Læknablaðið - 15.02.1991, Blaðsíða 11
LÆKNABLAÐIÐ
53
Tafla IV. a) Þróun helstu áhœttuþátta kransœðadauða 1968-1988. Karlar 45-64 ára.
Hópur Skoöunarár Reykingar Syst. blþr. mm Hg Tekur blþr.lyf % Kolest- eról mg/dl# Meöal- áhættu- hlutfall
Aldrei % Hættur % Reykir* % 25+s/d** %
i 1968 (19.0) (22.9) (53.5) (4.6) 139.2 (5.9) 256.6 1.00
n . 1970-71 (22.1) (22.7) (51.0) (4.3) 149.4 (4.3) 249.6 1.02
in 1974-76 (22.4) (23.0) (49.0) (5.5) 143.8 (6.7) 249.4 0.97
IV 1979-81 (16.4) (26.6) (44.0) (13.0) 135.3 (8.5) 238.1 0.85
MONICA 1 1983 (26.9) (37.5) (30.4) (5.2) 130.1 (10.8) 246.2 0.75
MONICA II 1988 (34.5) (32.9) (25.4) (7.2) 131.3 (12.6) 238.5 0.70
Breyting áhættuþátta/19 ár+ .... (+12.0) (+13.7) (-29.3) (+3.6) (-15.5) (+7.4) (-16.1)
Breyting áhættu ... (-13%) (-17%) (+7%) (-14%) (-34%)
* Reykir 1-24 síg./dag eöa vindla eöa pípu
** Reykir meira en 25 síg./dag
+ Reiknaö út frá aöhvarfslíu
# 38.7 mg/dl=mmól/l, margföldunarstuöull 0.02586
Tafla IV. b) Þróun helstu áhœttuþátta kransœðadauða 1969-1988. Konur 45-64 ára.
Hópur Skoðunarár Reykingar Syst. blþr. mm Hg Tekur blþr.lyf % Kolest- eról mg/dl# Meöal- áhættu- hlutfall
Aldrei % Hætt % Reykir* % 25+s/d** %
i 1969 (43.4) (13.0) (41.5) (2.0) 141.9 (7.9) 276.3 1.00
n 1971-72 (46.9) (11.9) (39.7) (1.5) 149.6 (10.3) 267.8 1.04
iii . 1976-78 (44.1) (14.9) (38.2) (2.7) 130.1 (10.1) 255.0 0.75
IV 1982-83 (40.0) (16.4) (38.6) (4.9) 129.8 (11.3) 242.5 0.75
MONICA I 1983 (46.0) (21.1) (31.7) (1.2) 129.3 (18.8) 260.2 0.73
MONICA II 1988 (52.5) (17.0) (28.6) (2.2) 128.9 (17.2) 246.3 0.66
Breyting áhættuþátta/19 ár+ .... (+4.5) (+6.7) (-11.8) (+0.8) (-19.3) (+9.5) (-29.1)
Breyting áhættu ... (-8%) (-24%) (+8%) (-17%) (-37%
* Reykir 1-24 síg./dag eöa vindla eöa pípu
** Reykir meira en 25 síg./dag
+ Reiknaö út frá aðhvarfslínu
# 38.7 mg/dl=mmól/l, margföldunarstuðull 0.02586
Tafla V. Kólesteróldreifing og hlutfallsleg áhœtta á kransœðadauða: Framsœ hóprannsókn Hjartaverndar. Karlahópar
I-IV.______________________________________________________________________________________________________________
Hópur I || ||| IV
Skoöaðir fyrsta sinni, ár.............. 1968 1970-71 1974-76 1979-80
Kólesteróldreifing............................ 329-512 mg/dl 322-420 mg/dl 316-440 mg/dl 299-373 mg/dl
a) >95% centíl.............................. meðalgildi (m)=360 m=345 m=338 m=319
b) <50% centíl miðgildi..................... <251 mg/dl <241 mg/dl <244 mg/dl <234 mg/dl
Hlutfallsleg áhætta a/b*...................... 5.5 2.9 2.3 1.6
(3.2-9.5) (1.6-5.4) (1.1-4.8) (0.5-5.5)
* Fjöldi kransæöadauösfalla til ársins 1985 meöal þeirra sem höföu kólesteról >95% centíl sbr. viö þá sem höföu kólesteról <50% centíl viö
upphaflega skoöun í Hjartavernd. 95% vikmörk í sviga.
kólesterólgildi undir miðgildi hópsins.
Athyglisvert er að þessi lækkun verður þegar
á tímabilinu 1968-1980.
Mynd 5 sýnir meðalgildi kólesteróls meðal
karla og kvenna 1968-1969 (hópur I) og
1988 (Monica áhættuþáttarannsókn II).
Meðalkólesteról hefur lækkað í öllum
aldurshópum en meira meðal yngri
aldurshópanna en þeirra eldri (p<0.05). Meðal
kvenna virðist lækkunin ekki vera aldursháð.
Myndir 6 og 7 sýna hlutfallslega þróun
heildaráhættu á kransæðadauða vegna