Sveitarstjórnarmál - 01.10.1999, Blaðsíða 57

VEITUR
ljóst er að ef kaldavatnsnotandi get-
ur fellt þiýsting svo mikið að blönd-
un heits og kalds vatns fer úrskeiðis
getur það valdið hættu meðal annars
í heitum pottum, í sundlaugum og
inni á heimilum.
d) Brunavatn
Eitt af stóru hlutverkum vatns-
veitna er að sjá fyrir vatni til
slökkvistarfa. Sé vatni sóað í stórum
stíl annaðhvort um bilanir eða hjá
fyrirtækjum, sem greiða ekki fyrir
notkunina, verður einfaldlega minna
vatn til ráðstöfúnar í brunatilfellum.
e) Verra vatnl
Eftir því sem meira vatn fer inn á
dreifikerfin þeim mun meiri hætta
er á að óhreinindi fylgi vatninu.
Hvort heldur sem menn eru að nýta
lindavatn eða yfirborðsvatn veldur
aukinn straumhraði vatnsins því að
gróðurleifar og gerlar berast frekar í
vatnsæðamar og til notandans og í
matvæli. Þar sem vatn er tekið úr
borholum þéttist smám saman berg-
ið eða jarðlög sem vatnið er tekið úr
þannig að niðurdráttur eykst og líf-
tími holunnar styttist. Þá eru einnig
dæmi þess að dælur í borholum og
dælustöðvum skemmist vegna of
lágs bakþrýstings.
f) Raforkukostnaður
Orkukostnaður og líftími dælna
ræðst af álagi. Minni notkun - lægri
rafrnagnsreikningur.
Úrbætur strax!
Til em nýleg dæmi þess að sveit-
arstjómir hafa byggt dælustöðvar til
þess eins að dæla vatni til notenda
sem voru að nota margfalt meira
vatn en nauðsynlegt er.
Þess eru dæmi að byggðir hafi
verið miðlunargeymar fúllkomlega
að óþörfú.
Þess em dæmi að byggð hafi ver-
ið síu- og hreinsimannvirki fyrir
vemlegar fjárhæðir sem engan veg-
inn réðu við verkefnin þar sem
notkun, bilanir og sóun vatns var
langt umfram það sem nokkurn
óraði fyrir.
Dæmi um vel heppnaó
átak i álagningu auka-
vatnsgjalds
í lok árs 1995 var ákveðið að
endumýja gamla gjaldmæla í fyrir-
tækjum í Hafnarfirði og jafnframt
fjölga aukavatnsmælum. Tekjur af
aukavatnsgjaldi höfðu verið nálægt
2,5 milljónum kr. á ári.
Dæmigerð sólarhringsnotkun
fiskvinnsluhverfis í Suðurbæ Hafn-
arfjarðar áður en hrist var upp í
aukavatnsgjaldsmálunum sést á 1.
mynd hér fyrir neðan:
Tveimur ámm síðar, eftir að allir
notendur, stórir sem smáir fiskverk-
endur, höfðu fengið á sig mæli leit
dæmigerð sólarhringsnotkun út eins
og sjá má á 2. mynd.
Á neðra grafinu sést að vatns-
notkunin hefur minnkað mikið og
sérstaka athygli vekur að tvær djúp-
ar lægðir eru í ferlinum, annars
vegar milli klukkan níu og tíu fýrir
hádegi og hins vegar milli klukkan
tólf og eitt en þetta eru kaffi- og
matartímar. Ferillinn í heild er mun
skarpari en það þýðir að það er ekki
bara skrúfað frá heldur líka fyrir,
eftir að búið er að nota vatn.
Ef við skoðum hvaða áhrif þetta
hafði á þrýsting kemur erftirfarandi
í ljós, eins og sjá má á 3. mynd, fyr-
ir átak, og síðan á 4. mynd, eftir
átak:
Það sem kannski kom mest á
óvart var að nú kvartar enginn not-
andi.
Tekjur af aukavatnsgjaldi jukust
úr 2,5 milljónum kr. 1995 í tæplega
10 milljónir kr. 1996. Það er alltaf
gott að horfa á tekjur síns fyrirtækis
aukast en það er samt ekki aðalat-
riðið.
Aðalatriðið er að með þessum að-
haldsaðgerðum lækkar orkukostnað-
ur, notendur eru allir ánægðir, bruna-
vatn er stórum meira og notkunar-
tími fyrirliggjandi mannvirkja leng-
1. mynd. Fornubúðir QH fimmtudaginn 16. 2. 1995
Meðaltal:46,6 Hámark:61,5 Lágmark:37,5
..<? <?,.<§> ..<? ..<? .<? .<?
ý' & <?‘ <?■ <§>'
.<? .<? .<? .<?,.<? .<?..<? .<? .<? .<§> .<? .<§> .é
■>' A' >>■ >í>' A............................... ‘
2. mynd.
60
Fomubúðir QH þriðjudaginn 18. 2.1997
247