Sveitarstjórnarmál - 01.06.1978, Blaðsíða 17

Orkuþörf er hins vegar með töpum,
bein hitaorka 23.75 X 3250 X 1.15 = 88.8 GWh
fjarvarmi 5.8 X4000X 1.15 = 27.0 GWh
Nýtingartimi í virkjun yrði varla undir 5.200
tímum fyrir hitaorku.
Nýtingartíma almennrar notkunar áætla ég 5000
stundir sem lágmark, miðað við aukna nýtingu á
bræðslum (kolmunni, spærlingur), sem gefur 77.0
GWh. Heildarorkuþörf á Austurlandi, miðað við
framangreindar forsendur, er því 192.8 GWh. á ár-
inu 1981.
Ég legg áherzlu á, að með fullkominni stýringu á
beinu hitaafli, þ.e. fjarstýringu og augnabliksrofi á
hita, dreifðri um svæðið, er hægt að ná hagkvæmari
nýtingu raforku til hitunar en með fjarvarmaveitu;
alveg sérstaklega á þetta við, þegar sami aðili er
framleiðandi orkunnar og smásöluaðili hennar.
Hins vegar er kostur kyndistöðvakerfisins sá, að
með svartolíukötlum, sem eru að vísu nokkuð dýrir,
er hægt að fresta fjárfestingum í raforkukerfinu, þ.e.
virkjunum og fylgikerfishlutum, um tíma, ásamt
þeim stóra kosti, að við vatnsskort er tiltækt varaafl í
svartolíu. Og einnig er mögulegt að geyma varma á
tönkum.
Egilsstaðahreppur hefur látið gera frumáætlun
um kyndistöðvarkerfi til að kynna sér fjármagns-
stærð og annað, sem málið varðar.
Orkuvinnsla og orkudreifing
Ef súlurit um orkuvinnslu samveitusvæðis
Austurlands frá árinu 1962 er skoðað, kemur í ljós,
að það má raunverulega nota sem línurit um sögu
atvinnuveganna yfir sama tímabil. Sjá mynd 1.
Eins og sjá má af myndinni eru miklar stökk-
breytingar einkennandi fyrstu árin, en frá 1970 er
stígandin jöfn, því þá tók að virka samverkandi
aukin raforkunotkun iðnaðar, sjávarútvegs og raf-
hiti. Upp úr 1960 tók RARIK að sér að sinna
síldariðnaði, og við sjáum á súluritinu jafna
stígandi í orkunotkun allt til ársins 1966, en síðan
lækkun fram til ársins 1969. En síldveiðar voru í
hámarki árið 1966, en árið 1967 tók svo að segja fyrir
alla veiði, er líða tók á sumarið.
Eftir sat RARIK með gífurlgga fjárfestingu i
dísilvélum, sem skyndilega urðu óþarfar. En sem
betur fer fór í hönd endurskipulagning iðnaðar í
sjávarútvegi og þá þegar árið 1969 er aftur byrjuð
stígandin, sem síðan hefur varað.
Skyndilega hófust loðnuveiðar, og síldar-
bræðslurnar, sem ýmsir höfðu álitið ónýtt drasl,
urðu arðgefandi aftur, og sjálfsagt aldrei betur en
nú. Þess skal getið, að tvær uppbyggðar verksmiðjur
árið 1967 voru hálf gefnar úr landi vegna þess
hugarfars og svartsýni, sem greip um sig á erfið-
leikatímanum árin 1967— 1969.
Tvær langfullkomnustu verksmiðjur, sem Aust-
firðingar hafa eignazt, urðu hræðslunni að bráð. Það
ætti að kenna okkur nú að taka ekki fljótræðis-
ákvörðun eftir góða vertíð, t.d. varðandi kaup á
bræðsluskipum.
Nú vantaði fleiri dísilvélar og túrbínur til að sinna
orkuþörf, því ekki datt nokkrum ráðamanna í hug
að virkja skyldi á Austurlandi, meðan landshlutinn
brauðfæddi þjóðina með útflutningsafurðum síld-
aráranna.
1962-1976.
SVEITARSTJÓRNARMAL