættu að beita sér fyrir því að
vekja athygli á ábyrgð þessara stétta og þeirri
virðingu, sem þær njóta innan kerfisins. Hún
lagði áherslu á, að læknar gerðu allt, sem þeir
gætu til að lækka lyfjakostnað, án þess að það
komi niður á þjónustu við sjúklinga. Læknar
dragi sérstaklega úr notkun sýklalyfja, eftir því
sem kostur er. Þau væru meira notuð á íslandi en
í nágrannalöndum. Hún fjallaði nokkuð um þá
breytingu að setja sjúkrahús á föst fjárlög. Þar
með væru öll sjúkrahús fjármögnuð með sama
hætti, sem þýddi, að verk, sem nú er unnið á
tveim stöðum, verði unnið á einum stað. Ætlunin
sé að reyna að styrkja fjármálastjórn
fagráðuneytisins og stofna um leið fjármálasvið í
heilbrigðisráðuneyti, þar sem fólk úr
heilbrigðiskerfinu fjalli um fjármagnsþörfina.
Á fundinum voru flutt þrjú erindi, sem birt hafa
verið í Læknablaðinu (1. tbl. 1987): Sveinn
Magnússon fjallaði um lokaskýrslu
SNAPS-hópsins, Kristján Baldvinsson spjallaði
um samskipti lækna og almannatrygginga og
Halldór Steinsen talaði um sjálfstæði lækna í
störfum - Sókn í stað varnar.
Þá ræddi Ari Jóhannesson um breytingar á
rekstrarformi sjúkrahúsa. í upphafi máls síns hélt
Ari þvi fram, að læknar ættu að skipta sér af
svona málum. Væri aðstaða til greiningar og
meðferðar á sjúkrahúsum skert, mundi enginn
finna meira fyrir því en læknir og skjólstæðingur
hans. Aðhald væri ávallt réttlætanlegt, ef
hagkvæmni réði ferðinni, en vandamál væri, að
fyrirbyggjandi aðgerðir skiluðu seint árangri og
þær væri því erfitt að meta. Ari lýsti
daggjaldakerfinu ítarlega, hugleiddi kostina. Sá
helsti væri möguleiki á flutningi fjármagns milli
einstakra liða. Einnig galla þess, en sá stærsti
væri hallarekstur. Hann fjallaði einnig um
aðdraganda þess, að sjúkrahús séu sett á fjárlög
og kosti þess og galla. Þau gefi e.t.v. tækifæri til
sparnaðar, en ekki væri möguleiki á tilfærslu
milli liða. Hann taldi, að áhrif lækna ættu að vera
í þrem liðum: 1. Ráðgjöf varðandi uppbyggingu,
tækjakaup o.s.frv. 2. Endurmat á starfi og
rannsóknir í því skyni, svo sem eins og á
lyfjanotkun. 3. Læknafélag íslands láti
stjórnvöldum í té aðhald.
Næst tók Inga Jóna Þórðardóttir, aðstoðarmaður
heilbrigðisráðherra, til máls og skýrði frá störfum
nefndar, sem ætlað var að gera tillögur um
samræmt rekstrarform sjúkrahúsanna. Inn í
rekstrarform hefði verið tekinn stöðugildafjöldi,
launakostnaður og skipting hans, annar rekstur,
vaktafyrirkomulag og annað, svo sem viðhald.
Ætlunin væri að gera tillögur um fjárlög fyrir
hvert sjúkrahús, þ.á.m. stöðugildi á hverju ári.
Vandamál hefði verið, hversu upplýsingar væru
óljósar. Gert væri ráð fyrir, að rekstur væri
áfram í höndum heimamanna, en ráðuneytið
mundi veita aukna faglega aðstoð við stjórnun
sjúkrahúsa. Þegar fjármálasvið
heilbrigðisráðuneytisins eflist, sé unnt að auka
áhrif ráðuneytisins. íhuga þarf, hvernig unnt sé
að efla sjálfstæði þeirrar stofnunar. Það sé
lykillinn að hagkvæmni. Eftir breytinguna yrði
minna svigrúm, hvað snertir launagreiðslur, en
meira hvað snertir annan rekstur.
Páll Sigurðsson tók til máls. Hann er formaður
Daggjaldanefndar. Hann sagði, að
daggjaldakerfið hefði verið nauðsynlegt á sínum
tíma. Kerfið hefði í för með sér, að allar áætlanir
væru erfiðar, þar sem tryggingar fyrir tekjum
væru ekki nógu góðar. Einnig hefði
nýtingarþörfin viða minnkað. Halli hefði farið
vaxandi, frá 6 og upp í 13%, sem að hluta til gæti
stafað af launaskriði, en einnig vegna þess, að
komið hefði til nýr rekstur. Hann benti á, að
Daggjaldanefnd hefði aldrei haft það hlutverk að
veita aðhald í rekstri. Magni Jónsson taldi, að
lokanir sjúkradeilda væru alvarlegt mál og í raun
óhagkvæmar. Þær hefðu í för með sér auknar
rannsóknir, þar sem styttri tími væri til úrvinnslu
og meiri vinna kæmi utan venjulegs vinnutíma.
Þær hefðu haft í för með sér, að léttari verkefni
væru unnin utan spítala, svo sem á stofum lækna.
Taldi hann, að fjárlög hvettu til lokana, þótt þær
væru óhagkvæmar. Sigurður Kr. Pétursson
greindi frá reynslu F.S.A. af föstum fjárlögum og
taldi það betra fyrirkomulag, þótt það væri ekki
gallalaust. Nýting hefði farið minnkandi, án þess
að sjúklingar fengju verri þjónustu. í ár hefði í