Læknablaðið - 15.08.1987, Blaðsíða 45
LÆKNABLAÐIÐ 1987; 73: 227-35
227
Birna Þórðardóttir
MÁLÞING UM ATVINNUHORFUR LÆKNA
Læknafélag íslands efndi til málþings um
atvinnuhorfur lækna þann 12. desember 1986.
Þingið var haldið í Domus Medica og sátu það
stjórnir Læknafélags íslands og Læknafélags
Reykjavíkur, fulltrúar læknadeildar,
landlæknisembættis, Félags ungra lækna og
Félags læknanema, formenn svæðafélaga L.í. og
hérðaslæknar. Auk þess var boðið til þingsins
fulltrúum ráðuneyta heilbrigðis- og menntamála,
rektor Háskóla íslands, fulltrúum ritstjórnar
Læknablaðsins, formönnum
Sérfræðingafélagsins, Félags íslenskra
heimilislækna, Félags yfirlækna og formönnum
læknaráða stærstu sjúkrahúsa Reykjavíkur og
Fjórðungssjúkrahúss Akureyrar.
Formaður Læknafélags íslands, Haukur
Þórðarson, setti þingið og bauð gesti velkomna.
Framsöguerindi fluttu Sveinn Magnússon, er
skýrði niðurstöður könnunar SNAPS-hópsins á
atvinnuhorfum lækna á Norðurlöndum, Ólafur
Ólafsson landlæknir, Ásmundur Brekkan forseti
læknadeildar, María Sigurjónsdóttir formaður
Félags ungra lækna og Helgi Sigurðsson
formaður Félags læknanema.
Fundarstjórar voru Gestur Þorgeirsson og
Þorkell Bjarnason.
Hér fara á eftir helstu atriði er fram komu í
inngangserindum framsögumanna og einnig
verða almennar umræður raktar. Frásögn af
málflutningi er alfarið á ábyrgð blaðamanns, þótt
kennd sé þeim er töluðu.
Haukur Þórðarson sagði í setningarræðu tilefni
málþingsins yfirvofandi þrengingar á
vinnumarkaði lækna. Ljóst er að atvinnuleysi
mun gera vart við sig á næstu þremur til fjórum
árum og mun væntanlega ná hámarki eftir u.þ.b.
tíu ár. Ástæðurnar eru margar og samþættar,
bæði samfélagslegar, efnahagslegar og pólitískar.
Hér á landi er nú fyrst að gæta þess vanda sem
nágrannaþjóðir okkar hafa búið við um alllangt
skeið og felst í örari fjölgun háskólamenntaðra en
eftirspurn eftir þjónustu þeirra. Sérstaða lækna
felst í því, sagði Haukur, að þeir eru illa
gjaldgengir á öðrum vinnumarkaði en innan
hefðbundinnar heilbrigðisþjónustu.
Sveinn Magnússon kynnti nýlega spá um
atvinnuhorfur lækna fram til ársins 2010. Spáin
byggir á niðurstöðum vinnuhóps á vegum
læknafélaga Norðurlandanna sem nefndur hefur
verið SNAPS-hópurinn (Samnordisk arbetsgrupp
för prognos och specialist utbildningsfrgor).
Sveinn flutti erindi um sama efni á aðalfundi
Læknafélags íslands á Sauðárkróki 22.-23. ágúst
1986 og var erindið birt í Læknablaðinu 1. tbl. 73.
árg. 1987. Hér verður því aðeins stiklað á stóru
varðandi niðurstöður er snerta ísland.
Á íslandi eru nú um 700 starfandi læknar og
munu 50 kandídatar útskrifast úr læknadeild
Háskóla íslands hvort árið 1986 og 1987, en eftir
það 36 á ári.
Áætlaður aldur við upphaf læknanáms er 20 ár
og grunnnám taka læknanemar samfellt.
Samkvæmt spánni fjölgar konum í læknahópi og
ná 30% af þeim er við bætast á tímabilinu. Gert
er ráð fyrir svipuðum fjölda íslenskra lækna
erlendis og nú, eða um 300, þótt það sé ótrúlegt
miðað við horfur erlendis.
Spáin áætlar að heilum stöðum fjölgi um 2,5% á
ári og tímabundið atvinnuleysi verði talsvert, eða
um 150 læknar árið 1995.
Gert er ráð fyrir miklu atvinnuleysi á hinum
Norðurlöndunum, þótt þar megi finna
svæðisbundinn læknaskort.
Ólafur Ólafsson dró upp mynd af ástandinu í
nokkrum Evrópulöndum. í V-Þýskalandi eru um
10.000 læknar atvinnulausir, á Ítalíu um 50.000
og um 2.000 í Hollandi. Innan
Evrópubandalagsins hefur verið reynt að mæta
vandanum með numerus clausus, atvinnulausum
læknum hefur verið auðveldað að njóta
viðhaldsmenntunar og atvinnuhorfur eru
útlistaðar rækilega fyrir læknanemum.
Könnun SNAPS-hópsins er takmörkuð að mörgu
leyti, enda ógerlegt að gera svona könnun af