Læknablaðið - 15.10.1990, Blaðsíða 64

424
LÆKNABLAÐIÐ
árangri með fyrmefndum aðferðum. Má þar fyrst nefna
sjaldgæfan formgalla, það er keilubrjóst (tubular breast
deformity) sem einkennist af eftirfarandi: Brjóstið er
keilulaga fremur en ávalt, ummál brjóstagrunnsins er
minna en eðlilegt er. Brjóstagrópin er hærri en vera ber,
brjóstvartan er geipistór og brjóstavefurinn virðist þenja
út brjóstvörtuna og myndast þá gjaman flöskuhálslögun
ofan við brjóstvörtuna. Hins vegar em hangandi brjóst
með mjög stómm brjóstvörtum þar sem ysti hluti
brjóstvörtunnar lendir á áðumefndum húðflipum, sem
þekja undir brjóstvörtunni.
Telescope aðgerð hefur reynst handhæg aðferð til
lagfæringar á áðumefndum formgöllum. Aðgerðin felst
í eftirfarandi: Brjóstvartan er teiknuð eðlilega stór.
Umfram brjóstvarta og húð fjarlægð sem hlutþykktarhúð
þannig að leðurhúðin standi eftir. Skorið er í gegnum
íeðurhúð við ytri hring og brjóstavefurinn losaður frá
húðinni niður að brjóstavefnum. Brjóstagrópin er dýpkuð
um 2-4 cm. Leðurhúðin saumuð inn undir húð til að
minnka líkur á að brjóstavefurinn verpist út á nýjan leik
og húð saumuð að brjóstvörtu.
Kannaður er árangur aðgerðar á 15 konum með
keilubrjóst hálfu til þremur ámm eftir aðgerð og er
árangur góður í 11 tilvikum en í fjómm tilfellum
hefði húðtakan mátt vera meiri til að forðast alveg
flöskuhálsmyndun. Einnig var kannaður árangur af
aðgerð á sex sjúklingum með mjög stórar brjóstvörtur
og vom allir sjúklingar ánægðir og enginn þeirra með
recidiv.
Höfuðkostir telescope aðgerðar em að hún tekur
tiltölulega stuttan tíma, ömggt blóðflæði er til
brjóstvörtu, engin tmflun á tilfinningu í brjóstvörtuna,
ræsing frá sárinu er óþörf og eingöngu myndast ör í
kringum brjóstvörtuna.
»THROMBOGENECITET« UPPLEYSANLEGS OG
ÓUPPLEYSANLEGS MICROSEYMIS
Höfundar: Olafur Einarsson lýtalœkningadeild
Landspítala, Sören Hammen, Protein Labaratoriet
Köbenhavn, Muneo Miyasaka, Tokai University Hospital
Isehara Japan
Flytjandi: Olafur Einarsson
Á allra síðustu ámm hefur »resorberbar microþráður«
komið á sjónarsviðið (monofilament polyglactin; 10-0
Vicryl). Slíkur resorberbar polyester saumur hefur verið
notaður ámm saman, sem macroþráður. Sýnt hefur verið
fram á að hann hefur, sem slíkur, vissa kosti umfram
»nonresoberbar« þræði við notkun í anastomosur í
vaxandi æðum (Myers et al 1982). Auk þess er hann
álitinn minna vefsertandi (Hermann et al. 1970; Steen
et al 1984). Þessi nýi uppleysanlegi microþráður gæti
því verið athyglisverð og nytsamleg viðbót við það
óuppleysanlega microseymi, sem til er fyrir. Vegna þess
að algengasta orsök þess að microanastomosur mistakast
er thrombosa, er mikilvægt að kanna »thrombogenicitet«
þessa nýja seymis og bera saman við það, sem best
hefur reynst hingað til.
Samanburður á ýmsum þekktum nonresorberbar
microþráðum hefur leitt í Ijós, að polypropylene (10-
0 Prolene) hefur minnsta tilhneigingu til að valda
thrombosu (Lixfeld og MacGregor 1974; Krag et al
1981).
Því er í þessari rannsókn, með tilraunum á rottum,
gerður samanburður á thrombogeniciteti hjá
nonresorberbar 10-0 og Prolene resorberbar 10-0 Vicryl.
Þráðunum var komið fyrir í sitt hvorri vv femoris
communis og stærð áhangandi thromba athuguð eftir
tiltekinn tíma. í 10 tilfellum af 11 reyndist thrombosan
vera stærri hjá Vicryl og að meðaltali voru thrombar á
hinu resorberbara Vicryl 30% stærri en á nonresorberbar
Prolene. Ekki er hægt að mæla með notkun Vicryl í
microanastomosur.
ÞJÓLÆRISFLIPI (GLUTEAL THIGH FLAP),
KLÍNÍSK REYNSLA
Höfundur: Ólafur Einarsson lýtalœkningadeild
Landspítala
Flytjandi: Olafur Einarsson
Meðal algengustu legu- eða þrýstingssára eru sár yfir
sitjandabeini (túber Ischii) og yfir beininu helga (os
sacrum).
Þegar um er að ræða lamað fólk (paraplegiu o.fl.) koma
margskyns myocutan flipar til greina til viðgerða á
slíkum sárum. Þá eru notaðir vöðvar, sem hvort eð er
hafa enga hreyfifunktion. Hins vegar er síður kosið að
nota myocutan flipa hjá fólki, sem af öðrum ástæðum
en lömun hefur fengið sár á ofangreind svæði. Þá er
þjólærisflipinn ákjósanlegur valkostur enda lítilli eða
engri »vöðvastarfsemi« fómað. Raunar má nota þennan
flipa hjá paraplegicerum einnig ef svo ber undir.
Þessum flipa hefur verið beitt í allmörgum tilfellum
undanfarin þrjú ár á lýtalækningadeild Landspítalans.
Flipinn hefur verið notaður í ýmsum myndum allt frá
»random cutan flipa« upp í »axial fasciocutan island
flipa«. Blóðrás í honum hefur reynst traust enda þótt
ekki sé í honum neinn vöðvi. Sömuleiðis hefur hann
reynst stabill og endingargóður á þessi tvö svæði, sem
mikið mæðir á í daglegu lífi.
FRÍR VÖÐVAFLUTNINGUR Á RIST VEGNA
ALVARLEGS ÁVERKA
Höfundar: Ólafur Einarsson lýtalœkningadeild
Landspítala, Jens Kjartansson St. Jósefsspítali
Hafnarfiröi, Þráinn Rósmundsson barnadeild Landspítala
Flytjandi: Olafur Einarsson
Ungur sjómaður varð fyrir alvarlegu slysi á rist. Öll
metatarsal bein brotnuðu og húð og mjúkpartar skófust
af ristinni frá öklalið fram á tær. Verulegur hluti
mjúkpartanna nekrótíseraði. Til að græða defectinn og
hylja ristarbein var latissimus dorsi vöðvi fluttur frítt á
ristina, en hann síðan þakinn með húðflutningi.
Aðgerð tókst vel, en nokkur bjúgur var í flipanum
í fyrstu sem hjaðnaði. Ein revisio var gerð eftir
að blóðflæði var stabflt. Sjómaðurinn hélt fætinum
og gengur nú á hann, en notar enn sem komið er
sérsmíðaða skó.
GREIND TILFELLI AF BRJÓSTAKRABBAMEINI
1988 Á LEITARSTÖÐ K.f.
Höfundar: Einar Hjaltason og lœknar LeitarstóÖvar K.í.
Flytjandi: Einar Hjaltason
Urvinnsla: Alls greindist 121 kona. Greint er frá