Morgunblaðið - 02.03.2012, Blaðsíða 26

Ný tíska er að verða
til nú 2012 í umræðu
um versnandi leskunn-
áttu grunnskólabarna.
Þekktir bókhneigðir
einstaklingar koma
fram í fjölmiðlum og
lýsa áhyggjum sínum,
– umræða sem mér
finnst of einhliða.
Gleymum því ekki að
við erum mjög misjafn-
lega af Guði gerð og
höfum mjög mismunandi þarfir og
langanir. Bóknám hentar alls ekki
öllum. Sjálfur var ég t.d. mjög seinn
að læra að lesa fyrir 40 árum og það
þurfti að sitja yfir mér á elleftu
stundu svo ég næði innihaldinu.
En nú er umræða um ofbeldis-
varnir orðin þekkt í menningu okkar
og fleiri og fleiri stíga fram og segja
frá áratugagömlum málum sem þeir
sem þolendur hafa þagað yfir. Nú
eru til komnar forvarnir og stuðn-
ingsfélög þolenda kynferðisbrota og
annarra glæpa, sem veita ómet-
anlegan stuðning og fræðslu og
byggja og græða upp brotnar sálir
sem vaxa í blómstur og standa með
sjálfum sér sem aldrei fyrr. Nú er
því spurning hvort andlegar nauðg-
anir á börnum hafi staðið yfir ára-
tugum saman? Við að láta börn læra
bóknámsefni sem þau hafa engan
þroska til að skilja, – fornsögur og
stærðfræði. Sem eru eingöngu fyrir
sagnfræðinga og hagfræðinga að fást
við. Börnin grípa farsíma sína og
hraðreikna það sem þau þurfa. En
skreppum til Kúbu og berum saman
þarlenda menningu við íslenska. Ára-
tugum saman hefur rytma- og mús-
íkmenning verið mikil suður á Kúbu,
– sem Bubbi, Gulli og
Eyþór vöktu athygli á
með Kúbuplötu hér um
árið. Þessi rytmamenn-
ing þyrfti svo sann-
arlega að komast inn í
íslenska menningu.
Eitt sinn heima á Ís-
landi sá ég tveggja ára
barn standa fyrir fram-
an hljómtæki og það
hlustaði af athygli á
taktfasta músík úr tæk-
inu og var farið að
hnykkja í hnjáliðunum í
takt – þetta var op-
inberun fyrir barnið. Þetta var sjálfs-
prottinn hæfileiki í dansi og enginn
þurfti að kenna barninu taktinn.
Svona atriði þarf að virkja betur í
kennslu í lestri. Að finna hvar og
hvernig hvert og eitt okkar hefur
mesta styrkleikann, áhugasviðið,
hæfileikana. Ég er að tala um að
kenna börnum að lesa með rytmísk-
um hætti og þar með eykst sjálfs-
traust og einstaklingurinn ræður við
erfiðari verkefni í framhaldinu. Við
viljum öll fá hrós og að okkur sé
sýndur skilningur, virðing og um-
hyggja. Móðurmjólkin var fyrsta ná-
mefnið og snuðið í framhaldinu, síðan
leikföng og leikir. Nú er verið að
prófa spjaldtölvur í skólum. En eins
og áður getum við ekki öll lært að
lesa bækur – þó þær séu í spjald-
tölvu – vegna lesblindu o.fl. Og því
miður eru sögubækur fyrir mér
svartir kassar með dauðu letri. DVD
diskar eru mínar myndbækur. En
við getum lært að lesa í gegnum önn-
ur atriði sem við erum betri í. Hvort
sem það eru íþróttir, hljóðfæraleikur
eða handverk eða dansiðkun. Farið
að dansa og sýna takthæfileika áður
en barnið er farið að læra að tala,
hvað þá að læra að lesa.
Svona uppeldis- og kennslumenn-
ing er gjörsamlega úti á þekju og
fær ekki skilning hjá sjónvarps-
stöðvum. Yfirmenn óttast hrun
áhorfs nema að enski boltinn sé á
3ja mínútna fresti. Ensku- og ís-
lenskukennsla er byrjuð á youtube,
framburður, stafsetning og ennþá
betra verður það ef slagorðamiðuð
hljóðfærakennsla kemur með í
virkni, sem ekki er boðið upp á
ennþá. En ég er með hugmyndir:
finnið Atla Viðar á facebook eða at-
lifjollist@simnet.is Kennsla sem er
tilvalið að setja í sjónvarp líkt og ör-
stuttar auglýsingar. Í Ameríku er
„Minute to win it“ að vinna allar
áhorfskannanir. Þess vegna þarf að
breyta 40 mínútna kennsluformi
grunnskóla í einnar mínútu einbeit-
ingu og frí í þeirri næstu, eftir að
hafa unnið smá sigur á námi eða
þrautum. En ef sigur næst ekki í
fyrstu þraut, þá bíður næsta mínúta
eftir þér og knúsar þig með nýrri
þraut. Fræðigreinar þarf að senda
heim eða til háskólaþroskaðs fólks,
en þess í stað leggja áherslu á
tungumálakennslu í gagnvirkum
skype-myndsíma um víða veröld.
Vinsamlegast takið strútinn upp úr
sandinum og vekið Þyrnirós. Það er
árið 2012 í dag en ekki 1950.
Námsbækur til nýlífsleikni
Eftir Atla Viðar
Engilbertsson » Spurning hvort and-legar nauðganir á
börnum hafi staðið yfir
áratugum saman? Við að
láta börn læra bóknáms-
efni sem þau hafa engan
þroska til að skilja.
Atli Viðar
Engilbertsson
Höfundur er fjöllistamaður.
26 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. MARS 2012
Við erum sann-
arlega ólík með mis-
jafnar skoðanir á
mönnum og mál-
efnum. Þó eru grunn-
þarfir okkar svipaðar
þegar allt kemur til
alls. Öll þráum við að
vera viðurkennd og
elskuð, fá að elska og
gefa af okkur. Að á
okkur sé hlustað og
með okkur reiknað.
Flest ef ekki öll berjumst við harðri
lífsbaráttu á einhverju sviði frá degi
til dags til þess hreinlega að reyna að
komast af. Við erum svo skelfing
ósammála um svo margt, en er það
bara ekki allt í lagi svo framarlega
sem við sköðum ekki
hvert annað?
Auðmýkt og þakklæti
Eftir allt saman þurf-
um við hvert á öðru að
halda og við vegum hvert
annað upp með fjöl-
breyttum hæfileikum
sem höfundur þessa lífs
hefur prýtt okkur með.
Þurfum við því ekki að
einbeita okkur að því að
rækta með okkur að bera
virðingu fyrir hvert öðru
og vera tillitssöm. Hætta
að tortryggja hvert annað baktala og
tala niður hvert til annars og láta af
sjálfumgleði og hroka?
Þurfum við ekki að temja okkur
virðingu og kurteisi og það að leitast
við að sjá allt hið jákvæðasta í fari
náungans? Því að flest erum við vel
meinandi og á sömu leið. Þurfum við
ekki að temja okkur að lifa í auðmýkt
með kærleika og þakklæti að leið-
arljósi?
Okkar helsti óvinur
Ég held að okkar helsti óvinur sé
okkar eigið hugarfar. En er ævin ekki
bara allt of stutt til að vera að eyða
henni í vol og leiðindi? Tilveran hefur
upp á svo ótæmandi möguleika að
bjóða. Okkar er að koma auga á þá og
nýta þá samfélaginu, samferðamönn-
um og okkur sjálfum til heilla.
Því hljótum við að þurfa að rækta
með okkur jákvætt hugarfar. Vinna
að því að eyða misskilningi, vera upp-
örvandi og hvetjandi. Spyrja stöðugt:
Hvað get ég gert í dag svo fólkinu í
kringum mig geti liðið sem best.
Fólkinu sem ég á samskipti við með
Ólík með misjafnar skoðanir
Eftir Sigurbjörn
Þorkelsson
Sigurbjörn
Þorkelsson
V i n n i n g a s k r á
44. útdráttur 1. mars 2012
A ð a l v i n n i n g u r
Kr. 2.000.000 kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
5 5 5 7 0
V i n n i n g u r
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
2 3 5 2 1 1 9 2 7 2 9 1 0 9 6 4 2 7 9
V i n n i n g u r
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
3292 23659 37098 44567 50381 69473
22350 35363 40356 47817 59731 74192
V i n n i n g u r
Kr. 15.000 Kr. 30.000 (tvöfaldur)
3 1 4 9 8 5 3 1 7 8 4 8 2 9 2 2 2 4 1 6 7 4 4 8 5 2 0 5 9 4 1 8 7 4 3 1 1
7 9 6 1 0 6 5 5 2 0 4 8 3 2 9 2 3 0 4 1 7 3 6 4 8 6 9 9 6 0 2 1 5 7 4 4 2 9
9 0 2 1 2 1 7 5 2 3 7 2 5 2 9 8 3 3 4 2 1 4 8 5 2 2 0 6 6 1 2 9 1 7 4 5 6 0
2 1 9 7 1 3 5 9 8 2 3 8 5 4 3 0 6 0 9 4 2 3 8 2 5 3 1 6 2 6 2 0 9 4 7 4 7 2 5
5 1 3 1 1 3 7 9 0 2 4 2 9 0 3 1 8 0 6 4 2 8 8 8 5 3 4 2 4 6 3 8 0 6 7 5 9 0 0
5 5 4 6 1 5 0 3 6 2 4 4 9 9 3 6 4 1 1 4 3 2 1 1 5 5 0 6 4 6 3 9 7 7 7 7 5 2 9
5 5 8 5 1 5 2 8 7 2 5 2 7 8 3 7 8 4 0 4 3 7 2 8 5 5 4 0 7 7 0 1 2 4 7 7 5 5 0
6 8 9 0 1 5 6 4 3 2 6 5 2 6 3 8 2 7 7 4 5 7 9 6 5 6 1 9 9 7 1 0 1 2 7 8 9 7 7
7 6 3 2 1 6 6 4 9 2 7 5 4 5 4 0 2 5 0 4 6 6 9 4 5 7 2 8 3 7 1 6 2 1 7 9 1 9 1
9 2 2 9 1 6 9 5 7 2 7 7 5 9 4 0 9 6 1 4 7 9 4 5 5 7 3 8 7 7 3 8 4 9 7 9 5 3 4
V i n n i n g u r
Kr. 9.000 Kr. 18.000 (tvöfaldur)
252 7179 15594 24381 30144 39821 47596 54563 63412 72831
265 7355 15619 24778 30334 39964 47652 54631 63671 72867
571 8102 15978 25122 30344 40018 47655 54704 63818 72969
698 8160 16151 25162 30620 40287 47870 54833 64092 73049
844 8589 16185 25295 31197 40323 48180 55127 64164 73641
955 8754 17816 25349 31308 40448 48497 55159 64232 73707
1099 8838 17850 25484 31918 40457 48680 55400 64265 73954
1219 9003 17982 25576 32356 40755 48710 55538 64540 74473
1350 9030 18075 26149 32481 40782 48761 55926 65204 74550
1357 9516 18337 26183 32835 41456 48848 56057 65689 74741
1444 9519 18563 26441 32958 41933 49034 57291 66243 74910
1695 9761 18637 26448 33438 42181 49223 57476 66344 75158
1748 9966 18804 26760 33551 42209 49226 58221 66368 75294
1913 10130 19008 27168 33715 42303 49725 58693 66731 75331
2247 11027 19015 27176 33782 42511 49741 58720 66845 75364
2310 11486 19164 27266 34247 42752 49788 58771 66933 75431
2863 11856 19384 27452 34304 42911 49876 58887 67496 75492
3104 12069 19498 27476 34877 43040 49992 58997 68251 75826
3688 12089 19500 27492 34903 43099 50005 59184 68313 75889
3767 12116 19552 27682 35839 43303 50054 59324 68671 76044
3878 12241 19596 27818 36360 43336 50075 59829 68675 76690
3926 12280 19979 27850 36674 43623 50296 59919 69087 76807
4229 12316 19984 27857 36768 43883 50467 60094 69185 76812
4563 12514 20202 28048 36800 43893 50480 60230 69285 76952
4672 12949 20545 28079 37406 44545 50692 60359 69507 77423
4674 13078 20913 28311 37450 44633 50840 60440 69596 77562
4799 13343 21150 28342 37538 44985 51155 60503 69936 77781
4827 13649 21266 28550 37670 45044 51519 60564 70119 77786
4877 13713 21330 28572 37730 45362 51902 60700 70581 77826
5002 14306 21494 28707 37868 45364 51961 60915 70705 77849
5010 14432 21517 28765 37946 45440 52038 61865 70758 77927
5357 14497 21597 28832 38080 45855 52853 61938 71162 78378
6035 14628 21883 28917 38185 46423 52991 62383 71354 78458
6089 14648 22066 28997 38587 46600 53187 62388 71397 78546
6349 14723 22349 29132 38786 46609 53354 62661 71458 78627
6603 14724 22747 29167 38853 46637 53405 62701 71725 79240
6711 14809 23284 29192 38969 46828 53521 62794 71794 79525
6762 14985 23655 29557 39286 47448 53625 63050 72355 79653
6944 15140 23662 29794 39332 47515 53819 63109 72495 79693
6979 15260 24123 29798 39466 47547 53985 63116 72599 79994
Næsti útdráttur fer fram 8. mars, 15. mars, 22. mars & 29. mars 2012
Heimasíða á Interneti: www.das.is
Brúðkaupsblað
Föstudaginn 16. mars kemur út hið árlega
BrúðkaupsblaðMorgunblaðsins.
–– Meira fyrir lesendur
SÉ
R
B
LA
Ð
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA:
Fyrir kl. 16, mánudaginn 12. mars
Brúðkaupsblaðið hefur verið eitt af vinsælustu sérblöðum Morgunblaðsins
í gegnum árin og verður blaðið í ár sérstaklega glæsilegt.
Látið þetta glæsilega Brúðkaupsblað ekki framhjá ykkur fara ...
það verður stútfullt af spennandi efni.
Sigríður Hvönn Karlsdóttir
sigridurh@mbl.is
Sími: 569-1134
Brú
ðka
up
MEÐAL EFNIS:
Fatnaður fyrir brúðhjónin.
Förðun og hárgreiðsla
fyrir brúðina.
Veislumatur
Brúðkaupsferðin.
Undirbúningur fyrir
brúðkaupið.
Giftingahringir.
Brúðargjafir
Brúðarvöndurinn.
Brúðarvalsinn.
Brúðkaupsmyndir.
Veislusalir.
Veislustjórnun.
Gjafalistar.
Og margt fleira skemmtilegt
og forvitnilegt efni.