Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.12.1958, Side 26

að vera að einhverju getið í rituðum
heimildum, en svo virðist ekki. Þó
kemur Norður-Jótland mjög við sögu
í stórpólitískum átökum, eins og ljóst
er af frásögnum Heimskringlu. En
vegna legunnar má gera ráð fyrir, að
töluverð verzlun hafi átt sér stað í
þorpinu. Limafjörður var á þessum
öldum opinn út á Norðursjó og greið-
fær siglingaleið smáum skipum yngri
járnaldar. Oftar en einu sinni er hans
getið sem orustuvettvangs og siglinga-
leiðar víkingaflota. við vitum minna
um gildi hans sem verzlunarleiðar.
Hver var aðalbjargræðisvegur þorps-
búa? Þeirri spurningu er að sjálfsögðu
ekki hægt að svara fvrr en uppgreftri
er lokið, en sitthvað hefur þó komið
í Ijós um þetta atriði. All mikinn
vefnað. smíðakunnáttu og verzlunar-
sambönd við fjarlæg lönd. það sýna
fundirnir þegar, og loks liöfum við
staðfestingu á akuryrkju þorpsbúa.
Akurspilda, sem menn bvrjuðu að
grafa upp árið 1956, kann að vera sýn-
ishorn víðtækrar akuryrkju, og er
ckki ósennilegt að fleiri akrar kunni
að finnast. Þó er jarðvegur í kringum
Lindholm Höje fjarri því að vera vel
fallinn til kornræktar, moldarlagið er
víðast ör])unnt, og undir því tekur við
jökulaldarmöl, leir og grjót. En það
sannar, að menn hafa tekið sér ból-
festu á hæðinni vegna góðra varnar-
skilyrða öðru fremur. TJmræddur ak-
ur er sunnan við grafreitinn (mynd
nr. 10). Húsgrunnur frá 11. öld stend-
ur á 30 cm. þykku sandlagi á akur-
lendinu, og hefur þessi foksandur ver-
ið álíka þykkur annars staðar. TJm
allan akurinn liggja djúpir. samhliða
skorningar niður úr moldinni, en
henni hefur verið rutt upp í beð, sem
eru metersbreið að jafnaði. Víða sjást
plógreinar og för eftir herfi. Beðin
voru til þess gerð að nýta sem bezt
hið þunna moldarlag og auk þess hafa
þau hrint af sér vatni og festi þá síð-
ur klaka í moldinni. í húsgrunnin-
um fannst peningur frá 11. öld. og
ýmis ummerki í sandlaginu renna
stoðum undir þá tilgátu mag. Ram-
skous, að akurinn hafi horfið undir
sand um árið 1000. Veguriim, sem sést
all vel á myndinni, hefur Iagzt niður
eftir að sandfok ágerðust, en upp frá
því hafa menn ekið yfir akurlendið,
eins og hjólför sýna. Við því má bú-
ast, að plöntufræðingar geti sagt okk-
ur, áður en langt um líður, hvaða
korntegundir hafi einkum verið rækt-
aðar á þessum akri, en sennilega voru
það tegundir, sem nú eru algengar í
Danmörku, því veðrátta liefur lítið
breytzt.
Yngri járnöld Danmerkur er illa
þekkt, þótt hana beri við dagsbrún
skráðrar sögu. Hún er tiltölulega
snauð af fornminjum, einkum eitt
tímaskeið hennar, svonefnd germönsk
járnöld (frá 600 til 800 e. Kr.). Þeg-
ar dr. Johannes Bröndsted gekk frá
síðasta bindinu af „Danmarks Old-
tid“, árið 1940, höfðu fundizt alls sex
grafir frá germanskri járnöld í allri
Danmörku að frátöldum Borgundar-
hólmi, og þeim fylgdi Iítið sem ekkert
haugfé. Grafreiturinn á Lindholm
Höje fyllir því í stóra eyðu í þessu
tímabili yngri járnaldar, og á því er
enginn vafi, að þeir sérfræðingar, sem
nú vinna þar, hafa í höndum hin nýti-
legustu gögn um fjölmörg önnur at-
riði.
24
PAGSKRÁ