Félagsbréf - 01.04.1958, Blaðsíða 29

17
FÉLAGSBRÉF
og að lokum
„Skuggar manna yfir andlit mitt
mcð ásakandi liungursvipuin falla“.
Þorsteinn Valdimarsson er elztur skáldanna sem liér verða kynnt,
læplega fertugur. Hann á að baki langan skáldferil og hefur ort mikið
um dagana. Eftir hann liggja þrjár allstórar Ijóðabækur, og heíur
honum verið hrósað þó nokkuð fyrir tvær hinar síðustu, enda er Þor-
steinn rímhagur vel og orðfimur. Hann kveður oft dýrt og er hvergi
hræddur við tyrfið orðalag og fomfálegt tungutak. Hann er hefðbundn-
astur skáldanna sem liér koma fram, og kveðskapur lians er epískur
fremur en lýrískur. Hann hefur ríka tillineigingu til lieimspekilegra
heilabrota.
Mælgi Þorsteins á ekki við minn smekk, þó segja megi að stóru orðin
fari honum betur í munni en ýmsum öðmm. Hann á það sammerkt
við Gunnar Dal að lioniun er gjarnt að nota almenn ólilutkennd orð,
þótt ljóð þeirra séu að öðm leyti ólík. Þorsteinn notar mikið orð
einsog líf, dauði, algleymi, óminni, örlög, dagheimar, himindaggarnótt,
draumaveig, morgunlönd, úthaf sálarinnar, aldamia slóð og önnur slík.
Vitaskuld eiga slík orð sama rétt á sér í skáldskap og önnur orð tung-
unnar, en menn verða að fara afar varlega með þau, ef skáldskapurinn
á ekki að renna útí þokukenndan orðaflaum sem svæfir fremur en
vekur lesandann.
Þorsteinn Valdimarsson liefur fengið lof fyrir nýsköpim á íslenzknm
Ijóðaháttum, en ekki fæ ég séð að hann liafi verið meiri nýskapari á
þeim vettvangi en liin ungu skáldin — nema síður sé. Mörg ljóð hans
eru þreytandi keimlík og draga óþægilega dám af fornum íslenzkum
kveðskap og svo ljóðum höfuðskálda á síðustu öld. Honum tekst lang-
bezt upp í léttum, músíkölskum liáttum einsog t. d. í ljóðunum „Á
veg með vindum“, „Gýgjarstef“, „Brúðfylgjur“, „Norðurljós“, „Holta-
sægjur, sætukoppar“, „í júní“, „Vor“, „Móðir“ og „Koss“, sem er eitt
hezta ljóð hans.
Þorsteinn fæst mikið við ádeilukveðskap, en víðast með heldur fá-
tæklegum árangri. Hann er of hátíðlegur og liávær, gremja hans of
augljós. Hann skortir hið beitta, liárfína liáð, sem bregður stundum
fyrir hjá Jónasi Svafári. Það er liin kynlega þverstæða skáldskapar
að sé boðskapurinn látinn sitja í fyrirrúmi fyrir listiimi, verður sjálfur
boðskapurinn máttlaus. En þegar boðskapurinn er beygður undir kröf-
ur listarinnar þá tvíeflir hún hoðskapinn.