Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.12.1958, Qupperneq 44
Ég stend í sömu sporum og held niðri í mér
andanum. Ég heyrði í óvininum. Engir vatns-
dropar, engar skáldlegar myndir framar. Nú
er ég dýr.
Augnablik hugsa ég: Þetta getur hafa verið
ímyndun. Það getur hafa verið snípa niðri
í mýri. Það getur hafa verið |>rusk frá iljum
mínum, þegar þær snertu gólfið. Það getur
hafa verið loftbóla sem sprakk í koki mínu.
Kannski ég hafi heyrt í krakka eða ketti. Bíl,
sem hemlar í fjarska. Engispretta?
En ég veit betur. Eg stend grafkyrr, en ekki
nema brot úr sekúndu. Ég gcng hægum skref-
um til rúmsins eins og ekkert hafi í skorizt.
Eg má ekki láta sjást, að ég viti af honum.
Hann cr slunginn. Eina ráðið er að vera slyng-
ari. Ég nem staðar við rúmið mitt góða. Ég
dyl vandlega dapurleikasvipinn.
Það ríður á að láta eins og allt leiki í lyndi,
káuir og æðrulaus. Ég andvarpa af vonbrigð-
unum — ég, sem hafði þráð svo ákaft að hitta
Napoleon og Swedenborg og guð — en ég læt
mér nægja að andvarpa innra með mér, brjóst-
kassinn lyftist ckki. Ovinurinn má umfram
allt ekki fá þá hugmynd, að ég sé huglaus,
því þá nær hann yfirhöndinni undir eins.
Svo það kemur þá til bardaga. Mér hlær
hugur í brjósti: eins og ég hafi ekki alltaf vitað
að hvíld er blekking. Nú verður ekkert úr
svefni: Ekki fyrr en ég hef ráðið niðurlögum
óvinarins. Og það getur tekið langan tíma.
Óvinurinn cr svo Iítill.
Ég stend við rúm mitt í náttmyrkrinu. Og
meðan ég stcnd svona, sný ég höfðinu hægt
og ætlast til að það sé tekið scm heilabrot.
En í rauninni er ég alls ekki að brjóta heil-
ann urn nokkurn skapaðan hlut. Ég hlusta. Ég
hlusta svo ákaft, að ég hálfloka augunum. Mcð
því að skerða sjónina, eflist heyrnin. Ég sný
höfðinu, eyrun verða að ratsjám eins og verið
væri að leita uppi óvinaflugvél.
I hvaða horni er óvinurinn? Ef til vill í
miðju herberginu? Ef til vill uppi undir þaki?
Undir rúminu? Hann getur líka hafa falið sig
í bókahillunni? Kannski situr hann uppi á
Johannes V. Jensen og bíður átekta? Meðan
ég stend svona og lcgg við hlustirnar dettur
mér dálítið merkilegt í lnig, nefnilega það, að
hinir smáu óvinir séu verstir. Þeir sem eru
svo smáir, að maður getur ekki séð þá. Það
stendur ógn af þeim einmitt vegna þess, að
þeir eru nafnlausir og ósýnilegir.
Gerum þess í stað ráð fyrir, að óvinurinn
hcfði verið stór. Risi. Mammútur. Hefði verið
mammútur á grasflötinni fyrir utan og mamm-
úturinn hefði stungið rananum inn um glugg-
ann. Þá hefði ég Iíka orðið dauðskelkaður að
sjá þessa fálmandi draugsloppu í herberginu,
einkum ef hún hefði farið að róta í handrit-
um mínum. En ég hefði haft þá ómetanlegu
ánægju að sjá hann. Og ég er viss um að mér
hcfði tekizt að ráða niðurlögum mammúts á
fimm mínútum. Fimm mínútum. Mér er blá-
köld alvara. Auðvitað ckki einn, en það hefði
ve'ið gert á fimm mínútum. Ég mundi hafa
rekið upp öskur og vakið upp alla í nágrenn-
inu. Ef öskrið hefði ekki heyrzt, hefði ég
hlaupið fram í anddyrið og hringt í allar áttir.
Ég get fullyrt að mér myndi takast að boða
út hundrað nágranna á einni mínútu, sem
væru reiðubúnir að láta til skarar skríða, þótt
þeir væru með stýrurnar í augunum. Og sum-
ir af nágrönnum mínuni eru hættulegir. Þeir
eru í heimavarnarliðinu. Nokkrum sinnum á ári
hef ég séð þá halda að heiman að kvöldlagi í
luralegum einkcnnisbúningi mcð eitthvað sem
lfktist. riffli að vopni. Og í góðan riffil þarf góð
skot. Og þótt þeir hefðu ekki skotfæri heima.
þá myndu þeir koma með öll tiltæk vopn, allt
frá þvottasnúrum og bréflími upp í sjálfskeið-
inga og gamla flugelda. Sjálfur myndi ég taka
mér í hönd piparbauk úr eldhúsinu, stökkva
út á hlað og ráðast á ferlíkið, hrppa upp og
grípa um skögultennur hans. í þessari Tarzan-
stöðu mundi ég troða piparbauknum upp í
ranann á honum og mamúthnerrinn myndi
hcyrast um sjö sóknir og lama dýrið algerlega.
Einn mammútur á móti hundrað Norðmönn-
um. Það gæti ckki endað nema á einn veg.
Margt má segja um Norðmcnn, en hér væri
einsýnt um úrslitin. Að fimm mfnútum liðn-
um væri mammúturinn að velli lagður, ríg-
bundinn og lamaður, ef ekki drepinn. Og ofan
á allt saman er mammúturinn sauðmeinlaus
skepna, jurtaæta, sem mundi dilla rófunni, cf
að honum væri rétt gulrót. Og þar að auki
útdauður.
En þegar um mýílugu. er að ræða, horfir
málið allt öðruvísi við. Óhugsandi er að hringja
á hjálp til nágrannanna. Ég verð að berjast
einn og óstuddur við óvin, sem er svo smár,
að ég get ekki komið auga á hann.
Og nú heyri ég ekki í honum heldur. Þessu
verður ekki lokið á fimm mínútum. Það get-
ur tekið klukkutíma. Tvo tfma. Alla nóttina.
42
DAGSKRA