Læknablaðið - 15.03.1994, Síða 8
LÆKNABLAÐIÐ
94
Mynd 2. Samband BMD-D (bone mineral density distal) við aldur.
Tafla II sýnir aldursdreifingu þátttakenda og
þær stærðir sem mældar voru. Konunum var
skipt niður með fimm ára aldursbili í 13 hópa
eftir aldri. Mæld var hæð (meðaltal 164,4 cm,
SF 5,9 cm) og þyngd (meðaltal 68,2 kg, SF
10,2 kg). Hóparnir voru misstórir. Flestar voru
konumar í hópum frá 45-49 ára og upp í 70-
74 ára.
Tölfræðilega marktækur munur á BMD-D
milli hópa varð fyrst milli hópa 50-54 ára og
55-59 ára. Eins var tölfræðilega marktækur
munur á meðalgildum hópa 55-59 ára og 60-
64 ára og eins 60-64 ára og 65 til 69 ára.
Tölfræðilega marktækur munur á BMD-U
milli hópa varð fyrst milli hópa 50-54 ára og
55-59 ára.
Mynd 2 sýnir tengsl BMD-D (95% hart
bein) við aldur. Dreifingin er mikil og var
dregin nálguð lína í gegnum punktana.
Hver ferningur táknar einstaka mælingu.
Hámarksbeinþéttni (peak bone mass) virðist
náð við tvítugt og helst beinþéttnin nokkuð
stöðug fram undir 55 ára aldur, en þá kemur
fram veldisleg lækkun á beinþéttni. Tapið á
fyrsta áratugi eftir tíðahvörf var um 17%.
Sjötug kona hefur að meðaltali tapað um 25-
30% af hámarksbeinþéttni (peak bone mass)
sinni.
Mynd 3 sýnir tengsl BMD-U (35-40%
frauðbein) við aldur. Hámarksbeinþéttni er náð
við 20 ára aldur. Helst beinþéttni stöðug fram
undir 53 ára aldur. Þá verður veldisleg lækkun
á beinþéttni. Beintapið er hraðast í upphafi
en hægir síðan á sér. A fyrsta áratugi eftir
tíðahvörf er beintapið í kringum 20%. Sjötug
kona hefur tapað 25-30% af hámarksbeinþéttni
fremst í framhandlegg.
UMRÆÐA
Niðurstöður þessarar rannsóknar benda til þess
að hámarksbeinþéttni í framhandlegg íslenskra
kvenna sé náð um tvítugsaldur. Beinþéttnin
virðist síðan haldast stöðug fram yfir fimmtugt