Morgunblaðið - 02.03.2012, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. MARS 2012
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Atkvæða-greiðsla áAlþingi í
gær um tillögu
Bjarna Benedikts-
sonar varðandi
landsdómsákæru
bætti ekki upplitið á
þjóðþinginu. Þvert
á móti. Þó mátti ætla að botn-
inum væri náð. En engu að síður
var atkvæðagreiðslan og skýr-
ingar tengdar henni upplýsandi
um þróun og stöðu málsins. Sú
mynd sem blasir við verður ekki
falin með pólitískum loddara-
gangi.
Þegar yfirlýsingar einstakra
þingmanna eru skoðaðar er full-
ljóst orðið, að ekki stendur leng-
ur meirihluti til þess að ákæra
Geir H. Haarde fyrir brot á lög-
um um ráðherraábyrgð. Álykt-
unin um ákæru stóð á sínum tíma
mjög tæpt. Allmargir þingmenn
sem stóðu að samþykkt ákæru
þá, hafa nú opinberlega lýst því
yfir að þeim hafi snúist hugur og
þeir vilji fá tækifæri til að greiða
atkvæði um að fallið yrði frá
ákærunni. Þegar þannig háttar
til er auðvitað sjálfsagt að hinn
nýi þingvilji ákærandans fái að
koma fram. En til að tryggja líf
núverandi ríkisstjórnar hafa
þingmenn látið hafa sig í að
koma í veg fyrir að afstaða
þingsins kæmi formlega fram,
þótt sú afstaða sé augljós orðin.
Sjálfur forsætisráðherrann,
sem margoft hefur lýst því yfir
að „ekki sé neitt tilefni“ til þess
að fara með ákæru á hendur Geir
H. Haarde, tekur þátt í því að
koma í veg fyrir að sá vilji fái að
koma fram. Jóhanna Sigurð-
ardóttir veit að nú er meirihluti
þingsins sömu skoðunar og hún
sagðist vera og segist vera: að
„ekki sé neitt tilefni“ til að
standa að slíkri ákæru. Beinlínis
vegna þess að henni er orðið
þetta ljóst tekur hún þátt í því að
öllu afli sé beitt til að koma í veg
fyrir efnislega afgreiðslu. Þetta
er lágkúruleg framkoma, svo
ekki sé fastar kveðið að.
Atli Gíslason alþingismaður,
sem var fyrsti flutningsmaður
fyrir tillögunni um ákæru á sín-
um tíma, en telur að forsendur
hafi breyst fyrir þeirri ákvörðun,
upplýsti í gær að þingmenn
hefðu verið undir mjög miklum
þrýstingi um að koma í veg fyrir
að málið fengi efnislega meðferð.
Ráðherra dómsmála, sem
greiddi atkvæði með ákæru á
sínum tíma, telur eins og Atli
Gíslason að forsendubrestur hafi
orðið í málinu, eins og ráð-
herrann rakti í ýtarlegri grein í
Morgunblaðinu. Ráðherrann
lýsti í gær óánægju sinni og
undrun yfir því að komið hefði
verið í veg fyrir að málið fengi
efnislega umræðu og efnislega
ákvörðun.
Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son, formaður Framsóknar-
flokksins, harmaði einnig að
forystumenn stjórn-
arliðsins hefðu
krafist þess að til-
lögu Bjarna Bene-
diktssonar væri vís-
að frá af „tæknilegri
ástæðu“. Sigmundi
varð tíðrætt um
pólitískt eðli máls-
ins.
Áður hafi því verið lýst yfir að
hefja ætti mál af þessu tagi yfir
pólitík og hver þingmaður skyldi
greiða atkvæði í samræmi við
sannfæringu sína án slíkra
þvingana. En nú hefði hið póli-
tíska eðli málsins ekki verið falið
lengur. Pólitísk flokksfélög
hefðu jafnvel verið látin álykta
um hlýðni við málstaðinn. Sam-
fylkingarfélagið í Reykjavík
hefði gengið svo langt að hóta
sínum þingmönnum því að þeir
fengju ekki sæti á lista í næstu
kosningum, ef þeir stæðu að því
að fallið yrði frá ákærunni.
Árni Páll Árnason, fyrrver-
andi ráðherra, lýsti því í ræðu
hversu pólitískt málið væri orðið.
Það undirstrikaði hann í raun-
inni enn frekar með því að tala í
öllum efnum gegn ákæru, en
sitja svo hjá um tillöguna.
Flutningsmaður tillögunnar
sem komið var í veg fyrir að
fengi efnislega meðferð, Bjarni
Benediktsson, hefur haldið mjög
vel á þessu máli frá upphafi,
bæði af sanngirni og yfirvegun.
Hann sýndi fram á að nú liggur
fyrir að ekki sé raunverulegur
meirihlutastuðningur fyrir þeirri
forsendu fyrir ákæru að veruleg
líkindi standi til sektar ákærða. Í
hans tilviki, sem og allra ann-
arra, væri það frumforsenda
þess að málatilbúnaði gegn hon-
um í refsimáli væri haldið áfram.
Nú getur ekki farið á milli
mála að embættislegum sak-
sóknara er orðin þessi staða ljós.
Ákæran var ákveðin að viðhöfðu
nafnakalli. Það liggur því fyrir
hverjir studdu hana. Með sama
hætti liggur ljóst fyrir að all-
margir þeirra sem þar komu að
máli hafa lýst því yfir að þeir séu
ekki lengur þeirrar skoðunar.
Enginn sem greiddi atkvæði
gegn ákærunni hefur komið fram
og lýst því að hann hafi skipt um
skoðun. Hins vegar hafa sumir
þeirra sem greiddu atkvæði gegn
ákærunni komið fram og stutt
frávísunartillögu með þeirri einu
röksemd að þeim væri óheimilt
að taka nýja afstöðu til málsins.
Nú vill þannig til að hinn emb-
ættislegi ákærandi, Sigríður
Friðjónsdóttir, hefur opin-
berlega lýst því yfir að sú afstaða
byggist á misskilningi á lög-
unum. Þegar til alls þessa er
horft er ljóst að saksóknarinn á
aðeins tvo kosti: Að krefjast þess
af þeim aðila, sem fer með
ákæruvaldið, Alþingi, að það
leiði þegar í ljós þingviljann, eða
að hinn embættislegi saksóknari
leggi til að frá ákæru verið þegar
fallið.
Það ríkir enginn vafi
á því lengur að ekki
er meirihluti að baki
ákæru á hendur Geir
H. Haarde}
Ekki meirihluti
fyrir ákæru
H
afi bloggheimar sem og raun-
heimar einhverntímann logað
glatt, þá er það undanfarna
daga. Neistinn sem kveikti gríð-
armikið bál var samantekt konu
á ýmsum ummælum, sem birst höfðu á op-
inberum vettvangi, en hún telur ummælin sýna
fram á kvenfyrirlitngu þeirra sem þau við-
höfðu.
Titill samantektarinnar er sláandi: Karlar
sem hata konur og hafa margir gagnrýnt það.
Meðal annars á þeim forsendum að þarna sé
allt of sterkt til orða tekið, hatur sé afar sterkt
orð og þó að menn láti hitt og þetta út úr sér
þegar þeim sé heitt í hamsi í dagsins önn sé
ekki þar með sagt að þeir hati alla kvenþjóðina
eins og hún leggur sig. Skárra væri það annars;
að fara í gegnum lífið, berandi hatur í brjósti til
helmings mannkyns. Við skulum rétt svo vona að fáir
þeirra sem um ræðir standi undir þessum titli.
Öll höfðu ummælin sem um getur birst á opinberum
vettvangi, þar sem allir þeir sem aðgang hafa að netinu
geta lesið þau. Samkvæmt Hagstofunni nota 93% Íslend-
inga eldri en 16 ára netið daglega. Það munu vera um 230
þúsund manns. Tæp kvartmilljón Íslendinga (og heims-
byggðin öll) hefur sumsé haft óheftan aðgang að þessum
ummælum í lengri eða skemmri tíma. Sum þeirra vöktu
einhver viðbrögð þegar þau voru sett fram, en ekkert í lík-
ingu við þau sem samantekt konunnar fékk, en hún hefur
verið kölluð viðurstyggilegum nöfnum og henni gerðar
upp hinar fjölbreytilegustu og annarlegustu
hneigðir.
Og fyrir hvað? Að safna saman á einn stað
ummælum, sem á þriðja hundrað þúsund Ís-
lendinga hefur haft óheftan aðgang að.
Vissulega kemur það á óvart við lestur sam-
antektarinnar hversu margir virðast tilbúnir
til að opinbera kvenfyrirlitningu og reyndar al-
menna mannfyrirlitningu á opinberum vett-
vangi. En það kemur enn meira á óvart hversu
lítil viðbrögð þessi ummæli hafa fengið, allt þar
til athygli var vakin á þeim með fram-
angreindum hætti.
Mest kemur þó á óvart hversu ofsafengin
viðbrögð samantektin hefur fengið.
Það er reyndar ekkert nýtt. Stjórnmálakona
nokkur hefur um skeið bent á að talsvert færri
konur en karlar séu í hópi viðmælenda í um-
ræðuþáttum í sjónvarpi. Fyrir það hefur hún verið gagn-
rýnd mjög og uppskorið ýmsar nafngiftir, sem ekki verða
hafðar eftir hér þar sem Morgunblaðið er fjölskyldublað.
Öfgar eru gildishlaðið orð, sem virðist vera mörgum
tamt á tungu. Það er auðvelt að afgreiða gagnrýni með því
að væna fólk um öfgar. En ef öfgafemínismi felst í því að
opna augu okkar fyrir ýmsu sem aflaga fer eins og kven-
fyrirlitningu, launamisrétti, mansali, kynferðislegu ofbeldi
og úreltum hugmyndum sem bæði karlar og konur tapa á,
þá er fátt annað að segja heldur en: Já, takk. Okkur vantar
fleiri öfgafemínista. Helst strax!
annalilja@mbl.is
Anna Lilja
Þórisdóttir
Pistill
Öfgafemínistar? Já, takk!
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
BAKSVIÐ
Andri Karl
andri@mbl.is
L
ögregla hefur náð veru-
legum árangri í barátt-
unni gegn glæpa-
samtökum hér á landi.
Betur má þó ef duga
skal og á næstunni verður hafin vinna
við aðgerðaráætlun gegn skipulagðri
glæpastarfsemi sem taka á til allt að
fimm ára. Málið var rætt á fundi alls-
herjar- og menntamálanefndar Al-
þingis í gærmorgun.
Nefndin boðaði á fundinn innanrík-
isráðherra, lögreglustjóra höfuðborg-
arsvæðisins og ríkislögreglustjóra,
auk fulltrúa ráðuneytisins og um-
ræddra embætta. „Við fengum ekki
alls fyrir löngu skýrslu Europol þar
sem skipulögð glæpasamtök, aðallega
vélhjólasamtök, voru kortlögð. Sú
skýrsla kveikti mikinn áhuga hjá
nefndarmönnum og við vildum halda
áfram með málið. Ég hef einnig átt
ágætissamræður við innanrík-
isráðherra um málið, og var því
ákveðið að fá umrædda aðila á fund
nefndarinnar, svona til að glöggva
okkur betur á málinu,“ segir Björgvin
G. Sigurðsson, formaður nefnd-
arinnar.
Lögregla mjög skipulögð
Ríkisstjórnin samþykkti í mars á
síðasta ári að veita 47 milljónir króna
í tólf mánaða átak lögreglunnar til að
vinna gegn skipulagðri brota-
starfsemi. Björgvin segir að á fund-
inum hafi komið fram hjá lögreglu-
yfirvöldum, að árangurinn af þessari
sérstöku baráttu sé mjög góður. „Það
hefur tekist að höggva vel í þessi mál,
og í raun verulegur árangur á stutt-
um tíma. Lögregla er mjög skipulögð
í aðgerðum sínum en það þarf þó að
bæta við ýmislegt, s.s. í tækjasafnið,
til að ná meiri og betri árangri.“
Spurður hvort lögreglu hafi tekist
að halda glæpasamtökum hér á landi
í skefjum segir Björgvin að svo sé.
„Mér sýnist sem tekist hafi að draga
mjög úr umfangi samtakanna en ekki
síður því umfangi sem þau ætla sér
hér á landi. Þessa stundina er lög-
regla með nokkuð gott tangarhald á
samtökunum. Menn hafa verið færðir
í gæsluvarðhald og með mjög virku
landamæraeftirliti hefur þeim tekist
að koma fyrir að menn frá erlendum
samtökum hafa komist hingað til
lands. Lögreglu hefur því orðið mjög
framgengt í því að sporna gegn út-
breiðslunni, og það er að heyra á lög-
reglu að vel hafi tekist að sigta út þá
sem ætla sér að koma hingað til lands
í þessum erindagjörðum.“
Átaksverkefnið framlengt
Sökum þess hversu vel hefur geng-
ið á liðnu ári er stefnt að því að fram-
lengja átak lögreglunnar um eitt ár.
„Við erum búin að óska eftir því við
fjármálaráðuneytið að færð verði
fjárveiting á fjáraukalög. Því hefur
verið tekið vel og ég er bjartsýnn á að
það verði gert. Þó á enn eftir að taka
lokaákvörðun.“ Farið var fram á
sömu fjárhæð og veitt var í fyrra.
Með fjárveitingunni setti lögregla
af stað sérstaka teymisvinnu. Björg-
vin segir það skipta verulegu máli að
fá frekari fjárveitingu, til að lögregla
geti haldið teyminu úti sem einbeiti
sér að skipulagðri glæpastarfsemi.
Fleira var þó til umræðu á fund-
inum í gærmorgun, nefnilega hvað
fleira þurfi að gera til að sporna við
glæpasamtökum. Meðal þess var
rætt um hvort banna ætti glæpa-
samtök, eða jafnvel merki vélhjóla-
samtaka. Þá hefur frumvarp um for-
virkar rannsóknarheimildir þegar
verið afgreitt frá þingflokkunum og
verður lagt fyrir þingið von bráðar.
Björgvin segir fundinn í gærmorg-
un marka upphafið að formlegu starfi
nefndarinnar til að ná utan um skipu-
lagða glæpastarfsemi á Íslandi, og
fyrsta skrefið í að Alþingi taki þátt í
baráttunni gegn slíkri vá.
Verulegur árangur
náðst á stuttum tíma
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Toppar Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra, Haraldur Johannessen
ríkislögreglustjóri og Stefán Eiríksson, lögreglustjóri höfuðborgarsvæðis.
Ögmundur Jónasson innanrík-
isráðherra segir ljóst að ef ekki
hefði verið farið í umrætt átak
væri ástandið hér á landi mun
verra. „Þetta hefur tekist mjög
vel og samtökin ekki eflst á
meðan á átakinu stendur. Lög-
reglan hefur því unnið mjög
gott starf.“
Hann fagnar því að allsherjar-
og menntamálanefnd Alþingis
skuli óska eftir nánara sam-
starfi í baráttunni gegn skipu-
lagðri glæpastarfsemi. Það sé
mjög þarft og skipti verulegu
máli.
Samtökin
ekki eflst
FAGNAR NÁNU SAMSTARFI
Ráðist gegn vélhjólasamtökum.