Læknablaðið - 15.09.1996, Qupperneq 41
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
647
tímabundna fylgikvilla hefur sjúklingi farnast
mjög vel.
Tvö dauðsföll áttu sér stað á þessu sex ára
tímabili í þessum sjúklingahópi. Ungabarn sem
gengist hafði undir tvær lungnaveituaðgerðir
lést tveimur dögum eftir seinni aðgerðina, þá
sjö daga gamalt. Um var að ræða mjög flókinn
meðfæddan hjartagalla, nánast einhólfa hjarta
með slagæðavíxl og rnikil lungnaæðaþrengsli.
Auk þessa voru lungnabláæðarnar þröngar og
tengdust hjartanu afbrigðilega. Slíkir hjarta-
gallar með svo afbrigðilegar lungnabláæðar
eru af mörgum taldir óskurðtækir (1) og horfur
slíkra barna slæmar. Annað barn dó þremur
mánuðum eftir aðgerð vegna hjartabilunar
vegna annarra hjartagalla en þeirra sem leið-
réttir voru í aðgerðinni.
Ekki hafa þó öll börn með meðfæddan
hjartagalla hérlendis og þarfnast aðgerðar
fengið hana gerða hér. Af þeim 30-40 börnum
sem fæðast hérlendis árlega með hjartagalla
má reikna með að 20-25 þeirra þarfnist hjarta-
skurðaðgerðar. Flestar þessar aðgerðir væri nú
hægt að gera hérlendis að fenginni þessari
reynslu. Sumar þessar aðgerðir (um það bil
fimm til sjö á ári) eru þó það flóknar að þær
verða varla gerðar nema á fáum stofnunum
erlendis eða þar sem nokkur hundruð hjarta-
skurðaðgerðir eru gerðar á börnum árlega.
Sumar hjartaskurðaðgerðir eru þess eðlis að
hægt er að skipuleggja þær með góðum fyrir-
vara en aðrar eru bráðar og þurfa að gerast
innan örfárra klukkustunda eða daga. Slíkar
aðgerðir eru því oft betur gerðar hér heima
burtséð frá kostnaði enda eru bráðaflutningar
með sjúklinga til útlanda erfiðir, hættulegir og
kostnaðarsamir. Alag á foreldra og börn, sem
þurfa að takast á við framandi umhverfi auk
álags sem fylgir hjartaskurðaðgerð, er mikið og
ekki mælanlegt.
Kostnaður sem fylgir hjartaskurðaðgerðum
á íslenskum börnum er hins vegar mælanlegur.
Kostnaður fyrir foreldra er umtalsverður enda
þurfa þau yfirleitt að greiða hluta af ferða- og
dvalarkostnaði erlendis. Kostnaður við hverja
hjartaskurðaðgerð á barni í London er um tvær
milljónir. Stofnkostnaður vegna hjartaaðgerða
á börnum á Islandi er áætlaður um 30 milljónir
og árlegur rekstrarkostnaður tengdur þeirri
starfsemi er um 15 milljónir. Á hverju ári fara
um 16-18 börn erlendis til aðgerða þannig að
árlegur kostnaður er um 32-36 milljónir eða
mun hærri en áætlaður árlegur kostnáður hér-
lendis. Stofnkostnaður mundi þannig sparast á
tveimur árum. Þó ekki sé reiknað með að al-
flóknustu aðgerðirnar verði gerðar hérlendis í
náinni framtíð munu flestar aðgerðirnar vera
gerðar hér strax frá byrjun. Samhliða slíkum
sparnaði eykst þannig þekking og reynsla á
Islandi sem jafnframt eykur öryggi barnanna.
Ályktun
Hér hefur verið gerð grein fyrir hjartaskurð-
aðgerðum á börnum sem gerðar hafa verið á
íslandi undanfarin sex ár. Vel hefur tekist til og
árangur góður og sambærilegur við árangur
erlendis af svipuðum aðgerðum. Hægt er að
auka starfsemina með litlum tilkostnaði. Líkur
benda til að hagkvæmni starfsemi af þessu tagi
sé mikil hér á landi og að slík starfsemi auki
öryggi íslenskra barna með meðfædda hjarta-
galla.
HEIMILDIR
1. Surgical considerations. In: Nadas’ Pcdiatric Cardio-
logy, Fyler D, ed. Philadelphia: Hanley and Belfus, Inc
1992: 731-46.
2. Sigfússon G, Helgason H. Nýgengi og greining með-
fæddra hjartagalla á íslandi 1985-1989. Læknablaðið
1993; 79: 107-14.
3. Eiríksson H, Helgason H. Opin fósturæð í fyrirburum.
Læknablaðið 1990; 76: 385-9.
4. Hoffman JI. Incidence of congenital heart disease: Post-
natal incidence. Pediatr Cardiol 1995; 16: 103-30.
5. Beekman RH, Rocchini Ap, Behrendt DM, et al. Reop-
eration for Coarctation of the aorta. Am J Cardiol 1981:
48; 1108-14.
6. Beekman RH, Rocchini Ap, Behrendt DM, et al. Long-
term outcome after repair of coarctation in infancy:
subclavian angioplasty does not reduce the need for
reoperation. J Am Coll Cardiol 1986; 8: 1406-11.
7. Quaegebeur JM, Jonas RA, Weinberg AD, et al. Out-
comes in seriously ill neonates with coarctation of the
aorta. J Thorac Cardiovasc Surg 1994; 108: 841-54.
8. Hellenbrand WE, Allen HD, Golinko RJ, et al. Balloon
angioplasty for aortic recoarctation: Results of valvu-
loplasty and angioplasty of congenital anomalies regis-
try. Am J Cardiol 1990; 65: 793-7.
9. Feteih W, Rao S, Whisennand HH, et al. Chyloper-
icardium: new complication of Blalock-Taussig anasto-
mosis. J Thorac Cardiovasc Surg 1983;85:791-8.
10. Denfield SW, Rodriguez A, Miller-Hance WC, et al.
Management of postoperative chylopericardium in
childhood. Am J Cardiol 1989; 63: 1416-8.
11. Castaneda AR, Jonas RA, Mayer JE, Hanley FL. Car-
diac Surgery of the Neonate and Infant. Philadelphia:
W.B. Saunders Company, 1995.