Sveitarstjórnarmál - 01.03.1999, Qupperneq 47

SKIPULAGSMÁL
Myndirnar sýna hljóðvarnarvegg milli umferðargötu og göngustígs í Kaupmannahöfn. Veggurinn er stálklæddur að götu eins og sést
á hægri myndinni. Að göngustígnum hefur veggurinn verið klæddur með trélistum eins og sést á vinstri myndinni og vafningsgróður
þekur vegginn að sumarlagi. Mikill fjölbreytileiki er í gerð og útliti hljóðvarnarveggja. Veggirnir geta verið steyptir, úr stáli, timbur-
veggir, fíbergler eða jarðvegsmanir. Ásýnd veggjanna skiptir miklu máli og nauðsynlegt að hafa það í huga við efnisval og útlitshönn-
un. Veggirnir geta verið umhverfislistaverk. Suma veggi má mála, breytilegt form gerir aðra veggi aðlaðandi og gróður og tré geta
hulið veggi og jarðvegsmanir.
lóðir. Góður valkostur getur verið
að koma fyrir atvinnuhúsnæði milli
umferðargötu og íbúðahverfis.
Minni kröfur eru gerðar til hljóð-
stigs á iðnaðarsvæði, og einnig geta
iðnaðarbyggingamar verkað eins og
skjólveggur og lækkað hljóðstig við
íbúðarhúsnæði fjær umferðargöt-
unni.
Skermar
Til að hindra útbreiðslu hávaða
frá umferðargötum er algengt að
byggja veggi eða jarðvegsmanir.
Skjólmegin við vegginn lækkar
hljóðstigið. Hljóðdempunin vex eft-
ir því sem skermurinn er hærri.
Meðfylgjandi mynd sýnir hvaða
áhrif skermur við veg hefúr á hljóð-
stigið. Á myndinni er sýndur vegur
með vegyfirborð 1 m yfir sléttu
landi. í 10 m íjarlægð frá vegi er
byggður veggur sem er 1,8 m á
hæð. Hljóðstig lækkar verulega
skjólmegin við vegginn, t.d. um 6
dB í 20 m fjarlægð frá götu og i
hæðinni 1,5 m yfir landi.
Skipulag innanhúss
Yfirleitt er viðráðanlegra að upp-
fýlla kröfúr um hljóð-
stig innanhúss en ut-
anhúss. íbúðir má
skipuleggja þannig
að eldhús og bað snúi
aö umferðargötu, en
svefnherbergi séu sett
á þá hlið húss þar
sem næði er mest.
Einnig að forðast
opnanlega glugga að
umferðargný og setja
upp hljóðdeyfðar
loftrásir þar sem þörf
er á að umferðargöt-
um. Hefðbundið ein-
angrunargler dempar
hljóð um 25 dB,
þannig að ef hljóð-
stigið er 55 dB utan
við lokaðan glugga,
er hljóðstigið 30 dB innan við gler-
ið. I samræmi við það markmið Al-
þjóða heilbrigðisstofnunarinnar
(WHO) að hver maður eigi sjálfur
að geta valið sér umhverfi með
ákjósanlegri hljóðvist, er mikilvæg-
ast að takmarka hljóðstig í íveruher-
bergjum innanhúss. Maðurinn gerir
minni kröfúr um hljóðvist utanhúss
og einnig geta menn að einhverju
leyti ráðið sínum dvalarstað.
Endurbætur eldra húsnæðis
Víða í gömlum hverfum er hljóð-
stig innanhúss yfir æskilegum
mörkum vegna nálægðar við miklar
umferðargötur. Yfirleitt berst hljóð-
ið mest inn í íbúðina í gegnum
glugga sem snúa að umferðinni. Til
úrbóta er hægt að setja betur hljóð-
einangrandi gler í gluggann. Hljóð
berst auðveldlega gegnurn öll op og
opna glugga. Til ráða er að setja upp
hljóðdeyfðar loftrásir og hætta loft-
un gegnum opnanlega glugga.
Greinarhöfundur, Gísli Karel
Halldórsson, er verkfrœðingur á
Almennu verkfrœðistofunni hf. og hefur
undanfarin ár unnið með skipu-
lagshöfundum við áœtlun á umferðar-
hávaða, einnig úttektir á umferðar-
hávaða í eldri hverfum og ráðgjöf um
leiðir til úrbóta.