Læknablaðið

Årgang

Læknablaðið - 15.10.1997, Side 68

Læknablaðið - 15.10.1997, Side 68
686 LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83 Björn Logi Björnsson Hugleiðingar um Læknamiðlun Læknar, þjónusta og ímynd stéttarinnar Heildarsamtök lækna geta staðið betur vörð um framtíð stéttarinnar með jákvæðum og gagnkvæmt hagstæðum sam- skiptum við almenning. Því miður er fréttaflutningur varð- andi lækna oft neikvæður, sér- staklega varðandi kjarabaráttu þeirra. Sá þáttur er líka nauð- synlegur, en hann virkar kulda- lega og safnar lítilli velvild. Ef læknum hugkvæmist ekkert nýtt varðandi almenningstengsl er vandséð hvert stefnir, í heimi þar sem heilbrigðisstéttir aug- lýsa sig með veggspjöldum. Nú gæti verið tækifæri að gera eitt- hvað fyrir almenning sem hinn venjulegi maður allt í senn tekur eftir, skilur og kann að meta. Hér er hugmynd um nokkuð sem mætti kalla Læknamiðlun. Hver sem er getur gert þetta, en LI er vel í stakk búið til að koma boltanum af stað. Sjúkraráðgjöf eftirsótt Mörg læknishjálpin felst ein- ungis í viðtali. Svör við spurn- ingum um úrræði gegn sjúk- dómum og félagslegum vanda- málum er snar þáttur í læknisstarfinu. Fyrir venjulegan mann er heilbrigðiskerfið flókið og vandratað. Fólk sækist eftir því að fá leiðsögn í síma, enda eðlilegt, því það er bæði ódýrt og fljótlegt. Flestum þætti æski- legt að fá allar tegundir sjúkra- ráðgjafar í einu símanúmeri. Dæmi: - þarfnast tiltekin einkenni at- hugunar hjá heimilislækni eða ákveðinni grein sérfræð- inga? - þarf að grípa til ráðstafana gagnvart tilteknum einkenn- um strax eða mætti það bíða? - á sjúklingur rétt á lyfjakorti? - hvað kostar hnéspeglun? - er hægt að kaupa lausasölulyf við tilteknum kvilla? - hvað gerir maður eftir þving- að samræði? - hvað gerir maður ef geðfatl- aður ástvinur tekur ekki lyfin sín? - hvað gerir maður við tann- verk sem lagast ekki við verkjalyf? Sjúkraráðgjöf torsótt um síma Heimilislæknar svara í síma flestir um hálfa klukkustund virka daga og ekki utan skrif- stofutíma, hjúkrunarfræðingar veita yfirleitt ekki slíka þjón- ustu og sérfræðingar bjóða ekki upp á slíkt daglega. Þar fyrir ut- an má ekki gleyma því að nokkrar tegundir sjúkraráðgjaf- ar eru veittar af öðrum starfs- stéttum heldur en læknum, til dæmis félagsráðgjöfum, tann- læknum, sjúkraþjálfurum, lyfja- fræðingum, „vítamínsérfræð- ingum“ og lögfræðingum. Gagnlegra væri ef til vill að öll slík upplýsingamiðlun væri í gegnum eitt símanúmer. Tímapantanir hjá sér- fræðingum óskilvirkar Ef einstakling vantar tíma hjá sérfræðingi fljótt (og auðvitað vilja allir alltaf fá tíma fljótt!) þá er það tafsamt eða illfram- kvæmanlegt, vegna þess að: - sérfræðingar eru ekki skráðir í símaskrána eftir sérgrein, - erfitt er að vita hvaða sér- fræðingur getur boðið upp á tíma fljótt, - margir sérfræðingar bjóða ekki tíma fyrr en eftir dúk og disk, - sumir sérfræðingar taka ekki við nýjum sjúklingum, - sérfræðingar færa móttökur sínar alloft í ný aðsetur og ný símanúmer, - suma sérfræðinga vantar fleiri sjúklinga, en hverjir eru þeir? Þannig þarf maður oft að eyða töluverðum tíma í síma- hringingar. Símaaðstoð heilsugæsl- unnar ófullnægjandi Heimilislæknar eru fáliðaðir. Viðtalstímar eru í stysta lagi, en sérstaklega eru símatímar skornirviðnögl. Afleiðingarnar eru þær að: - oftast er bið eftir að fá stofu- viðtal við eigin lækni, - stofutíminn er knappur þann- ig að oft er mál ekki fullrætt. - símatímarnir eru fáir, stuttir og ofhlaðnir, ítarleg samtöl eru óhugsandi, - heimilislæknar eiga erfitt með að ráðstafa sérfræð- ingsviðtali fyrir sjúklinga. Símaaðstoð sérfræðinga ófullnægjandi Sérfræðingar á sjúkrahúsum hafa gjarnan einn stuttan síma- tíma í viku og sumir sjúklingar kvarta yfir að læknarnir þeirra séu „ekki við í símatímanum trekk í trekk, en þegar þeir eru við er ómögulegt að komast að“. Sjálfstæðir sérfræðingar virðast ekki hafa skipulagða al- menna vaktþjónustu fyrir síma- fyrirspurnir. Deildarlæknar hafa fyrst og fremst skyldur við innlagða sjúklinga.

x

Læknablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.