Læknablaðið - 15.10.1988, Blaðsíða 44
336
LÆKNABLAÐIÐ
hefur tekist vel, og aðalmarkmið þess eru að gefa
sem besta menntun á sem skemmstum tíma.
Kerfið þar krefst handleiðslu, marklýsinga,
útfylltra verkefnalista og skyldunámskeiða.
Lennart Rindel frá Socialstyrelsen í Svíþjóð
greindi frá aðalefni fundarins, sem var nýjar
tillögur nefndar um sérfræðimenntun í Svíþjóð,
svokallað LSU 85. Helstu ástæður fyrir
endurskoðun á sérfræðinámi í Svíþjóð voru:
Núgildandi kerfi orðið gamalt. Ný lög um
heilbrigðismál kröfðust nýrra læknalaga. Aukin
stjórnmálaleg áhersla á fyrirbyggjandi aðgerðir,
heilsugæslu og fækkun stórra stofnana. Léleg
samtenging grunnmenntunar og
framhaldsmenntunar. Mjög langt gengin
sérhæfing, sem skapaði vandamál með vaktir.
Léleg dreifing á læknum um landið. Stíft og
smámunasamt kerfi, sem vantaði sveigjanleika.
Erfitt að skipuleggja mönnun í læknastöður.
Erfitt að skipuleggja
framhaldsmenntunar(NLV)-námskeið. Erfitt að
fylgjast með hæfileikum manna í og eftir nám.
Vandamál í sambandi við norræna samvinnu.
Helstu tillögur nefndarinnar hafa þegar verið
gefnar út í bókum, sem og marklýsingar hvers og
eins sérfræðingafélags, alls 60, en í stuttu máli
voru tillögurnar eftirfarandi. í sambandi við
grunnnámið (kandidat-AT):
Nefndin taldi núverandi kerfi tiltölulega gott.
Leggur til lengingu frá 21 upp í 24 mánuði með
hugsanlegum 3 aukamánuðum. Eitt lokapróf eftir
kandídatstímann í stað þriggja. Möguleikar á
lengdum námstíma vegna rannsókna. Nefndin
leggur til, að geðlækningar verði áfram inni í
AT-náminu. Einnig leggur hún mikla áherslu á
handleiðara og mjög ákveðnar námsstöður með
tímabundnum ráðningum.
Nefndin gerði síðan eftirfarandi tillögur, hvað
varðaði sérfræðinámið:
Nákvæmar marklýsingar fyrir allar sérgreinar.
Sextíu sérgreinar, þar af 3 nýjar. Hámarkstími
náms verði 7 ár. Fastar ráðningar nema á
háskólaspítölum og svæðissjúkrahúsum. Mjög
sterk handleiðsla undir ábyrgð »klinikcheffans«.
Skyldunámskeið (NLV) falli niður. Þess í stað
verði tekin upp SK-námskeið af svipuðum toga,
en einungis metið fyrir hvern og einn, hvað hann
þarf að sækja af slíkum námskeiðum. Auknar
gæðakröfur verði í sambandi við handleiðslu og
deildavinnu. Stefnt að frjálsum sérfræðiprófum,
ekki skylduprófum. Socialstyrelsen verði
ábyrgðarstofnun fyrir námið og útgáfu
sérfræðiréttinda. Læknadeildirnar fái aukin áhrif
á innihald skyldunámskeiðanna
(SK-námskeiðanna).
Það, sem einkum vakti áhyggjur, voru tillögur
Svíanna um fastráðningar í námsstöður, og var
almennur ótti um, að þar með gætu
námsstöðurnar stíflast verulega og ekki sinnt
nauðsynlegum fjölda. Einnig töldu menn
verulega ábyrgð lagða á yfirlækna, sem gætu lent
í miklum vandræðum með verkstjórn, einkum
sáu menn vandræði við að hjálpa læknum í námi
til að komast á deildir, sem þeir þyrftu á öðrum
sjúkrahúsum. Óljóst var, hvernig námssamningur
yrði til, svo og hvernig báðir aðilar, þ.e.
nemandinn og kennarinn, stæðu við skyldur
sínar.
Fundurinn var hinn fróðlegasti, og var unnið
hörðum höndum. Mjög nauðsynlegt er, að
Læknafélag íslands fylgist með framgangi þessa
máls, þar sem áfram verður nauðsynlegt, að
íslenskir læknar komist hindrunarlaust í nám til
Norðurlandanna, einkum Svíþjóðar, en þar
standa miklar breytingar fyrir dyrum.
6. Frá þvi i mars 1976 hafa norrænu læknafélögin
haft starfandi vinnuhóp (Samnordisk arbetsgrupp
för prognos- och specialistutbildningsfrgor).
Hvati að þessu var að Danmörk, Finnland,
Noregur og Svíþjóð höfðu samþykkt
sameiginlegan vinnumarkað fyrir lækna. ísland
gerðist aðili síðar. L.í. hefur tekið þátt í starfi
hópsins sl. 4-5 ár og hefur Sveinn Magnússon
verið fulltrúi félagsins. Hópurinn fundaði í fyrsta
sinn á íslandi í mars 1988, sjá Fréttabréf lækna
5/88. Starf hópsins hefur beinst að tvennu,
áætlunum um ástand vinnumarkaðar lækna og
samræmingu sérmenntunarkrafna milli
landanna. Hópurinn hefur lagt skýrslur sínar
fyrir sameiginlega fundi stjórna læknafélaganna
annað hvert ár.
Lagðar hafa verið fram tvær skýrslur 1988.
Fjallar önnur þeirra (Den framtida
lákararbetsmarknaden i Norden) um horfur á
vinnumarkaði lækna á Norðurlöndunum til
ársins 2020. Kemur fram í spánni að útlit er
heldur betra fyrir Norðurlöndin í heild en áður
var spáð eða 5% offramboð. Fátt bendir til þess
að komist verði hjá offramboði íslenskra lækna.
Spáin gerir ráð fyrir því að 70-80 læknum verði
ofaukið á íslandi á árunum 1995 til 2010 nema
forsendur spárinnar breytist verulega.
Væntanlega munu þeir leita starfa erlendis.
Greint verður nánar frá spánni á aðalfundi L.í.
1988.