Sagnir


Sagnir - 01.04.1986, Side 62

Sagnir - 01.04.1986, Side 62
Drepsóttir unni. Nú benda nýjar rannsóknir í Noregi til þess, aö pestin hafi orðið þar landlæg eftir Svartadauða 1349- 51, þannig að því miður er ólíklegt, að nokkurn tíma verði unnt að kom- ast að því, hvenær samskipti íslend- inga og Englendinga hófust, með því að athuga hvaðan pestin barst til íslands. Pestin æðir um landið I Nýja annál er nefnt, að sr. Áli Svart- höfðason hafi andast fyrstur af kenni- mönnum um haustið, en ekki ertekið fram hvar. í Vatnsfjarðarannál fáum við aðeins fyllri mynd af atburðarás- inni. Þar ríður sr. Óli (Áli í Nýja annál) Svarthöfðason frá skipinu ásamt sveinum sínum, en þeir komast ekki lengra en í Botnsdal, þar andast þeir allir. Þessi frásögn bendir eindregið til þess, að þest hafi verið í skipinu, mennirnir komast stutt áleiðis, veikj- ast síðan og deyja allir. Aðrar drep- sóttir eru varla svo fljótvirkar né hafa svo háa dánartíðni. í báðum annálum er því síðan lýst, hvernig sóttin barst um landið frá Hvalfirði, norður um Vesturland, aust- ur um Suðurland og strádraþ fólk. Heitbréfin tvö, sem getið var, eru samtímaheimildir og þar má sjá óm- inn af þeirri skelfingu, sem hefur grip- ið um sig, þegar fréttir bárust af pest- inni og ekkert var til varnar annað en heitgöngur og loforð um föstur, iðrun og yfirbót. Á jóladag 1402 gera Reyk- dælingar heitbréf á Grenjaðarstöðum [svoj „mót þeirri ógurlegu dreþsótt, sem fór vestan eftir landinu og fólk Andlátsmynd frá 15. öld. Þella er vel þekkl miðaldaþema, en snertir ekki plágurnar að öðru leyli en þuí. að myndin er gerð hér á landi á þeim tíma, sem leið milli þess að þœr geisuðu. Engiar og árar lakasl á um önd konunnar, sem siígur úr uiium hennar í barnslíki og ekki beráöðru en að englarn- ir hafi betur. Efsl á myndinni siendur: .Villtu giora salutijdir. þa Igijor þessa minninlgj þar uid", sem bendir lil þess að höfundur hafi œilað myndina í tiðabók. hafði svo unnvörpum dáið úr, að víða var aleytt, bæði að prestum og leik- mönnum . . ,“9 og lofa menn föstum og bænahaldi til þess að bægja þess- um ófögnuði frá. í heitbréfinu kemur fram, að fólk hafi þegar andast í Húnaþingi og Skagafirði. Eyfirðingar gera heitbréf 16. janúar 1403 að Munkaþverá „móti þeim hræðilega manndauða, sem þá stóð harðast yf- ir.. ,“10 og heita þeir messusöngv- um, peningagjöfum og vatnsföstu. Um jólin 1402 er samkvæmt annál- um mikið mannfall í Skálholti „svo að aleyddi þá þegar staðinn . . . fyrir utan biskuþinn og tvo leikmenn".11 i Skálholti hafa líklega verið vel á ann- að hundrað manns. Síðan er lýst mannfalli á Kirkjubæjarklaustri og í Þykkvabæ og ábótarnir í Viðey og á Helgafelli látast. Sóttinni virðist ekki 60 SAQniR
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Sagnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.