Læknablaðið - 15.10.1988, Blaðsíða 40
334
LÆKNABLAÐIÐ
SAMSKIPTI VIÐ EVRÓPUSKRIFSTOFU
ALÞJÓÐA HEILBRIGÐISMÁLASTOFNUN-
ARINNAR
Evrópuskrifstofan boðaði fulltrúa læknafélaga í
Evrópu til fundar i París 26. til 27. nóvember
1987. Var þetta annar fundurinn sem
Evrópuskrifstofan boðar til í þeim tilgangi að
kynna læknafélögum í Evrópu áform og
markmið WHO um «Heilbrigði fyrir alla árið
2000». Á fundinum, sem var vel sóttur af
fulltrúum læknafélaganna, var einkum rætt um
tóbaksneyslu og tóbaksvarnir, útbreiðslu alnæmis
og viðbrögð gagnvart því og um
faraldsfræðirannsóknir, einkum á krabbameini.
Fyrir L.í. sóttu fund þennan formenn L.f. og
L.R. og gaf hinn síðarnefndi yfirlit um
tóbaksnotkun hér á landi og árangur af
tóbaksvarnarlögunum.
SAMSKIPTI VIÐ ERLEND LÆKNAFÉLÖG
1. Sameiginlegur fundur stjórna læknafélaganna
á Norðurlöndum, sem haldinn er annað hvert ár,
var að þessu sinni í Kolding í Danmörku 5.-8. júní
1988. Mættu þar alls 82 fulltrúar: 14 frá Noregi,
20 frá Finnlandi, 21 frá Svíþjóð, 22 frá
Danmörku og 5 frá íslandi (Haukur Þórðarson,
Sveinn Magnússon, Páll Þórðarson, Magni
Jónsson og Haraldur Briem). í upphafi fundar
röktu formenn félaganna í stuttu máli hið helsta
sem borið hafði við hjá félögunum á
undanförnum tveimur árum. Rætt var um
framtíð mánaðarritsins Nordisk Medicin. Útgáfa
þess er umdeild vegna mikils kostnaðar, miðað
við fremur þröngan lesendahóp. Löngum hafa
skoðanir verið skiptar um efnisvalið. Ákvörðun
var frestað til næsta sameiginlega fundar eftir tvö
ár en þá skyldi liggja fyrir úttekt á stöðu ritsins.
Þá var rætt um stöðu SNAPS hópsins og
vinnumarkað lækna á Norðurlöndunum. (Sjá
greinargerð Sveins Magnússonar í skýrslunni).
Rætt var um »Den Nordatlantiske Alliance«, þ.e.
samstöðu læknafélaga sem sagt hafa sig úr World
Medical Association og í því samhengi um
afstöðu norrænu læknafélaganna til
endurinngöngu í WMA. Þrátt fyrir ýmsa galla á
skipulagi og starfsemi WMA hefur félagið komið
mörgu góðu til leiðar, m.a. í sambandi við
siðamál, útgáfu ýmissa yfirlýsa um mannréttindi
og baráttu gegn pyntingum. Læknafélög utan
WMA hafa óskað eftir viðræðum um breytingar
á meintum ágöllum WMA. Þeirri ósk hefur ekki
verið sinnt þótt vitað sé að WMA vill mjög
gjarnan fá þessi læknafélög í sín vébönd á ný.
Ákveðið var á fundinum í Kolding að
framkvæmdastjóri sænska læknafélagsins kæmi
fram fyrir hönd læknafélaganna á Norðurlöndum
á aðalfundi breska læknafélagsins í sumar. Þar
verða samskiptin við WMA rædd sérstaklega en
breska læknafélagið er eitt þeirra félaga sem sagði
sig úr WMA. Siðan er fyrirhugaður
viðræðufundur norrænu læknafélaganna í
Stokkhólmi í ágúst n.k. (L.í. sendir ekki fulltrúa
vegna kostnaðar). Þar verður mörkuð stefna sem
kynnt verður stjórn WMA utan dagskrár á
aðalfundi þess í Vín í september n.k.
Miklar umræður fóru fram á fundinum um hina
ýmsu þætti alnæmis á Norðurlöndum og skiptu
félögin með sér framsögu og stjórn vinnuhópa:
danska læknafélagið um faraldsfræðilegar
rannsóknir/skimun, sænska læknafélagið um
einstaklingsbundnar prófanir, finnska
læknafélagið um þvingunaraðgerðir gagnvart
HIV jákvæðum, það norska um þagnarskyldu og
lík atriði og L.í. um smitvarnir á stofnunum. Sá
Haraldur Briem um það verkefni með miklum
ágætum. Misjafnlega gekk að ná samstöðu innan
vinnuhópanna og tókst það raunar ekki nema í
hópi Haraldar. Ekki náðist því nein sameiginleg
heildarniðurstaða um stefnu norrænu
læknafélaganna á þessum vettvangi að svo
komnu máli en ákveðið að félögin haldi áfram
undirbúningi að sameiginlegri stefnu.
Á fundinum voru bornar fram þrjár
ályktunartillögur og tvær samþykktar. Önnur var
frá danska læknafélaginu varðandi »virkan
líknardauða«, borin upp vegna rökstudds gruns
um að innan tíðar komi upp i Danmörku tillögur
á pólitískum vettvangi um að lögleiða slíkan
verknað. í álytkuninni er þess getið að læknafélög
Norðurlanda virði rétt sjúklinga til að ákveða
sjálfir hvort þeir þiggja meðferð sem í boði er og
hvers konar meðferð þeir óska eftir þegar fleiri
kostir bjóðast. Virðing fyrir réttindum manna
megi þó ekki leiða til þess að læknum verði gert
skylt að vinna verk sem eru í andstöðu við
grundvallarsiðareglur sem læknar á
Norðurlöndum telja sér skylt að hafa í heiðri.
Þess vegna vari félögin ríkisstjórnir Norðurlanda
við því að innleiða rétt til virkra aðgerða í því
skyni að stytta líf (»aktiv dödshjælp«). Hin
ályktunartillagan var frá norska læknafélaginu.
Norska Stórþingið samþykkti nýlega að
viðkomandi yfirvöldum sé heimilt að skikka
lækna til starfa í þeim hlutum Noregs þar sem
skortur er á læknum. Ályktunin bendir á að slíkar
aðgerðir séu ósamrýmanlegar mannréttindum og
þeim samfélagsgildum sem teljast viðtekin á