Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.12.1958, Page 17

Skiplaga grafarumgjarðir. (Acta Archeol. 1953, bls. 190)
önnur áhrif hafa án cfa náð til kring-
byggjanna, Evrópubúa jafnt sem
annarra. Er ekki ósennilegt, að aust-
rænir menningarstraumar og þjóð-
flutningar hafi borið með sér ný greftr-
unarform til Vesturlanda. Þegar ný-
steinöld gengur í garð í Danmörku,
líklega um 2000 f. Kr., hefur
borgarmenning staðið í Egyptalandi
og Mesópólamíu í um þúsund ár.
Ilvcrnig sem áhrifum hennar kann að
vera háttað, verða brátt greinileg
þáttaskipti í greftrunarsiðum Norð-
urlanda. Fer nú að tíðkast að reisa
steinbyrgi yfir hina látnu, og voru
þau hlaðin úr hellum og grettistök-
um og orpinn haugur yfir. Annar al-
gengur siður var að leggja líkið á
jörðina og hylja það þunnu moldar-
lagi (d. Fladmarksgrav). Barst hann
frá Mið-Evrópu, en hitt greftrunar-
formið, haugana, má rekja suður
með ströndum Atlantshafs og austur
Miðjarðarhafsstrendur. Frá því um
2000 f.Kr. finnast minjar um bálfarir í
Mið-Evrópu, en ckki vita menn hvar
sá siður á upptök. Brunagrafir voru
snemma fjölbreyttar, oft var dálítill
haugur orpinn yfir öskuna, einnig var
hún lögð á afmarkaðan reit eða sett
í leirker. Nýsteinaldarmenn Mið-
Evrópu læra að vinna bronz um 1800
f. Kr. Bronzöld hefst í Danmörku um
1500 f. Kr. og stendur yfir í rúm þús-
und ár. í kjölfar bronzaldartækninn-
ar sigldi líkbrennsla og nær sá siður
fótfestu í Danmörku undir lok bronz-
aldar. Haugar bronzaldar eru all frá-
brugðnir nýsteinaldarhaugunum, en
engu síðri að reisn og geyma oft mjög
DAGSKRA
15