Læknablaðið - 15.10.1990, Blaðsíða 27
LÆKNABLAÐIÐ
393
1983 1984 1985 1986 1987 Ár
Mynd 2. Fjöldi sjúklinga á ári 1983-1987.
Fjöldi í aldurshópi
Mynd 3. Aldursdreifing 49 sjúklinga.
I innri efri
Mynd 4. Staðsetning æxla eftir brjóstfjóröungum.
Tafla 1.
Fjöldi %
Holhandarskurður...................... 46 94
í sömu aögerð ..................... 36 78
í sama aðgeröaröri ................ 15 33
Frystiskurður......................... 19 39
Sýnisröntgen.......................... 13 27
Sex daga lyfjameðferð ................ 34 69
Fríar skurðbrúnir..................... 45 92
Eitlameinvörp ......................... 9 18
Geislameðferð ........................ 42 86
Þrjátíu og sjö sjúklingar gengust undir
aðgerðina á Landspítalanum, átta á
Landakotsspítala, tveir á Borgarspítala, einn
á Húsavík og einn erlendis.
Aldursdreifing er sýnd á mynd 3. Meðalaldur
var 54 ár, sem er nokkuð lægri en
meðalaldur allra kvenna sem greinast með
brjóstakrabbamein á Islandi (60 ár). Liðlega
helmingur kvennanna (25) voru yfir fimmtugt
við greiningu eða höfðu hætt að hafa á
klæðum meira en ári fyrir aðgerð.
A röntgenmyndum var húðþykkt fyrir aðgerð
að meðaltali 2 mm (1-4 mm) en jókst í allt
að 6 mm eftir geislameðferð (meðaltal 3
mm). Þessi aukning á húðþykkt hafði gengið
til baka hjá flestum sjúklingum eftir um
það bil 12 mánuði. Brjóstvefurinn var mun
þéttari fyrstu 10 mánuðina eftir aðgerð. Eftir
það var lítill munur á þéttleika brjóstanna.
Hreyfióskerpa var mest áberandi fyrstu sex
mánuðina eftir aðgerð, en sást oft í allt að
sextán mánuði. Hún olli hins vegar ekki
vandkvæðum við túlkun myndanna eftir
fyrstu tíu mánuðina. Aflögun brjóstsins
á röntgenmynd truflaði túlkun myndanna
einungis í þremur tilvikum, þar sem inndráttur
var það mikill að örðugt gat reynst að útiloka
illkynja breytingar. Þessir sjúklingar voru
hins vegar ekki að neinu leyti frábrugðnir
öðrum og ekki var unnt að tengja inndráttinn
sæmilegum eða lélegum útlitsárangri.
Æxlið var staðsett í vinstra brjósti í 26
tilvikum en hægra megin í 23. Staðsetning
eftir fjórðungum brjóstsins er sýnd á mynd
4. Tuttugu og sjö voru í efra ytra fjórðungi
brjóstsins, níu í innra neðra fjórðungi, sjö
í ytra neðra fjórðungi og fimm í innra efra
fjórðungi. I einu tilviku var staðsetning ekki
þekkt.