Sveitarstjórnarmál - 01.04.1991, Blaðsíða 6
FULLTRÚARÁÐSFUNDIR
tækin til að leggja sitt af mörkum til umhverfisvernd-
ar. í tengsium viö þetta er nauösynlegt aö koma á
endurvinnslu á sem flestum sviöum. Hvaö varöar
ýmsan stofnkostnaö, er Ijóst, aö þar veröur aö koma
til samvinna ríkis og sveitarfélaga.
Brýnt er, aö samhliöa þeim verkefnum, sem hér
hafa veriö nefnd, veröi áfram unniö myndarlega að
fegrunarframkvæmdum, uppgræöslu lands og skóg-
rækt. Þáttur sveitarfélaga I þessum verkefnum er
mjög mikilvægur, ekki sízt í samvinnu viö ýmis fé-
lagasamtök.
Fundur fulltrúaráösins telur æskilegt, aö skrifstofa
Sambands íslenzkra sveitarfélaga geti veitt sveitar-
félögum margvíslega faglega ráögjöf í umhverfis-
málum og stuölaö þannig enn frekar aö öflugu átaki
sveitarfélaga á þessum vettvangi. í þessu sambandi
veröi kannaöir möguleikar á samvinnu viö umhverf-
isráöuneytiö um þessa ráögjöf. “
Stjórn sambandsins haföi lagt fram á fundinum drög
aö þessari ályktun, en Ingvar Ingvarsson, bæjarfulltrúi
á Akranesi, var frummælandi sérstakrar nefndar, sem
fjallaöi um umhverfismál á fundinum.
Atvinnulífið þarf að eiga öflug og traust
sveitarfélög a& bakhjarli
Sveitarfélögin og atvinnulífið var annað meginmál
fundarins.
Um það efni höföu framsögu Einar Oddur Kristjáns-
son, formaöur Vinnuveitendasambands fslands (VSÍ),
Ásmundur Stefánsson, forseti Alþýðusambands ís-
lands (ASÍ), og Gísli Gíslason, bæjarstjóri á Akranesi.
Einar Oddur Kristjánsson taldi sveitarfélögin hafa
aukið hlutdeild sina í ráöstöfunarfé þjóöarbúsins mjög
verulega á síöustu árum, kvaö stjórn VSÍ hafa sárnað
skilningsleysi sveitarstjórnarmanna varöandi skatt-
lagningu á atvinnureksturinn og skoraði á sveitar-
stjórnir aö taka þátt í þeirri þjóöarsátt, er tekizt heföi
milli atvinnulífs og launþega, og aö fylgja VSÍ og ASÍ í
því, aö þjóöin vinni sig út úr skuldasúpunni til þess aö
veröa ekki eftirbátur annarra Evrópuþjóöa, aö því er
lífskjör varöar.
Ásmundur Stefánsson gagnrýndi sveitarstjórnir fyrir
hækkanir á hinum ýmsu þjónustugjöldum á tímum
þjóöarsáttar og kvaö sveitarfélögin ekki geta skotiö sér
undan ábyrgö meö því aö hækka þetta og hitt hér og
þar, eins og hann komst aö orði. Hann hélt því fram,
aö sveitarfélögin vantaöi atvinnustefnu, sem þau þyrf-
tu aö móta og framfylgja.
Gísli Gíslason taldi þaö oft af illri nauösyn, aö sveit-
arfélög tækju þátt í atvinnurekstri hinna ýmsu byggö-
arlaga til þess aö bjarga atvinnulífi staöanna frá hruni.
Hann kvaö þaö hafa verið meginhlutverk sveitarstjórna
víöa um land á síðustu mánuöum aö fjalla um at-
vinnumál.
Ályktun fundarins um atvinnumál var svofelld:
„Fulltrúaráösfundurinn leggur áherzlu á, aö traust
og öflugt atvinnulíf er forsenda byggöar í landinu og
styrkrar stööu sveitarfélaga. Jafnframt er Ijóst, aö at-
vinnulífiö þarf að eiga að bakhjarli öflug og traust
sveitarfélög. Atvinnulífið gerir kröfur til sveitarfélaga
um margvíslega þjónustu og aöstööu, sem eölilegt
er, aö þau veiti. Bent er á, aö bein þátttaka sveitarfé-
laga í atvinnurekstri dregur úr getu þeirra til aö veita
íbúunum og atvinnulífinu þá þjónustu, sem þeim er
ætlaö. Því er atvinnureksturinn betur kominn í hönd-
um einstaklinga og félagasamtaka þeirra.
Þrátt fyrir þá meginstefnu, að sveitarfélögin taki
ekki beinan þátt í atvinnulífinu, er þaö ekki sá veru-
leiki, sem sveitarfélögin búa viö um þessar mundir.
Staðreyndin er, aö fyrir þrýsting atvinnulífsins, ým-
issa opinberra sjóöa og lánastofnana hafa sveitarfé-
lögin neyözt til fjárhagslegrar þátttöku I atvinnulífinu.
Ennfremur hafa þau tekið þátt í atvinnurekstri til þess
aö forðast atvinnuleysi og samdrátt í byggöarlögun-
um.
Fulltrúaráðsfundurinn leggur áherzlu á eftirfarandi
atriöi:
1. Stjórn Sambands íslenzkra sveitarfélaga beiti
sér fyrir virku samstarfi fulltrúa atvinnulífsins og
sveitarfélaganna I þeim tilgangi aö efla atvinnuupp-
byggingu og stöðugleika í atvinnulífinu.
2. Sveitarfélögin taki þátt í því aö aöstoða og leiö-
beina einstaklingum og félögum yið undirbúning og
stofnun atvinnufyrirtækja, m.a. meö sérstökum at-
vinnuþróunar- og framkvæmdasjóðum.
3. Fulltrúar atvinnulífsins og sveitarfélaganna leiti
nýrra leiða til aö aðstoöa byggöarlög vegna erfiöleika
í atvinnulífinu í þeim tilgangi aö draga úr beinni fjár-
hagslegri þátttöku sveitarfélaganna.
4. Aö opinberir sjóöir og lánastofnanir setji ekki
skilyröi um framlög og ábyrgöir sveitarfélaga I
tengslum við fyrirgreiðslu sína viö atvinnulífiö. “
Auknar tekjur til að mæta nýjum verkefnum
Þriöja meginefni fundarins var aö ræða tekjustofna
sveitarfélaga. Þóröur Skúlason, framkvæmdastjóri
sambandsins, var frummælandi um það mál. Fjallaði
hann m.a. um fjárhagsstööu sveitarfélaga eftir tilkomu
nýrra tekjustofnalaga, um hiö nýja hlutverk jöfnunar-
sjóös og um ný viðhorf í skattlagningu fyrirtækja.
Sigurjón Pétursson, borgarfulltrúi í Reykjavík, mælti
fyrir áliti tekjustofnanefndar fundarins, sem var sam-
þykkt samhljóða að undangenginni umræöu svofellt:
„Meö setningu nýrra laga um tekjustofna sveitar-
félaga, er ööluöst gildi þann 1. janúar 1990, samhliöa
breytingu á lögum um verkaskiptingu ríkis og sveit-
arfélaga, var stefnt að því að bæta fjárhag sveitarfé-
laganna, auka sjálfræöi þeirra um nýtingu eigin
tekjustofna og skila til baka skerðingu á framlögum
ríkisins í Jöfnunarsjóð sveitarfélaga, er viögengizt
hafði árum saman. Jafnframt áttu lagabreytingarnar
aö leiöa til einföldunar á fjármálalegum samskiptum
ríkisins og sveitarfélaganna og gera verkaskipti
þeirra í milli skýrari.
Ljóst er, aö ofangreindum markmiöum hefur veriö
náö að nokkru leyti, en hins vegar hefur kostnaöar-
68